Politieke partijen schijnen licht op de zorg en duurzaamheid

Door alle veranderende regels is het voor zowel zorgverleners als zorgvragers een zorg of dat lukt. Tijdens een bijeenkomst van het burgerinitiatief Brotherwood kwamen schrijnende voorvallen aan het licht. Een van de oorzaken is dat de veranderingen in de zorg van Rijk naar gemeente er nog al doorheen geduwd zijn. De gemeenten waren er nog niet klaar voor. Daarnaast zijn tegenstrijdige wet- en regelgeving, bureaucratie en onduidelijkheid over verantwoordelijkheden heel ingewikkeld geworden. Het lijkt een keuze tussen cliënten en centen.

Kunnen we zonder regels in de zorg?
Dit is een van de vragen die óók aan de politiek zullen worden gesteld in het live debat. De kandidaten van de vier politieke partijen ‘op de kruk’ kunnen hun zegje doen over hun plannen met zorg, de participatiewet en de veranderingen in de zorg.

Participatiewet
De nieuwe gemeenteraad staat voor een uitdaging: De participatiewet is het zorgenkindje van het sociale domein. De raad verliest langzaamaan de grip op de uitvoering van de wet, een vlammend rapport van de rekenkamercommissie maakt gehakt van de bureaucratie en Apeldoorn heeft ook nog eens een tekort van 4,3 miljoen euro. Daarnaast overtreedt Apeldoorn de wet zelf door aanvragers van een bijstandsuitkering twee weken te laten wachten, wat niet mag. Ook wethouder Johan Kruithof gaf dat toe. ‘Hier wordt alleen niet actief over gecommuniceerd’, valt te lezen in antwoorden op vragen van de ChristenUnie. De Ombudsman gaf Apeldoorn een tik op de vingers. Apeldoorners die een bijstandsuitkering krijgen, mochten recent nog aanschuiven om te vertellen over hoe zij de bureaucratie ervaren. Hun ervaringen werden opgenomen in een rapport. Die liegen er niet om: Verplicht sporten, geen baan kunnen vinden en meer dan 400 keer solliciteren. Een uitdaging dus: met twee rekenkamerrapporten onder de arm, een aanvraag voor een miljoen extra om het gat te vullen en een rapport van de Ombudsman heeft de raad er een flinke kluif aan.

Centrale stelling tweede debat
Het tweede debat van vrijdag 9 maart, dat meteen na het eerste debat gevoerd gaat worden, betreft het thema ‘Duurzaamheid’. De centrale stelling die hierbij aan de orde komt is: ‘Apeldoorn stop maar met duurzaamheid’. De partijen GroenLinks, SP, GemeenteBelangen en de Partij voor de Dieren gaan hierover met elkaar in debat.

De duurzaamheidsdoelen in Apeldoorn worden niet gehaald. Althans, niet in dit tempo, concludeert ook De Monitor, het onderzoeksprogramma van KRO-NCRV. Dat is best jammer: er wordt een hoop tijd, geld en aandacht gestoken om dat doel te halen. Eerder al moest de gemeenteraad toegeven dat een duurzaamheidsdoel onhaalbaar was. Dat doel stond op 2020. Apeldoorn moest volledig energieneutraal zijn. Dat bleek onhaalbaar en met nog twee jaar te gaan begint de tijd wel te dringen. De deadline is inmiddels opgeschoven naar 2047. Het is alleen de vraag of we dat doel wél zullen halen. Overigens is het jaar 2047 een bijzondere keuze: De rijksoverheid wil dat heel Nederland in 2050 Co2-neutraal is.

Windmolens
Maar: daarvoor zijn windmolens nodig. Althans, met hoe de technologie er nu voor staat en de energieconsumptie zijn windmolens eigenlijk niet weg te denken. Een plan voor windmolens in de Beekbergsebroek is afgeschoten en dat slaat een behoorlijke deuk. Een meerderheid van de gemeenteraad wees de plannen voor windmolens langs de A1 af. De omwonenden waren in opstand gekomen omdat die vreesden voor een stroboscoopeffect, geluidsoverlast en een verpest uitzicht.

Milieuzones
Dan de milieuzone. Een voorstel van GroenLinks, dat bij de eerste bespreking op schaarse steun kon rekenen. Zo schaars dat GroenLinks de aangekondigde motie afzwakte van een oproep voor een milieuzone naar ‘een onderzoek om duidelijk te krijgen hoe fijnstof in de binnenstad tegengegaan kan worden’. Breder dan alleen het weren van vervuilende diesels, zoals Utrecht bijvoorbeeld wel doet. Voor dat onderzoek bestond wél genoeg politieke steun.

Die steun is desondanks magertjes, zo zien we ook terug in de Stemwijzer van ProDemos. Zo vindt de SP het belangrijker om vervuiling door vliegtuigen vanuit Lelystad Airport aan te pakken. Daarentegen leggen Gemeentebelangen en GroenLinks hun hoop in emissievrij vervoer. Vrachtwagens en bussen die op elektriciteit, gas of waterstof rijden, bijvoorbeeld. Een milieuzone is voor de laatste twee wel een optie. Een echte milieuzone hangt dus niet echt in de lucht.

Gasloos bouwen
Dan is er nog gasloos bouwen’. Het kabinet heeft een forse ambitie gezet: nieuwe huizen worden zonder gasaansluiting gebouwd. Hoe wordt dat doel gehaald hoeveel mag dat kosten en wat is de rol van de gemeente daarin?

Allemaal kommer en kwel?
Nee hoor. Ja dat doel wordt hoogstwaarschijnlijk niet gehaald. Maar er zijn wel andere stappen gezet. Zo is het bouwen van een zonnepark zoals binnenkort gebeurt langs de A50 aanzienlijk goedkoper. De leges voor dit project zijn bijgesteld van 170.000 naar 10.000 euro. Dat is een verschil van 160.000 euro.

Daarnaast heeft energiecoöperatie DeA zonneparken gerealiseerd op de daken van grote bedrijventerreinen en wordt Apeldoorn huis voor huis steeds een beetje duurzamer met goede isolatie (waarvoor subsidie beschikbaar is). Kerschoten Energie Neutraal (KEN) loopt voor zover bekend als een trein.

Er is dus een hoop te winnen en er is ambitie nodig. Ambitie die de raad de afgelopen jaren – getuige de aandacht van De Monitor – niet genoeg heeft laten zien. Daarom is het vrijdag de vraag aan de SP GemeenteBelangen GroenLinks en de Partij voor de Dieren: Hoe dan?

‘