‘Veel mishandelde en verwaarloosde kinderen blijven onder de radar’

De oorzaak daarvan is, volgens NO KIDDING, dat onvoldoende wordt gekeken naar de complexiteit van dit grote maatschappelijk probleem. “Dus ook te oppervlakkige oplossingen worden ingezet, meestal als het leed al is geschied. Zo heeft bijvoorbeeld elke basisschool de plicht kindermishandeling te melden bij instanties. Maar door twijfel en angst voor consequenties, is wegkijken eerder regel dan uitzondering. Een begrijpelijke en menselijke reactie, maar uit onderzoek blijkt dat in iedere schoolklas drie kinderen zitten die bang zijn voor de eigen ouder(s) en het gevoel hebben dat niemand om ze geeft”, vertelt Friso van der Wal, directeur van NO KIDDING Stop kindermishandeling!

Dit verdriet en deze eenzaamheid mogen niet voortduren, vinden vrijwilligers van deze maatschappelijke beweging. Van der Wal: “De daad bij het woord voegend is jaren geleden de keus gemaakt om ervaringsdeskundigen te vragen hoe dit verborgen leed eerder zichtbaar gemaakt kan worden en welke aanpak voor deze kinderen werkt. En misschien nog wel belangrijker: wat vooral níet werkt!”

Vele praktijkervaringen verder werd duidelijk dat drie elementen in ogenschouw genomen moeten worden: 1. Onverwerkte ervaringen bij opvoeders zelf. 2. Het zwijgen van de kinderen. 3. Het wegkijken door omstanders. “Gebundeld als het ware in een ‘estafettestokje’ dat hardnekkig wordt doorgegeven. Van daaruit is een eigen, unieke methode ontwikkeld, direct gericht op de relatie tussen omstander – in dit geval de juf – en kind om het zwijgen minder kans te geven; om af te stoppen dat kinderen in eenzaamheid gaan overleven, met veel te grote consequenties voor later. Met tegelijkertijd de beste voorwaarden om een brug te slaan naar de betrokken opvoeders, omdat het belang van het kind leidend is en naast de ouders staan de meeste kans geeft op directe verbetering van het opvoedklimaat. Niet voor niets noemt NO KIDDING haar methode: ‘Kleine stappen, grote winst’.”

In de afgelopen zes maanden zijn rond 700 Pabo-studenten geschoold in deze laagdrempelige, preventieve methode. Zo schreef onlangs een studente: ‘In de interactieve workshop van NO KIDDING van twee uur heb ik meer geleerd dan uit welke les of boek dan ook. Super dat ervaringsdeskundigen onze ogen openden’. Van der Wal: “Mobilisatie van de sociale omgeving rondom kinderen die met mishandeling te maken hebben, kan veel leed voorkomen. En daarmee kunnen ook professionele hulpverleners, zoals bij gemeenten en bij Veilig Thuis, effectiever hun werk doen. Want bij (te) late interventies worden problemen alleen maar ingewikkelder en gecompliceerder en betalen de kinderen de rekening van hun ouders.”