Stedendriehoek

Wat is de volledige waarheid achter de fatbike?

Fietsen met extra brede banden al poosje razend populair onder jongeren, maar:

door Elisa De Bruijn

Ze zijn razend populair: fatbikes, fietsen met extra brede banden die zijn ontworpen om over allerlei soorten ondergronden te rijden. De fietsen bieden extra stabiliteit, comfort en luxe, waardoor ze ontzettend geliefd zijn, vooral onder jongeren. Fatbikes zijn populair, maar waarom eigenlijk en hoe veilig zijn ze? Wat is de waarheid achter de fatbike?

Sinds 1 januari dit jaar is het verplicht om een helm te dragen voor mensen op een scooter, ook wel bekend als snorfiets. Een scooter mag maximaal 25 kilometer per uur, net zo hard als de fatbike, tenzij deze is opgevoerd. Iedereen die een scooter wil besturen moet een minimale leeftijd hebben van 16 jaar met een geldig rijbewijs. Voor de fatbike is dit niet het geval. Er zit geen leeftijdsbeperking op en ook het bezitten van een rijbewijs is niet nodig.

Dit feit maakt de fatbike nog een stukje populairder. Veel jongeren kiezen hierdoor eerder voor een fatbike dan een scooter. Het bespaart tijd en geld, maar het besturen van een opgevoerde fatbike zonder in het bezit te zijn van een rijbewijs kan voor gevaarlijke situaties zorgen. Theoretisch maar ook praktisch ontbreekt er veel kennis bij jongeren onder de 16 jaar die het voertuig besturen. Al deze kleine details zorgen voor veel ophef en vragen in de maatschappij. Waarom valt een fatbike onder de elektrische fiets en niet onder een bromfiets?

Gashendel

Om onder een elektrische fiets te vallen gelden een aantal regels: de motor bevat een maximaal vermogen van 250w, er moet een trapfunctie op zitten en er mag geen gashendel aanzitten. Vooral dit laatste komt steeds vaker voor. Net zoals een scooter of brommer kan de fatbike worden opgevoerd, waardoor deze geen 25 kilometer per uur gaat maar 45, met een vrij simpele ingreep. Ook het toepassen van een gashendel op de elektrische fiets komt steeds vaker voor. Op scholen wordt steeds meer gehandhaafd op de snelheid van fatbikes. Een boete voor een opgevoerde fatbike bedraagt 290 euro.

“Hoe harder je gaat, hoe harder je valt”, vertelt Rob Verdonschot, spoedeisende hulparts. “Hierdoor is de kans op heftig en blijvend letsel veel groter.” In het nieuws komen ongelukken met een fatbike steeds vaker voor. Begin april is een 14-jarige jongen gewond afgevoerd naar het ziekenhuis na een botsing met zijn fatbike tegen een personenauto. De tiener heeft hierdoor een zware hersenschudding en blijvende gehoorschade opgelopen.

Niet verzekerd

De ANWB is tijdelijk gestopt met het verzekeren van fatbikes, dit vanwege de vele diefstalmeldingen. De kans op diefstal in Amsterdam is maar liefst 90%. Ook de opgevoerde modellen spelen een grote rol in het stoppen van de verzekering. Het opvoeren maakt het besturen van een fatbike nog riskanter en zeker onder jongeren. Bij het aanrichten van schade met een onverzekerd voertuig is de bestuurder zelf verantwoordelijk voor het vergoeden van de schade. Dit geldt dus ook voor het aanrichten van schade met een fatbike. Dit feit wordt door veel mensen onderschat. Volgens verkeerspsycholoog Gerard ter Toolen is het onverantwoord om jonge tieners überhaupt op fatbikes te laten rijden. “In de levensfase van 12 tot 15 zijn tieners nog volop in ontwikkeling. Dit zorgt ervoor dat velen van hen totaal ongevoelig kunnen zijn voor wat er om hen heen gebeurt. Hierbij komt ook kijken dat jonge tieners hierbij bepaald gedrag vertonen om stoer te doen, wat deze visie versterkt.” Ter Toolen vindt dan ook dat de fatbike niet onder de fietscategorie thuishoort, maar bij de snorfietsen moet worden ingedeeld. “Dit brengt bepaalde maatregelen met zich mee waaronder het dragen van een helm, wat de fatbike een stuk minder aantrekkelijk zal maken.”

Luxere modellen

De toekomst van de fatbike is niettemin erg rooskleurig. Er worden tegenwoordig heel veel nieuwe en nog luxere modellen ontworpen met nog meer mogelijkheden. Er worden steeds meer accessoires toegevoegd, waardoor de fiets kan worden aangepast naar de behoefte van de bestuurder. De fatbike is dus nog lang niet van de markt verdwenen.