Entertainment
Het Twentolmonument aan het Twentolplein in Deventer: “Er razen auto’s langs – niet echt een plek om je geconcentreerd te verdiepen in het gruwelijke lot van de zeven namen op het monument: zes mannen en een vrouw, doodgeschoten op de dag dat hun stad Deventer bevrijd werd.” Wat daar op 10 april 1945 gebeurde, is te lezen in een nieuw boek met plaatsen van herinnering uit de Tweede Wereldoorlog. Hier is het gebeurd is samengesteld door landschapsfotograaf Rolf Baas en journalist/schrijver Ad van Liempt en verschijnt bij uitgeverij WBOOKS.
Vijftig plekken waar tijdens de Tweede Wereldoorlog iets opzienbarends is gebeurd, zijn verzameld, gefotografeerd en beschreven in het boek Hier is het gebeurd. In het boek zien we alom bekende ‘plaatsen van herinnering’ zoals de concentratiekampen en de gebombardeerde binnensteden, maar ook veel minder bekende plekken. Denk aan de schooltjes in Rijsoord waar in mei 1940 de Nederlandse capitulatie plaatsvond en Achterveld waar eind april 1945 onderhandeld werd over de voedseldroppings.
“We stonden op de plekken waar de gruwelen van de oorlog nog altijd voelbaar zijn. Waar je je voortdurend afvraagt waarom de mensheid tot het allerergste in staat is als de omstandigheden daar aanleiding toe geven. Maar waar je ook in bewondering kunt verzinken voor de moed die sommigen op het beslissende moment konden opbrengen, zoals de mensen in Nieuwlande, dat Drentse dorp dat 200 joodse onderduikers door de oorlog sleepte.” – Rolf Baas en Ad van Liempt in Hier is het gebeurd.
Het boek telt veel fraaie, verstilde foto’s van de plaatsen van herinnering. Er staan, constateert fotograaf Rolf Baas, weinig mensen op de foto’s, en des te meer bomen – de stille getuigen van de geschiedenis. In Hier is het gebeurd staan een aantal verhalen over gebeurtenissen die niet tot het collectieve geheugen zijn doorgedrongen. Zoals de massale executie van 46 mannen die in maart 1945 uit de cel waren gesleept in de Achterhoek. Zij werden in het gehucht Rademakersbroek doodgeschoten als represaille voor de moord op vier Duitse soldaten door het verzet. Vrij onbekend is ook de executie van een verzetsgroep in Deventer, waar zeven slachtoffers vielen, drie kwartier voor de Canadezen de stad innamen.
Naar aanleiding van het boek is een podcastserie gemaakt, waarin een groot aantal plaatsen aan de orde komen die in Hier is het gebeurd worden behandeld. De serie bestaat uit vijf afleveringen, gepresenteerd door radiomaker Margriet Vroomans. Voor mensen die de beschreven plekken graag zelf bezoeken zijn de coördinaten opgenomen, zodat ze gemakkelijk te vinden zijn. De podcasts zijn te beluisteren via de website van WBOOKS en de bekende platforms.