Stedendriehoek

Oranjehuis in beeld bij Museum in de Zevende Hemel

APELDOORN – De zomer staat voor de deur, tijd voor buitenactiviteiten met lekker weer op de Veluwe. Maar een ‘slechtweerprogramma’ is nooit weg. Wat dacht u van Museum in de Zevende Hemel aan de Schotweg in Apeldoorn?

Museum in de Zevende Hemel is een particulier museum van een enthousiaste verzamelaar. Het draait in deze bijzondere collectie om de vele objecten gerelateerd aan Hollandse feesten als Sinterklaas, het Oranjehuis, maar ook het Kerstfeest, Pasen en daarnaast een collectie oud speelgoed. Verzamelaar Jan Bark stelt zijn deuren open voor grote en kleine groepen (maximaal 10 personen). Hij is alle dagen van het jaar op afspraak geopend.

Iets meer over deze man. Jan Bark heeft roots in de kermis- en circustraditie en is daarnaast al op zeer jonge leeftijd gaan verzamelen. Hij had een Oranjegezinde grootmoeder die hem aanmoedigde Oranje-curiosa te verzamelen. Later kwamen daar ook de andere feesten bij. Lange tijd was dit een privé-aangelegenheid, maar toen Bark in 2000 stopte met zijn winkel in handenarbeidmaterialen, ontstond het verlangen om de leeggekomen ruimte als museum in te richten. Museum in de Zevende Hemel werd in 2001 geopend door niemand minder dan Sint Nicolaas. Over de naam zegt Jan Bark: “Ik voel mijzelf hier lekker, in mijn ruimte; als ik mijzelf maar in de Zevende Hemel voel, dan is het goed. Als mijn bezoekers zich dan na een paar uur als ze weer naar buiten gaan ook in de Zevende Hemel hebben gevoeld, dan is het helemaal ok. Vandaar die naam in de Zevende Hemel.”

Bark blikt even terug en ook alweer vooruit in het jaar, omdat hij in de exposities gedurende het jaar accenten aanbrengt die te maken hebben met de feesten die op komst zijn. “We hebben in april de Pasen gehad met mooie paaseieren, deze versieren met onder andere plakplaatjes maar ook met verf. Er is allerlei speelgoed dat met Pasen te maken heeft, prachtige etalagematerialen. De paasartikelen houden een plek in het museum, maar nu de Pasen weer achter de rug is gaan we een zomertentoonstelling maken. Die gaat deze zomer over poëziealbums. Het soort boekjes dat onze grootouders, met name de grootmoeders, gebruikten om liedjes in te schrijven. De voorloper daarvan is het album amicorum.” Hij laat er enkele zien.

“Ook gaan we in de zomer een tentoonstelling houden over het Oranjehuis, alles wat met het Koningshuis te maken heeft.” Het leuke is dat alles hier een verhaal heeft, ook waar het gaat om het Koningshuis. Jan Bark laat een metalen doosje zien, een blikje met een ooievaar en daarop de J van Juliana en de B van Bernhard. “En wie werd er toen geboren? Beatrix natuurlijk!” Hij opent het blikje en daarin bevindt zich een min of meer geconserveerd beschuitje met nog zichtbaar boter en oranje muisjes, stammend uit de jaren 30 van de vorige eeuw. “Het ruikt niet zo lekker meer”, aldus Bark, “ik zou het niet meer opeten.”

En zo zijn er vele verhalen. Sinterklaas is zijn favoriete feest van het jaar. Niet iedereen kent de historische achtergrond van dit jaarlijkse kinderfeest in Nederland en België.

Bark: “Het Sinterklaasfeest is een feest dat wij in Nederland al sinds ongeveer 1350 vieren. Toen heette het nog het Sint Nicolaasfeest en werd in Katholieke kringen gevierd. We waren toen nog allemaal Katholiek. Er werd op 6 december, de naamdag van Sint Nicolaas, iets lekkers in de schoen gegeven aan de kinderen, met name arme kinderen. Pas later, in 1850, was er een Amsterdamse schoolmeester, Jan Schenkman, die een geïllustreerd verhaal uitgaf in de vorm van een kinderprentenboekje, zoals wij nu Sint Nicolaas vieren. Sinterklaas uit Spanje die met de stoomboot komt en in Nederland pakjes rond brengt, pepernoten strooit, een knecht heeft.” Allemaal leuke wetenswaardigheden dus. Want wie wist er dat een prentenboekje uit 1850 van een Amsterdamse schoolmeester zo bepalend is geweest voor ons huidige Sinterklaasfeest? Uiteraard was Jan Schenkman ook een kind van zijn tijd, en wat we nu ouderwets vinden, een stoomboot, was ten tijde van de industriële revolutie heel modern.

Jan Bark kan wel anderhalf uur vertellen zonder de voorraad aan verhalen uit te putten. Stel gerust vragen tijdens de rondleiding. Wat wilt u weten over de speelgoedwinkeltjes, de kruideniers die in onze tijd zijn uitgegroeid tot enorme supermarktketens? Of een mooi verhaal over de grote en kleine kerststallen. Dit kleine particuliere museum op loopafstand van het centrum van Apeldoorn is een echte aanrader voor op een regenachtige zomerdag. Meld u wel van tevoren even aan.

Aanmelden kan via e-mail of telefonisch, bezoek eens de website: www.museumindezevendehemel.nl/