Stedendriehoek
Ik zag hem al twee keer. Wat me het meest bijbleef is een moment van tegelijkertijd in het donker van de filmzaal. Zoon links, dochter rechts van me. Van opzij keek ik naar hun ogen. Ze weerspiegelden de bewegingen van het scherm. En ze glinsterden.
We waren alle drie ontroerd.
Komende week draait hij opnieuw, in de zomerprogrammering van Luxor. De Franse film Hors Normes, wat zoveel betekent als: buiten de normen, abnormaal. The Specials is de titel van de Engelstalige versie. Dat veroorzaakt bij mij een associatie met paradijsvogels, met buitenissige types. Om die reden vind ik het een slechte vertaling.
Hors Normes oogt als een documentaire, maar is een speelfilm. Soms kun je de waarheid het beste liegen, lijken de filmmakers gedacht te hebben.
ind vorig jaar greep de film me bij de keel. Het verhaal gaat over Bruno, een Joodse man die een opvang voor zwaar autistische kinderen runt, in de buurt van Parijs. Hij richt zich op hen die buiten alle reguliere circuits dreigen te vallen, waar geen instantie meer iets mee kan. Een vriend, Malik, leidt kansarme jongeren op tot begeleiders van de autistische kinderen. Hij plukt ze van de straat en geeft ze de kans om hun leven opnieuw vorm te geven. Samen zijn ze een geweldig team, dat voortdurend onder de loep ligt van inspecteurs, omdat hun initiatieven niet legaal zijn. Er gaat veel mis, al is het alleen maar omdat doktoren de hopeloze gevallen graag doorverwijzen naar Bruno; zijn opvang zit boordevol.
Maar laat ik niet te veel vertellen. Doel van dit stukkie is u naar Luxor te lokken. De reden waarom ik graag wil dat u deze film gaat zien, is de manier waarop de spelers met elkaar omgaan. Er spreekt een medemenselijkheid uit die we hard nodig hebben. Als iemand een aandoening heeft die hem anders maakt dan de meeste anderen, hoef je geen medelijden te hebben. Nee, beter is het om hem serieus te nemen en te kijken hoe hij zou kunnen passen in de maatschappij waaruit hij verstoten lijkt. Werkelijk kijken naar wie iemand is, willen weten wat iemand drijft – dat is waar het om gaat in deze film. Of dat nou een autistische medemens is, een hangjongere of een collega.
De zinderende filmbeelden blijven je bij. Het decor, metropool Parijs, vormt de bedding van ons jakkerend bestaan. Voeg daarbij de energieke soundtrack – ik luister de muziek te pas en volgens mijn kinderen vooral ook te onpas –, schokkerige beelden en op de huid gefilmde acteurs die misschien wel geen acteurs zijn. Een niet dwingende plot, scherpe dialogen en humor, veel humor gelukkig. Het enige dat ook onverkwikkelijke scènes in het echte leven enigszins draaglijk kan maken.
Zoon links en dochter rechts van me. Ingespannen bekeken we wat zich op het scherm ontrolde. Een avonturentocht door een voor ons grotendeels onbekende jungle, met punten van herkenning waaraan we ons vastklampten. Het stuwende ritme zorgde voor opperste concentratie.
We vergaten onze drankjes, de hele film lang.
Komende donderdag, maandag en woensdag om 20.00 uur. Vooraf reserveren noodzakelijk: via luxor.nl of aan de kassa op de Houtmarkt.
Eke Mannink is schrijver & voormalig stadsdichter van Zutphen. Vanuit het hart van de stad houdt ze wat ze ziet poëtisch tegen het licht. Want als je goed kijkt, zie je méér. Iedere week weer.
