Stedendriehoek
Dit jaar is het precies tweehonderd jaar geleden dat de collectie van de universiteit van Harderwijk naar Deventer verhuisde. Nadat de universiteit van Harderwijk, ook wel de Gelderse Academie genoemd, definitief haar deuren sloot, kwam in 1820 een groot deel van het bibliotheekbezit bij koninklijk besluit naar Deventer. Met de komst van de bijna 3300 handgeschreven en gedrukte boeken verdrievoudigde de collectie van de Athenaeumbibliotheek.
Tweehonderd jaar na de overdracht is een deel van de boeken nu opnieuw te bewonderen tijdens de dubbeltentoonstelling ‘Handschriften uit Harderwijk’ in de Athenaeumbibliotheek en Bibliotheek Centrum.
De Gelderse Academie is onder een breed publiek vooral bekend van het kindertelevisieprogramma Het Klokhuis, waarin Aart Staartjes figureerde als professor doctor Fetze Alsvanouds van de universiteit van Harderwijk. Aart Staartjes heeft er natuurlijk nooit gewerkt, maar de universiteit bestond wel degelijk en had een rijke bibliotheek. Haar collectie middeleeuwse handschriften was een prachtige aanvulling op de handschriftencollectie van de Athenaeumbibliotheek. Die bestond tot die tijd voornamelijk uit laatmiddeleeuwse geschriften uit de Deventer kloosters en huizen van de moderne devoten, een kerkelijke vernieuwingsbeweging die aan het eind van de 14e eeuw opkwam. In de Harderwijkse collectie bevonden zich juist 12e-eeuwse handschriften met werken van klassieke auteurs.
Ook de gedrukte boeken vormden een waardevolle toevoeging aan de collectie: waar de Athenaeumbibliotheek vanaf het eind van de 17e eeuw tot het begin van de 19e eeuw nauwelijks nog wetenschappelijke werken aanschafte, bevatte de Harderwijkse collectie wél geleerde werken uit die periode.
Ter gelegenheid van het jubileum van de Harderwijk-collectie is bij de tentoonstelling een gratis boekje uitgebracht. In het boekje wordt de geschiedenis van de Gelderse Academie verteld en wordt een selectie van handschriften en van gedrukte boeken met handgeschreven notities gepresenteerd. In het boekje en in de tentoonstelling staan de vroegere bezitters van de gepresenteerde boeken centraal, en de weg die deze werken hebben afgelegd voordat ze in Deventer terecht kwamen. Dat levert bijzondere verhalen op. Een deel van de collectie valt onder ‘roofgoed’. Ook dat is een verhaal dat tijdens de tentoonstelling aan bod komt.
De tentoonstelling is tot en met 16 december gratis te bekijken in de Athenaeumbibliotheek en Bibliotheek Centrum. Meer informatie en openingstijden van beide vestigingen zijn te vinden op www.bibliotheekdeventer.nl/harderwijk.
