Stedendriehoek
Duurzame Energiecoöperatie Apeldoorn (deA) is alweer vijf jaar actief vanaf het adres Ecofactorij 18 in Apeldoorn. Het team werkt lokaal, transparant en praktisch aan een duurzame toekomst van Apeldoorn en haar inwoners met initiatieven als: zon op school; zon voor huur; besparingscursussen; voorlichtingsavonden over – bijvoorbeeld – wonen zonder aardgas; het opzetten van de mogelijkheid om lokaal groen opgewekte energie ook lokaal af te nemen.
Onze eerdere oproep in de krant om vrijwilligers aan te melden voor onze speciale Vrijwilligerspagina werd dan ook prompt aangegrepen door Heleen Mulderij. “De vele werkzaamheden van deA waren allemaal niet mogelijk geweest zonder de grote groep vrijwilligers. Denk bijvoorbeeld aan voorzitster Arien Scholtens, Hanneke Stegeman, Marieke Gorkink, Carlo Veenje, Berry Prins, Marleen Kwast, Michael Boddeke en Gertine Wilders. Zij zullen wel verrast zijn door mijn initiatief om de Duurzame Energiecoöperatie op te geven voor de vrijwilligerspagina. Zelf ben ik maar een kleine vrijwilliger in dit geheel”, zegt Heleen.
En verrast is voorzitster Arien Scholtens inderdaad: “deA bestaat dit jaar vijf jaar. Op 6 juni 2012 werd onze coöperatie opgericht. Al vijf jaar werken wij – u, ik en vele anderen – met elkaar samen, met als mooie doel en resultaat: Apeldoorn duurzamer maken. Tweemaal per jaar houdt deA een algemene ledenvergadering. Er is veel inbreng van alle leden en dat is precies de bedoeling. Want een energiecoöperatie als deA, dat zijn we samen. Met elkaar zijn we een beweging die Apeldoorn een beetje duurzamer maakt.”
Heel vasthoudend
Maar: de mensen van deA, wie zijn dat eigenlijk en waar lopen ze warm voor? Aan het woord is Herman Demmers, een bekende verschijning op de ledenvergaderingen van deA. Hij laat nooit verstek gaan en laat altijd van zich horen. Hoog tijd om één van de oudere leden eens op te zoeken in zijn appartement in De Vier Dorpen. In beeld wil hij liever niet, maar met plezier vertelt hij waarom hij lid is van deA.
Hoe bent u bij deA gekomen?
“Ik had al contact met Michael Boddeke (één van de oprichters van deA, red.), toen hij nog bij de gemeente werkte. Toen vroeg ik hem al steeds wanneer hij eens zou beginnen. En nog steeds geef ik hem gevraagd en ongevraagd advies. Ik kan daarbij heel vasthoudend zijn. Toen hij deA had opgericht, ben ik direct lid geworden. Ik denk dat ik één van de eerste leden ben.”
Waarom wilde u zo graag lid worden van deA?
“Het past bij mij en hoe ik leef. Zelf ben ik al heel lang zuinig met energie. Ik doe altijd het licht uit achter me, als ik de kamer uit ga. Hier heb ik ook allemaal ledlampen ingedraaid, tenminste, waar ik er zelf bij kan. De verwarming zet ik niet te hoog: 20 graden is al heel veel. Ik weet ook hoe belangrijk woningisolatie is. Niet eens alleen voor de warmte, ook voor geluid. Wat waren wij blij, toen ons houten huurhuis in de jaren ’70 eindelijk werd geïsoleerd. Dat was veel fijner wonen. Voordien schrokken wij ons altijd rot van de donderslagen als het onweerde!”
Wat zou u willen zeggen tegen mensen die deA nog niet kennen?
“Ik vind het heerlijk om met deA bezig te zijn. Ik lees de kranten goed en ik knip alles uit wat over energie en duurzaamheid gaat. Van daaruit kom ik met ideeën voor deA. We moeten iets doen voor de aarde. Dat is heel belangrijk.”
Passie voor milieu
Arjin Jans is inmiddels vijftien jaar directeur van Foenix Kringloop & Re-integratie en combineert in zijn werk zijn passie voor mensen én milieu. We spreken Arjin in de Zwitsal-vestiging van Foenix, één van de eerste zakelijke klanten van deA. Foenix viert dit jaar het 35-jarig bestaan. In de loop der jaren is Foenix uitgebouwd naar een centrum met drie kringloopwinkels met een repaircafé en een lunchroom. Een belangrijke taak van Foenix is re-integratie. Bij Foenix werken jaarlijks zo’n 700 mensen; veel van hen maken er een nieuwe start. Arjin was één van de club van zestig mensen die aan de start van deA stonden.
Circulaire samenleving
De natuur inspireert Arjin om zich in te zetten voor een circulaire samenleving. “Niet alleen een circulaire economie is belangrijk, we moeten toe naar een circulaire samenleving. Zo’n samenleving kent geen afval, maar alleen grondstoffen. Veel van wat we maken en gebruiken, eindigt als afval met verspilling van steeds schaarser wordende grondstoffen tot gevolg. We moeten toe naar een samenleving die gebaseerd is op hergebruik en hernieuwbaarheid.”
Motorzaag
Zijn werkend bestaan is Jans begonnen aan de motorzaag: hij was bos- en natuurbeheerder bij Natuurmonumenten. Later kwam hij in dienst van de gemeente Apeldoorn, in de Loenermark en het Orderbos. “Vanuit die basis in het natuurbeheer ben ik blijven kijken naar de mens. De mens is eigenlijk ook een diersoort in zijn biotoop. Al heeft de mens natuurlijk wel een bovengemiddelde invloed op zijn leefmilieu.” Toen het bosbeheer van de gemeente overging naar een andere organisatie, vond hij binnen de gemeentelijke organisatie ander interessant werk, waarbij de focus meer lag op leidinggeven en organiseren. Mensen én milieu kwamen uiteindelijk samen in de baan waar we Arjin nu van kennen: Foenix.