Stedendriehoek
Al een paar jaar maakt Karin van Wamel, gemeenteraadslid voor het CDA Zutphen-Warnsveld, zich zorgen over de problemen in de gemeente. Aan de ene kant vreselijke financiële tekorten en aan de andere kant steeds meer inwoners die in de knel komen. Woningnood, veel mensen die afhankelijk zijn van een uitkering of zorg, veel echtscheidingen, problemen door oplopende schulden en kinderen die het moeilijk hebben. “Hoe kan het toch dat de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dat niet opgelost krijgen? Ze proberen het toch zo hard?”
Links en rechts werden er de afgelopen jaren bezuinigingen en veranderingen voorgesteld. Het CDA waarschuwde vooral voor boemerangbezuinigingen. Geld dat je daarmee bespaart, ben je dan later net zo hard kwijt omdat de problemen er groter door worden. Maar Zutphen komt maar niet uit de problemen.
Sterke sociale geschiedenis
Karin dook in de geschiedenis van de gemeente en ze ontdekte dat deze problemen natuurlijk niet in één keer zijn ontstaan. Jarenlang was Zutphen een heel sociaal sterke gemeente. De viering van 1 mei kreeg zelfs lang meer aandacht dan Koninginnedag! Er werd door de gemeente goed gezorgd voor de arbeiders en mensen die zorg nodig hadden. Maar door de jaren heen kwamen er steeds meer mensen met een lager inkomen in Zutphen wonen. De mensen die uit de gevangenis en zorginstellingen kwamen, vonden een plekje in Zutphen. Want je kon er goedkoop wonen en de zorg en financiële ondersteuning waren er ruimhartig en goed geregeld.
Dat begon langzaamaan wel te schuren. De bijdrage van de Rijksoverheid (die alle gemeenten krijgen) was structureel minder dan wat de gemeente uitgaf aan de regelingen voor iedereen die dat nodig had. Dus alles wat Zutphen zo goed geregeld had, moest uit eigen zak worden bijgepast. En die zak begon aardig leeg te raken, zeker toen vanuit het Rijk er veranderingen en bezuinigingen werden doorgevoerd. De gemeenteraad en de verschillende colleges deden erg hun best om alles zo goed mogelijk overeind te houden, want niemand wil bezuinigen op hulp voor mensen die dat echt hard nodig hebben. Totdat het geld echt op was. Sterker nog, er ontstond een tekort van miljoenen, de gemeente Zutphen balanceerde op het randje van faillissement.
Uit evenwicht
En toen? Natuurlijk werd er enorm aangepakt. Grote plannen voor ombuigingen, meer inkomsten (belastingverhoging dus) en ja, ook voor bezuinigingen. Zelfs op de hulp voor degenen die dat het hardste nodig hebben. Maar het was niet genoeg, het gat is nog steeds maar nauwelijks gedicht en het evenwicht is heel wankel. Want aan de oorzaak van de problemen werd nog steeds niets gedaan. Er zijn nog altijd in verhouding veel meer mensen in de gemeente die hulp nodig hebben ten opzichte van het aantal mensen dat kan bijdragen aan de inkomsten. De bevolkingsopbouw is uit evenwicht!
Niet in stemming
Daarom bedacht Karin samen met Petra Ackermans van KiesLokaal een plan. Om deze oorzaak duidelijk te maken aan de andere raadsleden en het college. Ze wilden er samen over praten en kijken hoe dit te veranderen is. Heel zorgvuldig, uitgebreid en zonder vingerwijzen naar de mensen die hulp nodig hebben. Maar dat viel niet mee! Allereerst bleek het niet vanzelfsprekend dat andere raadsleden het probleem ook zagen. Ze dachten dat het wel meeviel. Of ze dachten dat mensen die hulp nodig hebben de gemeente uitgezet zouden worden. Weer anderen verwachtten meteen oplossingen, in plaats van het eerst samen te bespreken. Meer dan een jaar waren Karin en Petra ermee bezig en het voorstel werd twee keer in een forumvergadering besproken. En uiteindelijk werd het duidelijk: De meerderheid van de gemeenteraad wil niet gezamenlijk in gesprek over hoe de bevolkingsopbouw van de gemeente Zutphen eruitziet en hoe dat verbeterd kan worden. Het voorstel komt niet in stemming in de gemeenteraad.
Puntenlijstje
Maar toch… Inmiddels snappen de meeste raadsleden wel dat de bevolkingsopbouw uit balans is en de oorzaak is van veel andere problemen. Ze bespreken het echter liever bij alle aparte onderwerpen zoals wonen, zorg, onderwijs of participatie. En ook het college kwam bij de laatste forumvergadering met een puntenlijstje waarop ze rekening houden met de scheve bevolkingsopbouw. Zo zijn er bijvoorbeeld geen nieuwe zorginstellingen meer welkom binnen de gemeente en is er overleg met zorgverzekeraars.
“Dus, zo niet, dan toch! Waarschijnlijk komt er nooit een forumvergadering waarin de bevolkingsopbouw van de gemeente Zutphen gezamenlijk besproken wordt. Maar het probleem is wél duidelijk en iedereen gaat op zoek naar oplossingen. En ik, Karin van Wamel van het CDA Zutphen-Warnsveld zal er bij ieder relevant onderwerp zeker op terugkomen.”
Foto: CDA