Stedendriehoek
Stef Kreymborg van de IJsselsalon aan de IJsselkade verloor onverwacht haar partner. Het huis van psychiater Peter Boswinkel aan de Laarstraat brandde tot de grond toe af. De Zutphense AZC-bewoner Azadeh Sanaee moest vluchten uit Iran vanwege haar aandoening én haar godsdienst. Hans Wopereis uit Empe verloor delen van zijn vingers door een maaimachine. En operazangeres Johannette Zomer uit Zutphen kreeg steeds minder werk toen ze de vijftig was gepasseerd. Daarna kwam de coronacrisis, die haar als culturele ondernemer zwaar beproefde. Deze crisis, we zitten nu midden in zijn tweede golf, treft iedereen.
Maar wat hebben deze vijf genoemde personen met pech nog meer met elkaar gemeen? Ze staan in het boek Leven met tegenslag. Gesprekken over ongeluk en veerkracht. Samen met vijfendertig andere pechvogels.
De journalisten Grieteke Meerman, Linda Huijsmans en ondergetekende verzorgden de rubriek Tegenslag in het Financieele Dagblad. Uitgever Atlas Contact raakte geïnteresseerd en besloot de afleveringen te bundelen.
Ik vind het boeiend om in iemands geest te kruipen en zo gedetailleerd mogelijk de ervaring van een moeilijke gebeurtenis weer te geven. Om vervolgens dóór te vragen over de wijze waarop hij of zij ermee omging en hoe. Om de ervaring in een pakkende scène neer te zetten en met grove streken de lijnen van iemands karakter te schilderen, tussen de regels door. In zo’n duizend woorden.
Wat kenschetst de wijze waarop mensen hun tegenslagen te lijf gaan? Is daar iets over te zeggen? Een afgebrand huis, een overleden geliefde, een onverwacht faillissement – het zijn ongelijksoortige grootheden. En toch: patronen tekenden zich af. Een overeenkomst zit hem in het credo: ‘het leven gaat verder’. Zelfs na de grootste tegenslag: de dood van een dierbare. Sommigen maken als het ware van de nood een deugd, zoals Wilbert van Waes, die een autospiegel ontwierp om de dode hoek in vrachtwagens op te heffen, nadat hij zijn zoon aan een verkeersongeluk had verloren.
De partner van Janke Verhagen kwam om bij een vergismoord. Zij geeft nu lezingen over wat zo’n aangrijpende ervaring met je doet en hoopt schoolkinderen te inspireren om op het rechte pad te blijven.
Marina Milenkovic werd noodgedwongen executeur: haar partner overleed en er bleek niets geregeld. Zo ging hun leven op een nieuwe manier dóór. Anderen, zoals Hans Wopereis, die een deel van zijn eigen vingers afmaaide, leverde de tegenslag verdiepte inzichten op. Radioman Frits Spits verloor zijn vrouw en zocht zijn heil in taal: ‘Zorgvuldig geformuleerde gedachten geven houvast. Wanneer je ze vastpakt, kun je verder.’
De ondervraagden ontwikkelden tegenslagvaardigheid: veerkracht. De weerbaarheid die nodig is om verder te kunnen. Een aangepaste kijk op het leven is in bijna alle gevallen het resultaat. En dat is precies wat we nu nodig hebben: een aangepaste kijk op ons bestaan. We kunnen niet meer zomaar doen, wat we vroeger deden. Een kop koffie drinken in een bar of bijpraten op een caféterras, grootschalige bijeenkomsten organiseren, elkaar onbelemmerd omhelzen of zomaar even aanraken. Het dagelijks leven van ons, westerse mens, is minder vanzelfsprekend gemakkelijk geworden. We moeten meer nadenken bij onze activiteiten en voornemens. Afstand houden, rekenschap geven, plannen.
En, o ja.
Er is een specifieke tijdsbesteding bij uitstek geschikt voor het nu: lezen.
Leven met tegenslag. Gesprekken over ongeluk en veerkracht.
Door Linda Huijsmans, Grieteke Meerman en Eke Mannink. Atlas Contact, 22,99 euro. Verkrijgbaar bij uw lokale boekhandels.
Eke Mannink is schrijver & voormalig stadsdichter van Zutphen. Vanuit het hart van de stad houdt ze wat ze ziet poëtisch tegen het licht. Want als je goed kijkt, zie je méér. Iedere week weer.
