Stedendriehoek
‘Je doet het pas goed, als er over je gerept wordt. Dan raak je mensen. En als je mensen raakt, heb je een snaar te pakken. Of het nou positief of negatief is, zodra mensen stoppen met over je te lullen, dan gaat het ontzettend mis.’ Dat vertelde een cabaretier mij een aantal jaren terug en ik probeer dat goed in m’n blonde kop te houden. Er moet over je gekrakeeld worden. Het liefst veel en hard. De column moet scherper, grappiger, beter! Het moet raak zijn.
Ergens, in een donkerbruin kamertje, zit Piet heel hard te lachen. Piet leest mijn columns vanaf het eerste uur en hij schuddebuikt zich gek als ik het randje op zoek. Dat doet hij zelf ook graag, de randjes opzoeken. Piet houdt niet van dat softe geleuter. Er moet gelachen worden. Het moet rauw en recht door zee. Geen doekjes, alleen grappen moeten om de zaken gewonden worden. Het moet raak zijn.
Er werd deze week veel gekakeld over Johan Derksen. Die riep, als een soort nar van de VI, wat dingen over uit de kast komen van homo’s. Hij bedoelde, naar eigen zeggen, dat hij juist wilde stimuleren dat homo’s eerder uit de kast zouden komen. Het platvloerse grapje liep volledig uit de hand. Want: zo gaat het met humor en dingen ongezouten roepen. De één vindt het geweldig, de ander verafschuwt het. In Johans geval bereikt het eigenlijk wat het bereiken moet: het internet barst los over een (waarschijnlijk veel te) weinig besproken onderwerp. Hij raakte de homofoob in het diepst van zijn ziel, evenals homoseksuelen die jarenlang hebben gevochten om uiteindelijk uit de kast te komen. Door één lompe, naar voetbalkantine-humor-ruikende opmerking, opent zich een put waarvan we het bestaan niet afwisten.
Huisgenoot kent Piet. Zodra ze op een fuifje verschijnt waar Piet ook is, schuifelt hij naar haar toe. Hij begroet haar niet en hij vraagt vervolgens hoe het met mij is. Huisgenoot geeft antwoorden en Piet glundert van oor tot oor. Piet is de reden dat ik iedere week op ‘verzenden’ klik. Piet is blij dat er iemand is die raakt. De columns, die raken. Terwijl ik vind dat de column altijd beter kan. Scherper. Of juist softer. Je wil raken, maar niet té, je wilt ontroeren, maar geen tranen trekkend verhaal op zitten houden. Het is balanceren op het randje der humor en toelaatbaarheid. Dat randje is grijs, flinterdun en ligt bij iedereen anders. Piet en ik kennen dezelfde, rake rand.
Ondertussen loopt het helemaal in het honderd bij Radio 1. Philip Freriks is de vaste columnist van een radioprogramma. Hij babbelt daar minuten vol met columns. Tijdens de uitzending krijgt Flip te horen dat hij niet meer terug hoeft te komen. Live op de radio! Philip wist van niks en de presentator bedankt hem voor zijn bewezen diensten. Na een ongemakkelijke stilte antwoordt een duidelijk geraakte Freriks ‘dat hij het wel gek vond dat het via deze weg ging’. Ik weet zeker dat elke luisteraar, jong, oud, scherp of seniel tot in zijn kleine teen geraakt was hoe Freriks na dit misverstand – want zo noemde de presentator het akkefietje – afdroop.
Het ontroert me om te lezen dat Piet zo enthousiast is. Het raakt me, net als dat de column van vorige week sommige mensen op een verkeerde manier heeft geraakt. Dat is niet de bedoeling geweest. Neem het met een korrel, of in mijn geval een paplepel zout. Een knipoog. Met een voetbal-kantine-tikkie op de schouder. Met een warm hart. Met een lepel rake humor.
Voor Piet.
