Stedendriehoek
De Berkelruïne is sinds zondag weer open. Elke maand tot en met eind oktober tegelijkertijd met de koopzondagen en tijdens Open Monumentendag op 9 en 10 september. Daarmee wordt weer een erfgoedschat van de stad toegankelijk voor inwoners en toeristen. De toegang is gratis.
“Zutphen herbergt talloze erfgoedschatten die we graag toegankelijk willen maken voor een zo breed mogelijk publiek. De Berkelruïne is er daar eentje van. De poort over de Berkel is een blikvanger die je op veel foto’s ziet terugkeren én het is het symbool van de vesting. Het is een opvallend deel van de vestingwerken dat ondanks alle vernieuwingen en stadsontwikkelingen behouden is gebleven”, zegt wethouder Sjoerd Wannet. “De Berkelruïne vertelt een belangrijk deel van het verhaal van Zutphen: over de vesting, over de uitbreiding met de Nieuwstad, over de handel via de Berkel… Geweldig dat we dit nu kunnen delen met inwoners en toeristen.”
De maandelijkse openstelling is in nauw overleg met de omwonenden afgestemd. Om publiek het gemakkelijker te maken boven te komen is een aantal jaren geleden een cortenstalen trap op de kopse kant van de ruïne gemaakt. Het ontwerp, van Boerman Kreek architecten uit Steenderen, maakt van de nieuwe toevoeging en de oude ruïne één geheel.
Monumentengidsen
Vrijwillige monumentengidsen van Het Gilde Zutphen ontvangen de bezoekers. Zij begeleiden hen en kunnen van alles vertellen over de verdedigingsmuur, ondersteund met een presentatie in woord en beeld. Een tijdlijn laat de ontwikkelingen zien, van de start van de bouw in 1325 tot nu. In de veertiende eeuw werden bijvoorbeeld de houten schuifdeuren vervangen door smeedijzeren valhekken en in de vijftiende eeuw werd een poortwachtershuisje toegevoegd. In de loop van de tijd is de poort ook meerdere keren gerestaureerd. Bij de laatste keer (tussen 2010 en 2012) was het uitgangspunt de ruïne terug te brengen in de staat van 1888-1890. De poort bevat nog veel oude details, die de gidsen graag aan de bezoekers laten zien. Zij kennen de periodes van verval en herstel, weten waarom de muur zo scheef staat en waarom een van de poorten half dichtgemetseld is. De Berkel is niet meer die belangrijke handelsader die het ooit was, maar het samenspel van die twee biedt een mooie kans om weer iets meer over de historie van de stad Zutphen te ontdekken. De monumentengidsen staan klaar om hun verhalen over deze ruïne met het publiek te delen en het is natuurlijk ook uniek om eens vanaf deze poort over de Berkel en de stad te kijken. (Foto: Maarten de Graad, Erfgoedcentrum Zutphen)
