Stedendriehoek
Wanneer een dierbaar persoon komt te overlijden en diens bezittingen verdeeld moeten worden, kun je je tot een advocaat wenden die is gespecialiseerd in het erfrecht. Vroeger was dit rechtsgebied voorbehouden aan notarissen. Tegenwoordig zijn erfrecht advocaten echter onmisbaar bij het afwikkelen van nalatenschappen als zich conflicten voordoen. Een voorbeeld van een conflict dat zich rondom een erfenis kan voordoen, spreekt uit het verhaal dat een vader of moeder die bij testament heeft bepaald dat een of meerdere kinderen (gedeeltelijk) worden onterfd. In Nederland worden de kinderen van ouders die komen te overlijden goed beschermd. Dat komt doordat de vrijheid die ouders hebben om de inhoud van hun testament zelf te bepalen (testeervrijheid), in ons land door de legitieme portie wordt beperkt.
Het hoeft dus niet te betekenen dat een onterfd kind helemaal niets krijgt. Onterfde kinderen worden legitimarissen genoemd en de legitieme portie is het minimumbedrag dat een kind op grond van de wet uit de nalatenschap van een erflater verkrijgt, als het kind hier aanspraak op maakt. In sommige gevallen kan het ook om een kleinkind gaan.
Schuldeisers van de nalatenschap
Een kind dat onterfd is, kan een beroep doen op de legitieme portie mits het daar op tijd aanspraak op maakt. Dit dient het binnen vijf jaar na het overlijden te doen en in sommige gevallen moet het zelfs eerder. De kans op de legitieme portie is verkeken als de gestelde termijn wordt overschreden. Onterfde kinderen worden niet alsnog erfgenaam, maar worden schuldeisers van de nalatenschap. Zij hebben recht op de helft van wat ze als erfgenamen hadden gekregen volgens de wet. Kinderen die niet zijn onterfd maar uit de nalatenschap minder krijgen dan hun legitieme portie, kunnen een aanvullend beroep doen op hun legitieme portie. Bij de berekening van de legitieme portie wordt rekening gehouden met schenkingen die de erflater (de persoon die is overleden) aan de legitimaris en aan anderen heeft gedaan.
Berekenen van de legitieme portie
Als blijkt dat u bent onterfd, is het raadzaam om een erfrecht advocaat te raadplegen, want de legitieme portie krijgt u niet vanzelf. Een erfrecht advocaat kan u ook helpen bij het berekenen van de legitieme portie, die wordt berekend over de legitimaire massa. De legitimaire massa is de waarde van de goederen van de nalatenschap direct na het overlijden van de erflater, vermeerderd met bepaalde giften en verminderd met wettelijke schulden. Het is van groot belang om goed naar de waarde van bepaalde zaken te kijken, zoals onroerende zaken en aandelen. Een advocaat die in het erfrecht is gespecialiseerd, kan u daar goed in bijstaan.
Versterferfrecht
Het komt ook voor dat een overleden persoon geen testament heeft laten opmaken. In dat geval bepaalt de wet wie erft en dat wordt het versterferfrecht genoemd. U kunt in dit kader ook de term plaatsvervulling tegenkomen. Hierbij treedt de erfgenaam in de plaats van een erfgenaam die door de wet tot erfgenaam was geroepen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om een erfgenaam die op het moment van het openvallen van de nalatenschap is overleden of de nalatenschap heeft verworpen. De plaatsvervuller krijgt in dat geval het erfdeel van degene wiens plaats hij inneemt.
