Columns
Arnold Zweers
Arnold Zweers
De kans zit er maar zo in dat Trump eind dit jaar voor de tweede keer president van Amerika wordt. De zelfvoldane vuurvreter heeft zijn messen aanzienlijk beter geslepen dan de vorige keer. Zo heeft hij Project2025 op de rails gezet. Een ingrijpend voornemen om de invloed te breken van wat ‘de vierde macht’ wordt genoemd. The Donald wil honderdduizenden overheidsdienaren ‘kalt stellen.’ Zijn afkeer van deep state, een uitgebreid netwerk in Washington van ondoorzichtige en ondemocratische belangengroeperingen, bijgestaan door de ambtenarij, is fenomenaal. Daarmee vertolkt hij de gevoelens van tientallen miljoenen conservatieve Amerikanen.
Deze week, op 6 juni, kiezen we een nieuw Europees parlement. In Brussel is ook zo’n soort deep state, een web van belangengroepen, lobbyisten en ambtenaren op hoge posities, die hun eigen agenda voeren. Bekendste exponent daarvan is Diederik Samsom, die eerst onze PvdA vakkundig om zeep hielp, en zich vervolgens stilletjes opwerkte tot één van de hoogste posities in het Brusselse, namelijk rechterhand van de inmiddels gewezen ‘klimaatpaus’ Frans Timmermans. Een topambtenaar met ongekende invloed zonder enige democratische legitimatie. Met gevolg dat vanuit de Belgische hoofdstad nu tot op microniveau wordt bepaald hoe wij ook hier in Apeldoorn met onze flessendoppen, mayonaisezakjes en hotelzeepjes dienen om te gaan.
Als journalist heb ik regelmatig beschreven hoe ook in Apeldoorn inwoners met interessante plannen verzandden in een ambtelijk labyrint, of daar jarenlang aan het lijntje werden gehouden. Vooropgesteld, vèruit de meeste ambtenaren zijn van goede wil en behulpzaam. Maar je kunt een verkeerde treffen. Als een overheidsdienaar waar je toevallig mee te maken krijgt, je niet pruimt, moet je van goeden huize komen om door die muur heen te komen. Wie dicht bij het vuur zit, heeft echter minder te vrezen.
In tijden van voortdurend wisselende, weinig ervaren bestuurders en een versnipperd politiek landschap is het heel moeilijk de ‘vierde macht’ te breken. Laten we hopen dat we hier geen Trump-types nodig hebben. Maar we hebben één geluk: we leven nog altijd in een democratie, hebben een parlement en een gemeenteraad.
Tot volgende week!
