Stedendriehoek
Nederland telt ruim driehonderdduizend verenigingen en stichtingen, veelal met een vrijwillig bestuur. Van sportclubs tot muziekgezelschappen en van belangenverenigingen tot culturele instellingen: ze zouden niet functioneren zonder bestuursleden. Jos is bestuurscoach en helpt ze daarbij. Het verhaal van Jos is één van de 100 verhalen die dit jaar gedeeld worden met de campagne Mensen Maken Nederland, vanwege het Nationaal Jaar Vrijwillige Inzet.
Denk alle bestuursvrijwilligers weg uit organisaties en je houdt stuurloze clubs over: niet heel handig als je bedenkt dat bij elke stichting of vereniging bijvoorbeeld het regelen van financiën komt kijken en zaken als het werven van coaches en aansturen van andere leden van de club die zich inzetten. “Als het bestuur goed draait, dan draait de club ook goed en dat is natuurlijk prettig voor alle betrokkenen.”
Jos van Straten is haar werkende leven actief geweest op het gebied van bedrijfskunde en dus bekend met het reilen en zeilen van organisaties en bedrijven. Sinds ze met pensioen is, is ze zich gaan inzetten als coach voor besturen. “Ik heb sindsdien drie voetbalclubs, een buurthuis, EHBO-vereniging en bewonersorganisatie van advies voorzien.” De bestuurscoaches worden geworven en aangestuurd door de vrijwilligerscentrale in Deventer.
“Zelf zit ik momenteel als secretaris in het bestuur van de Stichting Zaterdagmiddag Concerten in Deventer en heb ik eerder ook al in het bestuur van een andere club gezeten. De vragen waarmee organisaties bij ons komen, zijn niet onbekend voor me.” Een traject start met een kennismaking en boven tafel krijgen wat het echte probleem is. “Het gebeurt vaak dat het echte probleem iets anders is dan wat bestuurders zelf denken dat er aan de hand is.” Stukken worden gelezen en uiteindelijk volgt er een probleemformulering. “Wij nemen het werk niet over, maar geven handvatten waarmee het bestuur verder kan.” Die ‘wij’ zijn trouwens Jos en Gerard, haar vaste collega-coach die – niet geheel toevallig – ook in het bestuur van de zaterdagmiddagconcerten zit. “Ja, zo gaat dat vaak. Je wordt voor iets gevraagd en denkt dan: past het wel of niet bij me.” Het bestuurswerk kost Jos een paar uur per maand, net als het coachingswerk. “De meeste vragen en kwesties kan ik redelijk routinematig oppakken, net als mijn collega-coaches. Ik kan goed luisteren, analyseren en makkelijk van een probleem naar een oplossing komen. Dat scheelt.”
Besturen is geen hogere wiskunde, maar het is wel handig om binnen een bestuur bepaalde types te hebben. “Je moet elkaar kunnen aanvullen. Iemand die een beetje handig is met cijfers en weer een ander die graag netwerkt bijvoorbeeld en goed de achterban kan activeren.”
De vragen die bij Jos en Gerard komen, lopen erg uiteen. “Soms hebben organisaties financiële problemen of onenigheid met bijvoorbeeld de gemeente. Ook horen we regelmatig de vraag hoe ze meer leden en bestuursleden kunnen aantrekken. Een voetbalvereniging die bij ons kwam, kampte onder andere met een tekort aan vrijwilligers en had ook nog allerlei andere vragen. Ze zijn zelf aan de slag gegaan met een ludiek filmpje, waarbij een jong voetballertje heel vroeg op moest om het hek te openen, de bar gereed te maken en de trainingsmaterialen klaar te leggen.” De boodschap was duidelijk: de kinderen kunnen niet zonder de inzet van volwassenen. Erna stroomden de vrijwilligers binnen, dus die actie werkte erg goed.” Ook aan de andere tips en hulp van Jos en Gerard had de voetbalclub veel. “Dat geeft toch een goed gevoel. Jos blij, bestuur blij en natuurlijk de voetballers blij!”
