Stedendriehoek

Hommage aan Hans Bayens

ZUTPHEN – Ter gelegenheid van zijn honderdste geboortedag op 12 november 2024 presenteert Museum Henriette Polak ruim 35 werken uit het veelzijdige oeuvre van kunstenaar Hans Bayens. Het werk van de befaamde schilder, tekenaar en beeldhouwer is te zien van 9 november 2024 tot en met 19 januari 2025.

Museum Henriette Polak is niet het enige museum dat dit jaar werk van Bayens laat zien: Museum de Wieger (Deurne) toont zijn vroege werk en Museum Beelden aan Zee (Den Haag) exposeert vooral klein-plastiek van Bayens en daarnaast enkele door Bayens geschilderde portretten van bevriende kunstenaars.

Portretten, stillevens en landschappen

Bayens laat een groot en indrukwekkend oeuvre na. De presentatie in de Etalage van Museum Henriette Polak kwam tot stand in samenwerking met Annelies Bayens, weduwe van de kunstenaar. Centraal staan drie thema’s: portretten, stillevens en landschappen. Virtuoos, met het gemak van een natuurtalent gaf hij deze onderwerpen weer. De landschappen zijn vaak ter plekke vastgelegd. Bayens was een van de laatste en plein-air schilders van de twintigste eeuw. Op het strand legde hij de zomerwarmte of de onstuimige zee vast, in de winter ving hij een glimp van ijspret op zijn doek. Bayens zocht zijn onderwerpen altijd dicht om zich heen, in het dagelijks leven, in zaken die hem raakten. Zijn werkwijze was direct, goed observeren, snel vastleggen. Hij probeerde de mens te betrappen, en zo mogelijk in één beeld, een karakteristieke pose te vangen. Zo toont de presentatie ook enkele werken van musici, leden van het Koninklijk Concertgebouworkest, door Bayens op het doek vastgelegd. Als ook zijn portretten van onder anderen Theodoor Heynes en Kees Verwey. Hans Bayens was een betrokken kunstenaar. Boven alles ging het hem om het weergeven van de kwetsbaarheid en de schoonheid van de mens.

Meesterschap

Hans Bayens (1924-2003, Hastière-Lavaux, België, geboren uit Nederlandse ouders) bezocht na zijn eindexamen aan het Barlaeus Gymnasium te Amsterdam, het Hoger Instituut voor Schone Kunsten te Antwerpen. In 1949 gaf een studiebeurs van het Maison Descartes hem de gelegenheid in Parijs en Aubusson te gaan werken, waarna hij zich uiteindelijk in Amsterdam vestigde. Hoewel hij vooral bekend is van een groot aantal literair geïnspireerde beelden, was hij ook een gedreven, impressionistisch schilder en tekenaar; hij was geen revolutionair vernieuwer, maar het Franse impressionisme lag hem na aan het hart. Hij schilderde met een vaardige, directe hand, in de traditie van Breitner en de Haagse School, maar voelde zelf meer verwantschap met Vuillard, Wouters en Degas, beiden laatsten eveneens dubbeltalenten. De grote vrijheid aan techniek die hij zich veroorloofde is kenmerkend voor het meesterschap. Met name zijn beheersing van de lastige pasteltechniek was fenomenaal. Bayens is zeker geen onbekende voor het museum, al eerder was zijn werk te zien in de tentoonstelling Het Liefdevolle Oog in 2011.

Foto’s:

Hans Bayens, zelfportret, 1986

Hans Bayens, Verlaten strand, 1989, olieverf op board