Stedendriehoek
ZUTPHEN – Verschillende Gelderse sportclubs zeggen met ondermijning te maken hebben gehad. Vooralsnog lijkt van ernstige criminaliteit geen sprake, wel vindt zwart geld zijn weg in de sportcircuits. Dit lastig te bewijzen fenomeen heeft een brede, gezamenlijke aanpak nodig.
De zorgen over ondermijning in het sportcircuit zijn niet nieuw. De Rode Draden-Beeld van het RIEC uit 2020 meldde destijds het vermoeden dat enkele sportclubs ‘gesponsord’ worden door crimineel geld. Daarom zijn sport en ondermijning expliciet benoemd in het Gelders coalitieakkoord. Onderzoeksbureau DSP heeft, in opdracht van provincie Gelderland, over dit fenomeen gesproken met verschillende gemeenten, experts en sportclubs rondom veiligheid & sport.
Onderzoekers concluderen dat infiltratie van zware criminelen niet of nauwelijks in Gelderland voorkomt. Wel blijkt dat sportclubs zelf spelers, verbouwingen en uitjes contant betalen. Dit soort praktijken komen vermoedelijk het vaakst bij voetbal voor. De paardensport lijkt ook kwetsbaar, omdat hier veel geld in omgaat.
De signalen zijn veelal vermoedens, ondermijning in sport is zeer moeilijk te bewijzen. Betrokkenen vrezen criminele invloeden wanneer de sponsor dubieus is, de spelers duurder zijn dan het clubbudget toelaat en er geweldsincidenten voorkomen rondom het sportveld. Een sportclub lijkt gevoelig voor ondermijning als de boekhouding zwak is, het bestuur minder capabel is, de sportambities alleen maar streberig zijn en als het sportveld in een achterstandswijk ligt. De KNVB biedt als koepelorganisatie informatie aan om ondermijning te signaleren. Sportclubs kunnen zorgelijke vermoedens op zijn minst meer bespreekbaar maken, aldus de onderzoekers. Het lijkt vooralsnog een taboeonderwerp.
Er lijkt tot nu toe nu geen echte probleemeigenaar van ondermijning in sport te zijn die het verschijnsel breed aanpakt. Bewijslast is gecompliceerd en lastig. Bijvoorbeeld voor het lokaal bestuur. Zo mag een gemeente niet in de administratie van een club kijken. De onderzoekers doen handreikingen om ondermijning in sport tegen te gaan. De bewustwording vergroten, risicofactoren aanpakken, in kaart brengen wat er tegen te doen is en een gecoördineerde ondermijningsaanpak. Verder moeten vooral lokale overheden en directe betrokkenen van sportverenigingen elkaar informeren en betrekken. Idealiter pakt een lokale werkgroep ondermijningsignalen op en worden vervolgstappen gecoördineerd.
Weerbaarheidsgedeputeerde Peter van ’t Hoog: “In dit stadium is een grijs gebied opnieuw iets inzichtelijker gemaakt. Daar ben ik blij om. Ons Gelders coalitieakkoord vraagt om aandacht voor sport & ondermijning. Wij gaan nu kijken hoe wij onze rol oppakken om sport een veilige omgeving te laten zijn en blijven.”
