Ondernemend

Een aantal tips om op agressie van een hond te reageren en bijtincidenten  te voorkomen.

Het aantal ernstige bijtincidenten is enorm, en is de laatste jaren exposief toegenomen. De overheid wordt onder druk gezet hier iets aan te doen, zo was 24 september in tv programma Eén Vandaag te horen. Zij komen helaas weer niet verder dan opnieuw enkele rassen te verbieden, ondanks dat dit eerder ook geen positief resultaat had. Dit is dan ook de oorzaak niet. De hondenwereld blijft echter doodstil. Wij hebben voor u toch een bruikbaar artikel kunnen krijgen, waarin u beknopt uitleg vindt over de oorzaak hiervan, de redenen die honden hebben om dit te doen, en enkele tips om op het moment van een aanval in te zetten zo goed mogelijk te reageren.

Een korte selectie hiervan:
Wat in ieder geval elke hondenbaas, maar ook elke (groot)ouder moet weten:
Laat géén enkele hond, géén enkele seconde, op géén enkele plek, alleen met een kind, nog niet als je even naar toilet gaat. Zelfs met een volwassene kan dat immers al gevaarlijk zijn.
Beschouw een hond niet als een kindje, en het is ook geen watje! Beschouw een hond  óók niet als het maatje van een kind, maar realiseer je dat het een territoriaal roofdier is. Dat betekent dat je heel anders met hem om moet gaan dan met een kind!

Niet meer (willen) corrigeren is een ‘menselijk” principe dat tot onmenselijke gevolgen leidt.
Een hond is zeldzaam gestoord, maar wordt steeds zeldzamer goed begrepen.

Een aantal tips om op agressie van een hond te reageren en bijtincidenten  te voorkomen.
Niet meer (willen) corrigeren is een ‘menselijk” principe dat tot onmenselijke gevolgen leidt. Een hond is zeldzaam gestoord, maar wordt steeds minder vaak goed begrepen.

Het aantal ernstige bijtincidenten is enorm, en is de laatste jaren explosief toegenomen. De overheid wordt onder druk gezet hier iets aan te doen, zo was 24 september 2024 in tv programma Eén Vandaag te horen. Zij komen helaas weer niet verder dan opnieuw enkele rassen te verbieden, ondanks dat dit eerder ook geen positief resultaat had. Dit is dan ook de oorzaak niet. De hondenwereld zelf blijft echter doodstil. Wij hebben voor u toch een bruikbaar artikel kunnen krijgen, waarin u beknopt uitleg vindt over de oorzaak hiervan, de redenen die honden hebben om dit te doen, en enkele tips om op het moment van een aanval in te zetten zo goed mogelijk te reageren. (Dit is de herhaling van de tekst in de krant)

Recentelijk vond in Limburg het zoveelste ernstige bijtincident plaats. Een meisje van 14 jaar werd meermaals ernstig gebeten door een hond die zij kende. Volgens de verstrekte gegevens gebeurde dit op het terrein van de hond, toen zij hem even wilde aaien. Er was geen baas bij. De hond is afgemaakt, en het meisje zal meerdere operaties moeten ondergaan, en zal hier wel levenslang gevolgen van ondervinden.

Wat hier in ieder geval fout ging (op grond van de verstrekte informatie), was dat wij als mens denken dat wanneer een hond je kent, dat het voor hem dan oké is dat je op zijn terrein komt. Dat is niet zo. Wanneer de hond op dat moment zonder zijn baas op dat terrein is, beschouwd hij het als zijn terrein én dus ook als zijn taak dit tegen indringers – onbekenden én bekenden- te verdedigen. Dit doet hij tot de indringer dood of weggejaagd is. Het komt bijna nooit voor dat de hond gestoord is, wel dat wij hem (nog steeds) niet begrijpen.

Verschillende situaties, verschillende motivaties van (agressief) gedrag
We moeten dus wel een verschil maken tussen: 1) agressie waar de baas zelf bij is, dit is nagenoeg altijd een rangordeprobleem en 2) agressie waar de baas niet bij is. Hierin is de hond altijd de baas. Beide situaties gebeuren veel te vaak, en de laatste jaren is dit zelfs explosief toegenomen. Dit ligt vrijwel nooit aan de hond, maar aan hoe een steeds grotere groep mensen nu naar honden kijken en met ze omgaan.

Bij 1 geldt: dat de baas in de ogen van de hond niet een echte baas is. Wie erin gelooft dat er geen dominantie bij honden zou zijn vindt dit onzin, maar honden vinden dit geen onzin en handelen ernaar.

