Stedendriehoek
STEDENDRIEHOEK – Acht gemeenten in het werkgebied van Circulus-Berkel hebben ervoor gekozen het ingezamelde textiel uit hun gemeenten regionaal te laten sorteren met sociale werkgelegenheid en vervolgens transparant en verantwoord te laten verwerken.
Circulus-Berkel, die voor de acht gemeenten taken in afvalbeheer en leefomgeving verricht, startte hiervoor in mei 2017 een innovatieve aanbestedingsprocedure. Hieruit is Leger des Heils ReShare als partner uit de bus gekomen. Die zal voor de gemeenten in Deventer een textielsorteercentrum opzetten voor herdraagbaar en niet-herdraagbaar textiel. Deventer Werktalent zorgt voor de invulling van de 25 banen die hiermee gemoeid zijn. De opzet en samenwerking is baanbrekend voor Nederland.
Nuttig hergebruik
Textielproductie kent een hoge milieu-impact. Voor het maken van kleding zijn veel grondstoffen nodig, zoals wol, katoen of aardolie. Maar ook land, water, energie en bestrijdingsmiddelen. Hergebruik door herdragen of recyclen is daarom belangrijk. Voor het overgrote deel van het ingezamelde textiel in Nederland geldt echter dat het, na afdanken door de consument, over de gehele wereld verhandeld wordt en letterlijk uit het zicht verdwijnt. Of daarbij sprake is van nuttig en verantwoord hergebruik, is onduidelijk. Dit terwijl de vraag wat er met een bepaalde afvalstroom gebeurt, in het streven naar een circulaire economie steeds meer centraal komt te staan.
Om de textielketen meer circulair en transparant te maken, is destijds door de acht gemeenten (Apeldoorn, Bronckhorst, Brummen, Deventer, Doesburg, Epe, Lochem en Zutphen) besloten om het textiel in de eigen regio te laten sorteren. Het gaat om ruim 2,1 miljoen kilo textiel dat inwoners inleveren via textielcontainers en Best-tas. Daarbij stellen de gemeenten eisen aan de traceerbaarheid: het moet controleerbaar zijn waar het textiel vervolgens naar toe gaat. Het nieuwe textielcentrum zou bovendien ruimte moeten bieden aan sociale werkgelegenheid, en zo winst moeten opleveren voor mens en milieu.
Sorteercentrum
In het voorjaar van 2017 is de aanbesteding gestart. Dit gebeurde in de vorm van een dialoog met diverse marktpartijen die belangstelling hadden voor textielsortering in combinatie met sociale werkgelegenheid. Op 31 januari is de gunning definitief verleend aan Leger des Heils ReShare. Dit onderdeel binnen het Leger des Heils, dat zich al jaren toelegt op textielinzameling en hergebruik, is van plan om het textielsorteercentrum in Deventer te vestigen. Deventer Werktalent is daarbij de partner voor de sociale werkgelegenheid.
Simon Smedinga, operationeel directeur Leger des Heils ReShare, geeft aan dat het textielsorteercentrum alle doelen onder één dak te brengt. “Werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Een nieuw leven voor herdraagbaar textiel, bijvoorbeeld voor mensen met een kleine portemonnee. En het sluiten van de textielketen in Nederland, omdat we ook de niet-herdraagbare kleding verwerken.”
Deventer Werktalent ziet volgens ‘werkmakelaar’ Dianne Kortschot uit naar de samenwerking. “Het is een geweldige kans om gezamenlijk de werkplekken bij ReShare in te vullen. Dat zullen zowel kandidaten uit de sociale werkvoorziening als kandidaten uit de participatiewet zijn.”
De gemeente Deventer slaat volgens wethouder Frits Rorink ‘twee vliegen in één klap’: “We zorgen voor nog meer afvalscheiding. Dat is goed voor het milieu en we helpen flink wat mensen aan werk.” En het is ook nog goed voor de portemonnee, volgens de wethouder. “De kosten per huishouden dalen al jaren.”
Verregaande samenwerking
De gemeenten in het werkgebied van Circulus-Berkel hebben één van de hoogste scheidingspercentages van Nederland en lopen voorop als het gaat om de vermindering van de hoeveelheid restafval. Gemiddeld wordt door deze gemeenten bijna 69% gescheiden aangeleverd; landelijk ligt dit op 55%. Maar de acht gemeenten wilden verder. In 2015 sloten zij het Clean Tech convenant, waarin werd afgesproken om samen te werken aan het regionaal sluiten van ketens en het gebruik van primaire grondstoffen te beperken. Voor een aantal grondstofketens zoals papier en glas zijn inmiddels goede resultaten geboekt.
Textiel is de volgende grondstofketen die gemeenten willen verduurzamen. Daarvoor is verregaande samenwerking tussen schakels in de keten nodig. ReShare: “Met Circulus-Berkel hebben we een partner die dezelfde doelen voorstaat. De manier waarop wij textiel terugbrengen in de grondstofketen, geeft hopelijk veel inspiratie voor iedereen die in deze keten actief is.”
