55 Monumenten open voor publiek

ZUTPHEN – Op zaterdag 14 en zondag 15 september is het Open Monumentendag. “Ook dit jaar worden de Open Monumentendagen Zutphen weer een weekend waarin het bruist van de activiteiten in en rondom pareltjes van monumentaal erfgoed”, aldus voorzitter Ineke Hissink-Kapper.

Zo’n 55 historische gebouwen, ateliers, torens en musea openen hun deuren voor het publiek, waaronder een aantal zeer bijzondere locaties die normaal gesloten zijn. Erfgoed van Routes, Netwerken en Verbindingen is dit jaar het hoofdthema binnen de Europese Open Monumentendagen. In Zutphen wordt daarnaast ook het plaatselijke jaarthema ‘Gedrukt in Zutphen’ benadrukt.

‘Sta in verbinding met wat Zutphen aan prachtig erfgoed te bieden heeft!’

Open Monumentendagen 2024 in Zutphen haakt gemakkelijk in op beide genoemde thema’s. “Handelsverbindingen over het water via Berkel en IJssel en verbindingen die je met elkaar maakt via teksten gedrukt in boekwerk of op papier; Zutphen heeft met beide een zeer lange en rijke historie. U komt het naast prachtige monumentale gebouwen, allemaal tegen tijdens het Open Monumentenweekend.”

Tijdens de Open Monumentendagen kun je onder begeleiding van een gids wandelen langs monumenten die het verhaal van Zutphen als boekenstad door de eeuwen heen vertellen. In het Regionaal Archief Zutphen kan de unieke kaart uit 1763 van de rivier Berkel voor het eerst sinds lang weer worden bekeken; de rivier die de Achterhoek verbindt. Voorzitter Ineke: “In Huize Borro, Oude Bornhof is de tentoonstelling 200 jaar Buhrmann-Ubbens, papiergroothandel in Zutphen ook echt een aanrader; een geweldige expositie in een eeuwenoud monument en met een thema dat zeer nauw aansluit bij het Zutphense jaarthema Gedrukt in Zutphen.”

Vestingstad Zutphen was omgeven door een ononderbroken stadsmuur met op diverse plekken torens en poorten. Gelukkig is er nog veel bewaard, waaronder de onlangs gerestaureerde Bourgonjetoren met daarin het Hanzeaat, waar jong en oud op interactieve wijze Zutphen in de Hanzetijd kan gaan ontdekken. Ook de gemeentelijke Kruittoren is tijdens het Open Monumentenweekend open voor publiek. Zie voor openingstijden de website Open Monumentendag.

Niet alleen de rivieren, maar ook het ontstaan van hessenwegen, rijkswegen en het spoorwegnetwerk is van grote invloed geweest op de ontwikkeling van onze prachtige Hanzestad. Tijdens Open Monumentendagen komt u meer te weten van bijzonder vervoerserfgoed; daartoe kan men meelopen met een wandeling in en om station Zutphen – opgenomen in de toplijst van Rijksmonumenten periode 1940-1958 – of op zondag vanaf het ’s Gravenhof in een oldtimerbus stappen die bezoekers gratis van en naar station Zutphen brengt. Theatergroep De Droge Nappers verrast het publiek op zondag her en der in de stad met mini-voorstellingen passend bij de historie van Zutphen.

Verbinding voelbaar

De verbinding van monumenten met de historische Hanzestad en haar inwoners door de eeuwen heen, is voelbaar niet alleen vanuit de diversiteit en veelheid aan monumenten die Zutphen nu nog heeft, stelt Ineke, – de stad herbergt bijna 1000 zowel Rijks- als gemeentelijke monumenten – maar tijdens bezichtiging van een Zutphense kerk, moskee, synagoge of sociëteit bemerk je nog duidelijk sporen van ontwikkeling en gebruik welke het gebouw door de tijd heen heeft gehad. “Neem het monument op de hoek van het Rijkenhage-David Evekinkstraat, in 1912 gebouwd als Prins Bernardschool (lagere school), werd het na aanpassing Rijks middelbare landbouwschool, een magazijn en na zelfs in gebruik te zijn geweest als tijdelijk gemeentehuis is het sinds 1988 zowel cultureel wijkgebouw als Barbaros Moskee. Aan het gebouw is nog duidelijk te zien dat het in gebruik is geweest als schoolgebouw en alle functies – inclusief de huidige – steeds in nauwe verbinding met de directe omgeving. Wij als comité werden al hartelijk ontvangen, op Open Monumentenzondag leiden leden van de Islamitische Vereniging ook u graag rond in dit multifunctionele gebouw!”

Wandel gerust ook eens naar de wijk Nieuwstad – klein Vaticaan geheten – aan de andere kant van de Berkel, tipt Ineke ons: “Wij zijn als comité zeer verheugd dat een aantal monumenteneigenaren binnen deze wijk dit jaar voor het eerst hun monumentale gebouw of tuin voor bezichtiging open wil stellen. Heel bijzonder om hier oude schoolgebouwen en kerkgebouwen aaneengesloten van binnen en buiten te kunnen bekijken; zelfs een monument met ons Zutphens stadswapen gebeiteld in de schoorsteenschouw kun je daar zien. Monumenteneigenaren nodigen u van harte uit daar een kijkje te nemen!”

Naast optredens van koren verspreid over diverse monumentale locaties en tijdstippen, zorgen dweilorkesten als vanouds op zaterdag en het Ambacht & Innovatie festival op zondag voor extra sfeer en activiteiten in de stad.

Tijdens beide Open Monumentendagen bent u van harte welkom in de hal van het nieuwe stadhuis waar u stands van sponsoren en verenigingen aantreft, een boekenmarktje en u zichzelf of uw kinderen (met de paardentram naar een leuke activiteit in wijk de Hoven!) kunt opgeven voor alle lezingen en wandelingen onder leiding van een gids.

“Het zal een bruisend weekend worden”, waarvoor bij voorbaat de voorzitter van deze onafhankelijke Open Monumentenstichting alvast haar dank uitspreekt aan alle monumenteneigenaren, de meer dan 100 vrijwilligers, sponsoren, samenwerkingspartners Wijnhuisfonds, medewerkers gemeentelijke monumentenafdeling, stadsgidsen, Erfgoedcentrum Zutphen, Musea Zutphen en Historische Vereniging voor hun medewerking om dit weekendprogramma tot stand te brengen:

Wees welkom tijdens de Open Monumentendagen en sta in Verbinding met wat Zutphen u aan Erfgoed te bieden heeft!

Foto:

Historische foto van het moskeegebouw. (Collectie Erfgoedcentrum Zutphen)

De Berkelruïne. (Foto: PR Open Monumentendag)