Bij 2 geldt: Dat je met opvoeding (met zachte,  maar waar nodig zeker óók met harde(re) hand!) veel kunt voorkomen, maar dat een hond niet enerzijds een terreinbewaker kan zijn, en anderzijds niet mag bijten wanneer hij die taak moet uitvoeren in afwezigheid van zijn baas.

Om het aantal bijtincidenten zoveel mogelijk te helpen te voorkomen, en op het moment van aanval zo goed mogelijk te kunnen reageren, delen we onderstaande kennis en tips:
1 Onderschat honden nooit, en leer begrijpen waarin honden anders zijn dan wij denken dat ze zijn.

2Wat is de rangorde? 1 Een hond heeft een baas, of: 2 hij is de baas, of: 3 Is de baas er niet, dan is de hond dus automatisch de baas. IEMAND IS DE BAAS, EN DAT IS GEEN GEDEELTE RANG!

3 Kinderen zijn nooit de baas over een hond, dat weten kinderen niet maar de hond zelf weet dat wel. Een hond kan een baby als een indringer en bedreiging zien, dan moet die in zijn ogen ook dood. En gaat het kind schreeuwen kan hij vinden dat hij dat moet corrigeren, bijten dus.

4 Laat géén enkele hond, géén enkele seconde, op géén enkele plek, alleen met een kind, nog niet als je even naar toilet gaat. Zelfs met een volwassene kan dat immers al gevaarlijk zijn.

5 Beschouw een hond niet als een kind, óók niet als het maatje van een kind! maar weet dat het een territoriaal roofdier is. Dat betekent dat je heel anders met hem om moet gaan dan met een kind!

6 Hij zal zijn territorium verdedigen wanneer hij het idee heeft dat dit nodig is, en dat is tot het gevaar weg of dood is!

7 Leer en begrijp de signalen van een hond, en leer ze goed te interpreteren. Hangt hij lekker tegen je aan bedoelt hij niet dat hij je zo aardig vindt, maar dat hij je baas is, dat is heel wat anders dus!

8 Als je hond regelmatig niet (snel) luistert denk hij dat hij dat niet hoeft. Dat betekent dat hij ook in andere kwesties zelf zijn gedrag bepaalt. Dat maakt dat er een significant hoger agressie risico is.

9 Wanneer de baas er niet zelf bij is, zal een hond, en vanuit zijn perceptie terecht, denken dat hij het territorium moet verdedigen, ook als je de hond kent. Een territorium kan alles zijn: huis, tuin, parkeerterrein, stallen, de auto, de bench.

10  Wanneer een kind, of volwassene, naar een hond toegaat, gedraagt deze zich onderdanig, waardoor de hond bevestigd krijgt dat hij in rang hoger is.

11 Een hond aaien ziet een hond veelal als onderdanig gedrag, dus ook hierdoor werd deze hond in zijn rang bevestigd. Een hond die hoger in rang staat heeft ook het recht om niet geaaid te willen worden. Hij mag dat vanuit zijn hogere rang corrigeren, bijten dus, en dat doet hij zoals we weten, niet zo zachtjes!

Enkele signalen, die hetzij allemaal, hetzij enkele ervan, al veel eerder (denk zeker aan dagen of zelfs weken eerder) te zien zijn geweest voor de agressieve uitval:
Niet (meer) luisteren, niet(s) willen loslaten, een (bekend of onbekend) persoon negeren, tegen jou, anderen of tegen je meubels pissen, mensen onderste boven lopen, (hoog) tegen mensen opspringen, tegen je aanhangen of duwen, en eventueel al eens agressie zoals een keer (zacht) grommen of zijn lip optrekken.

Enkele signalen die een hond toont vlak voordat (één of enkele seconden)  hij de aanval inzet:
Hij fixeert je (je strak en dreigend aankijken), hij heeft een hoge en stijve houding en staart, vaak de haren op zijn rug omhoog, lip optrekken, grommen. Dit valt allemaal al onder agressie, met de intentie over te gaan tot bijten als in zijn ogen de situatie niet verbetert. Dit alles kan zeer kort duren, het aanvallen kan in een (paar) seconde gebeuren. Honden gaan er niet eerst over nadenken of het wel goed is wat ze doen.

