Columns

ApoldroNU – ‘Scheidziek’

Arnold Zweers

Toen Eppo Gutteling nog een jong PvdA-raadslid was in Apeldoorn, ergerde hij VVD-wethouder Wim Vriezen door te roepen: ‘de schillenboer moet terug op straat.’

We moesten afval scheiden. De afvalbergen groeiden ons boven het hoofd en de zooi verbranden was milieuverontreiniging.

Vriezen werd vrij snel bekeerd. Zo stond ik als journalist in 1988 met een groepje genodigden in De Maten te wachten op de jeugdige minister van VROM (de M stond voor milieu), Ed Nijpels. Maar deze was verhinderd. Waarop Vriezen zelf maar ’s lands eerste groene container leegde in de vuilniswagen van de gemeentelijke dienst Afvalstoffenbeheer. Apeldoorns landelijke primeur van wat diftar zou gaan heten.

Nu, 36 jaar later, vrees ik dat we doorgeschoten zijn. Steeds meer mensen worden ‘scheidziek.’ Ze ‘vervuilen’ thuis de plastic afvalbak waardoor driekwart niet hergebruikt kan worden, maar moet worden verbrand. Kost Apeldoorn jaarlijks dik een miljoen. Er zijn al gemeenten zoals Leeuwarden die met de inzameling van PMD (plastic, metaal, drinkkartons) stoppen.

Als wapen tegen het ‘bederven’ van plastic afval heeft ons eigen Circulus nu ‘spionnen’ die een kijkje in de oranje containers nemen. Ze zijn bij mij wezen koekeloeren. Er hing een foldertje aan mijn geleegde bak. Een compliment: ‘Goed bezig, dat verdient een bloemetje.’ Ik kreeg een zakje bloemzaad. Twee weken later: geen bloemzaad maar een standje. De afvalgluurders hadden een stukje hard plastic in mijn bak ontdekt, mag niet.

Ik vrees dat veel mensen heel andere dingen aan hun hoofd hebben. Natuurlijk, figuren die oude banken en vloerbedekking in het bos pleuren of afval rondom hoogbouwcontainers in Zevenhuizen zijn onverbeterlijk; zwervers op zoek naar blikjes die er een bende van maken, de ratten beleven opperbeste tijden; zware criminelen die overal chemisch afval lozen; megaschade door ontploffende lachgascilinders in verbrandingsovens…

Nee, ik heb het over de talloze goedwillende mensen die gebukt gaan onder allerhande sores: echtscheiding, (energie-)armoede, woonellende, de zenuwslopende overheidsbureaucratie. Voor ‘restafval’ betalen haten ze. Maak, om diftar te redden, het legen van ‘de grijze’ gratis. En kom met meer inleverpunten voor grof afval. Straffen helpt niet, belonen wel: denk aan dat zakje bloemzaad.

Tot volgende week!