Stedendriehoek
Het leek een voetnoot in coronatijd, maar het kwam voor vele Apeldoorners als een mokerslag. In november vorig jaar werd bekend dat met de nieuwe dienstregeling voor busvervoer binnen de gemeente liefst 64 bushaltes kwamen te vervallen.
De lokale politiek kwam meteen ‘in het geweer’ tegen dit besluit van de Provincie Gelderland, in samenspraak met busvervoerder Keolis.
Maria Camacho
Door deze in werking getreden (nood)concessie worden de loopafstanden voor Apeldoorners naar de dichtstbijzijnde bushaltes in bepaalde buurten langer. En daar neemt Luz Maria Camacho, raadslid voor D66, geen genoegen mee. “In aanloop naar de Politieke Markt over dit onderwerp, eind november, keek ik al heel zorgelijk vooruit naar de zogenoemde technische bespreking door Jan van der Meer, gedeputeerde voor de Provincie Gelderland voor openbaar vervoer. En na afloop daarvan waren die zorgen alleen maar verder toegenomen.”
Van der Meer lichtte tijdens die online bijeenkomst toe dat dit besluit niet om financiële redenen was genomen maar om economische. Camacho: “Is dat niet hetzelfde? En nota bene in de wijken waar de meeste bushaltes verdwijnen, wonen de meeste Apeldoorners die afhankelijk zijn van het openbaar vervoer. Alternatieve vervoerswijzen, zoals het onlangs om financiële redenen opgeheven Mobuur, zijn er nauwelijks meer. Mensen die slecht ter been zijn, ouderen, zij allen worden nu min of meer gedwongen thuis te blijven, omdat ze met hun rollator niet zover kunnen lopen. Dat legt weer extra druk op de zorg én zij kunnen dan ook niet naar de winkels, dus ook de economie is hier niet bij gebaat.”
Camacho snapt ook wel dat de Provincie in het vizier houdt wat rendabel is en wat niet, en dat de minder bevolkte buslijnen dan een dankbaar afvoerputje zijn. Maar begríjpen doet ze het níet: “Met het welzijn van de inwoners wordt geen rekening gehouden. Een man bij mij uit de buurt moet regelmatig naar het ziekenhuis. Daar deed hij via de bushalte vlakbij eerst tien minuten over. Nu moet hij eerst naar het station en daar de bus pakken; dat kost hem ruim drie kwartier. Plus hij is nu ook duurder uit! Deze regeling treft dus vooral weer de zwakkeren in de samenleving en de mensen met een kleinere portemonnee. Dit doet pijn, ja, maar wij blijven met D66 vechten voor een socialer Apeldoorn!”
Henri Kerkdijk (Foto: Rob Voss)
Henri Kerkdijk, raadslid voor de SP, kan de kaalslag in bushaltes ook nauwelijks bevatten. “Dat de Provincie doodleuk zegt: dit zijn geen rendabele buslijnen, dus laat maar vervallen. Wij zijn van mening dat Provincie en gemeente gewoon moeten zorgen voor goed openbaar vervoer. De naam zegt het al: openbaar. Het is dus bedoeld voor iedereen.”
Kerkdijk en zijn fractie betreuren dat de gemeente Apeldoorn in dezen weinig tot niets in te brengen heeft. “Keolis heeft als vervoerder bij de Provincie aangegeven: wij gaan voor dit bedrag dít doen. En als gevolg daarvan zijn 64 bushaltes gesneuveld, terwijl er op andere plekken 7 zijn geïnstalleerd. De Buurtbus rijdt alleen nog door Ugchelen en Berg en Bos, bewoners van bijvoorbeeld wijk De Maten moeten hele einden lopen naar een bushalte. Maar de SP laat het hier niet bij zitten en we blijven met de inwoners van Apeldoorn in gesprek over welke bushaltes en -lijnen uiteindelijk weer moeten terugkeren.”
De socialist komt vervolgens met een wrang voorbeeld uit de praktijk. “Een ouder stel heeft zich via e-mail bij mij gemeld. De 89-jarige man heeft vanuit de Wmo een kaart waarop hij met gereduceerd tarief gebruik kan maken van de taxibus voor een rit naar Gelre ziekenhuis. Maar zijn 84-jarige vrouw komt niet in aanmerking voor een begeleiderspas. Zij moet dan 45 minuten (!) eerder vertrekken met een andere bus, om vervolgens haar man op te wachten bij het ziekenhuis. Tsja…De SP pleit daarom in de Provincie Gelderland voor beter openbaar vervoer en bijvoorbeeld gratis busritten in de daluren. Dan rijden er ’s avonds wellicht vollere bussen in Apeldoorn dan nu het geval is.”
Het OV is sowieso ook veel te duur, meent Kerkdijk. “Als je met meerdere personen van de ene kant van Nederland naar de andere kant reist, ben je met de auto goedkoper uit. Dat kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn als de overheid de mensen wil stimuleren om vaker gebruik te maken van het openbaar vervoer.”
Maaike Moulijn (Foto: Rob Voss)
Maaike Moulijn, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren, komt rond dit beladen onderwerp met het meest positieve bericht uit de bus. “De Apeldoornse fractie van PvdD heeft een kort lijntje met de provinciale fractie en op 10 maart volgt er een rondetafelgesprek rond het openbaar vervoer. Het genomen besluit krijgt dus wellicht nog een staartje.”
Moulijn vindt het ook onbegrijpelijk: “Nog niet eens zo lang geleden zijn bushaltes beter toegankelijk gemaakt voor mensen met rollators en rolstoelen. De bussen zelf zijn verlaagd, zodat ze voor iedereen toegankelijk werden. En dan wordt anderzijds het busvervoer steeds duurder en kwam die OV-kaart erbij, die voor veel – voornamelijk oudere – mensen het reizen met de bus ingewikkeld en daarmee onaantrekkelijk heeft gemaakt. Daarom zijn zij het openbaar vervoer minder vaak gaan gebruiken, kwamen er dus legere bussen en dat heeft nu geleid tot het wegvallen van haltes en complete lijnen. We zijn daarmee in een neerwaartse spiraal terechtgekomen.”
De fractievoorzitter ziet graag de zogenoemde Eurokaartjes terugkeren in het lokale busvervoer. Die waren in het begin van dit millennium razend populair in Apeldoorn. “Voor 1 euro reizen op vastgestelde tijden, dat maakt het OV alweer een stuk aantrekkelijker. En dat kan ook nog op andere manieren; neem bijvoorbeeld de Nijntje-bus in Utrecht, die daar naar het museum rijdt. Hoe tof zou het zijn als we hier in Apeldoorn de Apenheul- of Julianabus laten rijden? Kinderen stappen dan graag in, weet ik zeker! En dat helpt de verkeersproblemen in Apeldoorn-West te verminderen.”
Gedeputeerde Van der Meer claimde tijdens de technische bespreking dat er groei zit in het aantal gereisde kilometers per bus, bij maximaal vijftien minuten lopen naar een bushalte. Maar Moulijn heeft bij de Provincie ‘neergelegd’ dat ze graag cijfers hierover wil zien. “Sowieso moet het openbaar vervoer in Apeldoorn veel beter worden, bijvoorbeeld door beter in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, zoals de sportcampus aan Laan van Westenenk of nieuwe bedrijven. Daar moet het openbaar vervoer meteen goed geregeld zijn.”
