Stedendriehoek
Foto: Jitske Nap
Een breed bondgenootschap van honderden organisaties uit de media-, cultuur-, sport-, boeken-, evenementen- en horecasector, waaronder de NNP, heeft op Prinsjesdag geprotesteerd tegen de voorgenomen btw-verhoging.
Aan twee locaties die door de btw-verhoging worden getroffen, op en nabij de route van de Koninklijke stoet, is vlak voor het langstrekken van de koets een ‘kassabon voor de samenleving’ uitgehangen. Vanaf het dak van museum Escher in het Paleis en museum Huis van het Boek is in het bijzijn van ervaringsdeskundigen en politici een 20 meter lange banner uitgerold. Op die banner, in de vorm van een lange kassabon, kan iedereen zien hoe de btw-verhoging het leven van Nederlanders een stuk duurder maakt. De kassabon laat onder andere zien dat een krantenabonnement door de btw-verhoging tientallen euro’s duurder wordt.
Bij de actie waren ook enkele politieke partijen aanwezig. De partijleider van D66, Rob Jetten, gaf aan dat het kabinet zonder enige visie deze btw-verhoging doorvoert.
Door de btw-verhoging komt de toegankelijkheid van nieuwsmedia ernstig onder druk te staan. Op basis van onafhankelijk onderzoek van economisch onderzoeksbureau Decisio blijkt dat 270.000 huishoudens door de btw-verhoging toegang tot journalistiek wordt ontnomen. Ook leidt deze maatregel naar verwachting tot een verlies van 377 banen in de journalistieke sector. Een impact van deze omvang betekent voor regionale en kleinere nieuwstitels een bedreiging voor hun bestaansrecht, wat de pluriformiteit van de nieuwsvoorziening aantast.
Brief
Onderstaande brief is verstuurd aan alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer en aan de woordvoerders media en fiscaliteit.
Geachte fractievoorzitters en woordvoerders media en fiscaliteit,
Namens de brede journalistieke coalitie bestaande uit NDP Nieuwsmedia, het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, de Nederlandse Vereniging van Journalisten, de Magazine Media Associatie, de Nederlandse Nieuwsblad Pers, de Vereniging van Onderzoeksjournalisten, Stichting Democratie en Media en Free Press Unlimited sturen wij u bijgaande brief met daarin het verzoek om de btw-verhoging op kranten, weekbladen en tijdschriften niet door te laten gaan.
Wij roepen de fracties in de Tweede Kamer op om bij de Algemene Politieke Beschouwingen bij te sturen nu het nog kan: schrap deze btw-verhoging voor de onafhankelijke journalistiek. Juist de regionale dagbladen en de kleine zelfstandige titels maken het Nederlandse pluriforme journalistieke landschap tot wat het is, maar worden straks kwetsbaar. De toegang van lezers tot kwalitatief hoogwaardig en onafhankelijk nieuws moet niet belemmerd worden door de belasting erop te verdubbelen, naar het hoogste tarief van heel Europa. Nederlanders verdienen goede toegang tot onafhankelijke journalistiek, om zich goed te kunnen informeren en zelfstandig hun mening te vormen.
Uit onafhankelijk economisch onderzoek van Decisio volgt dat 270.000 huishoudens door de btw-verhoging de toegang tot onafhankelijke kwaliteitsjournalistiek verliezen: zij zullen noodgedwongen hun abonnement opzeggen. Naar verwachting leidt dat vervolgens tot het verlies van 377 banen in de journalistieke sector. Een impact van deze omvang betekent voor regionale en kleinere nieuwstitels een bedreiging voor hun bestaansrecht, wat de pluriformiteit van de nieuwsvoorziening aantast. Uit een Ipsos I&O-peiling blijkt dat slechts 14 procent van de Nederlanders de aangekondigde btw-verhoging op journalistieke publicaties steunt. Toch zal de maatregel onderdeel zijn van het Belastingplan 2025.
Aan de forse btw-verhoging voor journalistieke publicaties kleven ook grondrechtelijke risico’s, constateerde Prakken d’Oliveira in een juridische verkenning (in de bijlage). De toegankelijkheid van nieuws valt onder de brede bescherming van de vrijheid van meningsuiting en het recht van burgers om informatie te ontvangen. Omdat een grondige motivering van noodzaak en proportionaliteit van de btw-verhoging voor journalistieke publicaties ontbreekt, is het zeer aannemelijk dat de maatregel niet voldoet aan de grondrechtelijke toets die voortvloeit uit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het EU-handvest. Als de btw-verhoging op journalistieke publicaties bovendien onderdeel is van het generieke Pakket Belastingplan 2025, is een zorgvuldige parlementaire behandeling niet aannemelijk. Gezien de grondrechtelijke aspecten die hieraan kleven, is dat wel vereist. De Raad van State heeft eerder al gewaarschuwd dat opname van maatregelen in een Pakket Belastingplan zorgvuldige parlementaire behandeling vrijwel onmogelijk maakt. Een separaat, gemotiveerd wetsvoorstel voor de btw-verhoging voor journalistieke publicaties, met een afzonderlijke parlementaire behandeling, vermindert de grondrechtelijke risico’s.
Bron: NNP
