Stedendriehoek
In het voorjaar van 2020 werd de aandacht van bewoners uit Wenum Wiesel getrokken door activiteiten op een akker, gelegen aan de Greutelseweg in de nabijheid van Natura 2000-gebied. Bij navraag werd gemeld dat het voorbereidingen waren om op de acht hectare grote akker mais in te zaaien.
Argwaan werd gewekt toen een week na het bewerken de akker helemaal geel kleurde; kennelijk werd ongewenste begroeiing doodgespoten met een onbekend goedje. “Kort daarna werd duidelijk door de grondbewerking en de aangevoerde bollen, dat het geen mais maar gladiolenteelt werd”, vertelt Jos Tiel Groenestege.
Hij is coördinator van de werkgroep Natuur en Landschap van de dorpsraad Wenum Wiesel. “Eerder waren al enkele bomen tussen de akker en de openbare weg omgezaagd, maar bewoners schrokken toen werd vastgesteld dat een solitaire boomgroep met geweld werd vernield. Gelukkig kon door ingrijpen van de gemeente verdere schade worden voorkomen. Met lede ogen werd vastgesteld dat ten koste van de al te lage grondwaterstand de aanplant dagen en wekenlang met grondwater werd beregend. Pas toen wekelijks de aanplant werd bespoten met zogenaamde gewasbestrijdingsmiddelen gingen de alarmbellen pas echt rinkelen. Dat kan nooit gezond zijn voor mens en dier. Dat was ook het moment om de koppen bij elkaar te steken.”
Een eerste actie van een aantal bezorgde bewoners was een oproep in de Nieuwsbrief, waarna ruim 200 bewoners zich uitspraken eveneens bezorgd te zijn. Tiel Groenestege: “Inmiddels werd bekend dat voor de teelt geen vergunning was aangevraagd en dat het op deze locatie ook niet is toegestaan. Door onderzoek was het bekend dat bestrijdingsmiddelen voor gladiolenteelt ernstige schade aan de gezondheid van mensen kunnen veroorzaken. Dat was de aanleiding voor een volgende stap: bodemonderzoek.”
Een erkend bureau werd ingeschakeld en er zijn grond- en bladmonsters verzameld. “De resultaten daarvan zijn deze maand beschikbaar gekomen, en de uitkomst lezende zat de schrik er pas echt goed in. Een korte opsomming uit het rapport: er zijn 17 gifstoffen gebruikt, zowel schimmelwerkende middelen als insecticiden; meerdere stoffen zijn zowel in de bodem alsook op blad van bomen aangetroffen; door de vervaltijd van de gifstoffen betekent dat het bodemleven voor jaren is vernietigd; door de gebruikte insecticiden is al het insectenleven in een wijde omgeving gedood; het gebruikte middel, ethoprofos, mocht in Europa niet meer toegepast worden.
Tiel Groenestege: “Onderzoek van het RIVM heeft aangetoond dat zelfs omwonenden van bollenvelden, wonende op meer dan 500 meter afstand van de velden, aan deze middelen worden blootgesteld. Dit kan leiden tot zeer veel verschillende aandoeningen, die zich in de regel pas na jaren openbaren. Datzelfde geldt waarschijnlijk voor effecten op de biodiversiteit. Er wordt in veel gebieden een geleidelijke maar gestage achteruitgang van de biodiversiteit waargenomen. De gebruikte middelen verergeren dit.”
Door de werkgroep Natuur en Landschap is namens bewoners en bezorgde ondertekenaars een brief uitgegaan aan de eigenaar van het bollenveld, met daarin de zorgen veroorzaakt door zijn activiteit.
