Stedendriehoek
ZUTPHEN – Tegenwoordig zijn ze steeds vaker te zien op de grotere treinstations: grote zwarte piano’s, die door iedereen mogen worden bespeeld. En er wordt gretig gebruik van gemaakt. “Prachtig om te zien”, vindt Jurn Buisman. Hij is directeur van Museum Geelvinck. Samen met Dunya is hij druk met het museum in Amsterdam. In het voorjaar van het nieuwe jaar zal een deel van de collectie te zien zijn in het nieuwe Geelvinck Muziek Museum in Zutphen. De pop-up tentoonstelling in het museum staat geheel in het teken van Ludwig van Beethoven, de sleutelfiguur in de ontwikkeling van de fortepiano en tevens natuurlijk de Beethoven Mythe, die hem met Zutphen verbindt.
Het museum stelt de historische piano in zijn beleid centraal. “Wij willen historische instrumenten terugplaatsen in historische huizen, in hun natuurlijke omgeving. Dit om te laten zien hoe het leven in die tijd was, de 18e en 19e eeuw, maar ook omdat je in een historisch huis ‘iets moet horen’.”
De term fortepiano staat voor de vroege versies van de piano uit de 18e eeuw en vroege 19e eeuw. In tegenstelling tot de voor de ontwikkeling van de piano gebruikelijke spinet en klavecimbel kon op een fortepiano zowel forte (hard) als zacht (piano) worden gespeeld. Jurn: “Luister maar eens naar het verschil tussen een historische en moderne piano. Een moderne piano heeft een wollige klank, in tegenstelling tot hoe Mozart de tonen bedoelde: rechtsnarig, waarbij je elke klank apart hoort.” De fortepiano kende een belangrijke maatschappelijke rol, namelijk de bijdrage aan emancipatie. Achter een piano is iedereen immers gelijk, man of vrouw.”
Museum Geelvinck is een stichting. “Onze collectie is gegroeid door onder andere instrumenten die wij als geschenk kregen. Wij willen zoveel mogelijk historische piano’s, harpen en andere snaarinstrumenten weer bespeelbaar maken. De jonge generatie musici en technici moeten de traditie in ere houden en historische instrumenten op de juiste manier blijven behandelen. In Zutphen willen we een breed publiek bereiken. We willen het gevoel creëren dat je een huis binnenkomt, waar ook muziek is. Er zullen één of twee instrumenten zijn waar mensen op kunnen spelen. En ook als mensen niet kunnen spelen zijn ze welkom het eens te proberen.” De geschiedenis van Zutphen zal ook ruimschoots aan bod komen in het museum.
Crowdfunding
“De restauratie van de Mesenliches fortegrand, een typische ‘Beethovenvleugel’ waarmee wij echt kunnen laten zien en horen wat Beethoven voor de muziek betekent heeft, gaat door (wat betreft de techniek, dus het binnenwerk). We hebben echter nog wel geld nodig voor de restauratie van de buitenzijde (politoeren enz.). We zitten nu op ruim 80% van het benodigde bedrag en hopen 100% te halen. Via de crowdfunding www.voordekunst.nl/fortepiano is het mogelijk te doneren. Deze loopt nog tot vrijdag door. Dit kan ook via het banknummer NL47 ABNA 0614 2547 36 t.n.v. Geelvinck Hinlopen Huis Stichting. Graag vermelden: Schenking aan Museum Geelvinck voor Mesenliches.”
Een onderscheidend museum
Museum Geelvinck onderscheidt zich door zijn wekelijkse concerten, waarvan kamermuziek op de historische piano de kern vormt. “Wij stellen de Sweelinck Collectie centraal. Dit is de belangrijkste Nederlandse collectie werkende historische piano’s in museaal bezit. Deze collectie wordt steeds meer ontsloten voor een breed publiek. Onder ons beheer worden de historische piano’s in fases geplaatst in kastelen en andere historische locaties door heel Nederland. Zo kunnen jonge professionele musici publiekservaring opdoen.”
Museum Geelvinck is ingebed in verschillende lokale en internationale netwerken (OAM, AFO, NMV, REMA, EFFE, EGHN, ICOM, DemHist, CIMCIM, ICLM, ICOMOS e.a.) en werkt samen met diverse andere musea en instellingen, waaronder onder meer het Rijksmuseum, Amsterdam Museum, UvA Bijzondere Collecties, Conservatorium van Amsterdam en de Reinwardt Academie.
Voor meer informatie: www.geelvinck.nl