Wanneer je onverhoopt (alleen) tegenover een agressieve hond staat, hoop ik dat je aan de volgende adviezen kunt denken:
Blijf stilstaan en zeg niets,
ga nooit rennen, tenzij je dichtbij bij een veilige plek bent.
maak géén oogcontact, dus kijk de hond niet in de ogen aan, maar houd hem wél in de gaten door langs hem heen te kijken. Met het maken van oogcontact daag je hem namelijk nog meer uit. In zijn ogen ben je dan brutaal naar hem. DIT IS HEEL MOEILIJK MAAR WEL HEEL BELANGRIJK!
Draai hem echter niet je rug toe, dat maakt het (nog) makkelijker voor een hond om aan te vallen.
Probeer iets (stevigs/groots) te pakken waarmee je kunt gooien of beter kunt slaan (want gooien  kan maar één keer, daarna heb je het voorwerp niet meer ter beschikking): als hij toch gaat aanvallen, en
doe dat op dat moment niet zachtjes (het zielig vinden kan je altijd later nog wel doen)! Als hij niet echt drastisch onder de indruk raakt stopt hij er echt niet mee! En we weten nu toch onderhand wel wat de gevolgen hiervan zijn! Jij zwaar gewond, letsel voor de rest van je leven (als je nog leeft), en de hond wordt gedood.

Wat je kunt doen op het moment van aanvallen of vlak daarvoor (als de hond toch aanvalt ondanks dat je stil staat en stil bent):
Schreeuw dan heel hard en boos
en
maak je zo groot mogelijk (rechtop proberen te blijven staan).
Probeer iets te vinden waar je de hond mee kunt slaan (zo hard mogelijk met veel lawaai erbij)
Probeer iets tussen jou en de hond te krijgen, meubels, een hek, een deur, desnoods een kleiner voorwerp. Houd er rekening mee dat hij eroverheen kan springen.
Beweeg je als het kan heel langzaam van de hond af door voorzichtig achteruit te lopen (niet met je rug naar de hond toe!) totdat je snel weg kunt komen. Bij rennen zet de hond de achtervolging namelijk in.

Daarna (beter is preventief ervoor) is er maar één oplossing als je de hond niet wilt doden:
Zijn opvoeding alsnog goed afmaken, niet de hond afmaken.
Bedenk dat de hond kan er feitelijk niets aandoen: Een hond doet altijd alleen:
1) Wat zijn natuur hem ingeeft én
2) Dat waarvan hij denkt dat hij de beste kans heeft te overleven, én
3) dat wat hij niet (af)geleerd heeft.
Maar hij kan dat dus alsnog wel (af)leren! Hoe begrijpelijk het ook is dat je het een hond verwijt, of niet meer vertrouwd, dat is onterecht en hij hoeft daarom dus niet gedood te worden! Wel moet hij alsnog de duidelijke opvoeding krijgen.

Nawoord
Een hond en kind alleen laten geeft altijd aan dat de kennis over de natuur van honden te kort schiet. Er is maar één oplossing die zowel mens- als hond-vriendelijk is: Dat is hem nooit meer alleen laten met kinderen, en op eigen terrein ook niet met een volwassene, én hem alsnog goed en duidelijk opvoeden. En dat kan nooit betrouwbaar lukken met alleen een zachte hand!

Honden zijn gedomesticeerde wolven en wij moeten leren zijn motivaties goed te begrijpen.
Dit soort voor iedereen verdrietige agressie uitingen kan alleen voorkomen worden wanneer mensen zich gaan realiseren dat een hond geen kindje en geen watje is. Dat er verschil in opvoeding tussen honden moet zijn is logisch, niet elke hond zal met (zoveel) agressie reageren. Maar de honderdduizenden (geregistreerde) bijtincidenten per jaar, de honderden ingrepen met plastische chirurgen, die hierover ook al verschillende keren de noodklok hebben geluid (zij zien de ellende die hiervan komt) en de 135 000 wegens gedrag afgeslachte honden per jaar maken duidelijk dat de uitdrukking ‘zachte heelmeesters, stinkende wonden’ nog steeds hout snijdt. Een hond wil ook leven en heeft dus recht op een baas die zijn motivaties begrijpt én hem een duidelijke opvoeding geeft. En voordat hierover weer van alles van gemaakt wordt: (her)opvoeden: Het kan soms nodig zijn dat je een hond hard(er) corrigeert, maar dat staat niet gelijk aan een hond slaan, maar wanneer je aangevallen wordt en je je moet verdedigen, heb je in de praktijk op dat moment gewoon geen andere keus.

Niet (meer)(willen) corrigeren is een menselijk principe dat tot onmenselijke gevolgen leidt.
Vraag je eens af hoe jij je zelf zou voelen wanneer het jouw dochter zou zijn die zo gebeten werd? Of als het jouw hond zou zijn die (dit) letsel veroorzaakt heeft?