Stedendriehoek

Is Apeldoorn al die comfortabele gezinsstad?

Het programma Comfortabele Gezinsstad is een van de drie strategische thema’s van de gemeente Apeldoorn. Met dit programma wordt gewerkt aan een vitale en aantrekkelijke gemeente.

De focus ligt op drie thema’s: buitenruimte voor iedereen, gericht op beter gebruik van de lokale buitenruimte door meer bewegen en ontmoeten; gezond en veilig opgroeien, gericht op goede voorzieningen voor ouders en kinderen en waarbij op het gebied van sport en cultuur wordt gewerkt aan het beste aanbod; generaties verbinden, waarbij het bevorderen van de sociale cohesie tussen verschillende generaties en mensen met verschillende achtergronden centraal staat.

Woordvoerders van drie lokale fracties geven op deze pagina hun mening over de uitvoering van het programma.

Henri Kerkdijk, raadslid van de SP, heeft ook een duidelijke visie op hoe Apeldoorn er als Gezinsstad 2.0 uit hoort te zien. “Het is belangrijk om eerst vast te stellen over welke gezinnen we het hier hebben. De SP wil graag dat mensen contact zoeken met elkaar, maar zeker ook mensen uit de diverse sociale klassen. En daarvoor moet de gemeente onder meer kiezen voor gemengd bouwen.”

Daarmee doelt Kerkdijk op de bouw van woningen in verschillende prijssegmenten. “In een wijk moeten huizen in de duurdere en goedkopere segmenten verrijzen. Daardoor krijgen bewoners meer kansen om met elkaar in contact te komen. Zo creëer je verbinding tussen de sociale klassen en wellicht ook verschillende culturen. Idealistisch? Wellicht, maar wij zijn een partij van idealisten. Én realisten. Wanneer de gemeente kiest voor deze manier van woningbouw, werkt ze actief mee aan deze verbinding; bij de huidige woningnood zullen woningzoekenden zich dan genoodzaakt zien om voor deze huizen te kiezen.”

Binnen het kader van Gezinsstad vinden Kerkdijk en zijn fractie het eveneens belangrijk dat Apeldoornse kinderen zoveel mogelijk in hun eigen wijk naar school gaan en sporten, want dit versterkt de onderlinge cohesie. “Nee, dit kun je niemand opleggen, daar ben ik me goed van bewust, maar het zou zoveel moois kunnen opleveren.” Het verbinden van verschillende generaties, ook daar heeft Kerkdijk een beeld bij: “Wij denken aan zogenoemde zorgbuurthuizen in de wijken. Wie zorg nodig heeft kan daar terecht en verder heeft zo’n instelling de maatschappelijke functie van een gewoon buurthuis; jongeren gaan erheen om activiteiten te ontplooien. Zo ontmoeten oud en jong elkaar in een ongedwongen sfeer.”

Om het sporten en bewegen in de buitenlucht te bevorderen, ziet de SP met veel plezier de Cruyff Courts in Apeldoorn en andere buitenfaciliteiten. “Daar mag wat ons betreft nóg meer op worden ingezet, al naargelang de behoefte waaraan. Dat kan dus bijvoorbeeld ook een nieuw skatepark zijn. Tenslotte zien wij graag meer inzet op jongerenwerkers die de verbinding in een wijk tussen de diverse culturen kunnen realiseren. Zij immers spreken de taal van de jeugd.”

Lilian Haak, fractievoorzitter van WijApeldoorn, steigert al hoorbaar bij de titel Gezinsstad 2.0. “Wij begrijpen er helemaal niets van. De gemeente claimt dat ze niet aan doelgroepenbeleid doet, maar heeft het wel steeds over ‘comfortabele gezinsstad’. Dat ís doelgroepenbeleid: daarmee sluit je juist heel veel inwoners buiten. Het gezin zoals iedereen dat van oudsher kent, is niet meer de meest voorkomende situatie.”

Haak komt meteen met voorbeelden: “De helft van onze inwoners is 50 jaar en ouder. Dan praat je al niet over het doorsnee gezin van vader, moeder en 2,3 kinderen. En wat te denken van de LHBTI-gemeenschap? Wat ons betreft hoort iedereen erbij!” De lijsttrekker van WijApeldoorn voegt daar aan toe dat ook bij jonge mensen het klassieke gezin steeds minder vaak voorkomt. “Er zijn hier zoveel samengestelde gezinnen – ik noem ze parttime gezinnen – die door de week veranderen van samenstelling. En dan heb je ook nog de alleenstaande ouders met een of meer kinderen, de gebroken gezinnen.”

Wat Haak en haar fractie betreft werken deze feiten ook door in de woningbouw. “Er moeten in Apeldoorn zeker 8.000 woningen bij komen en dat moeten dan zeker niet alleen eengezinswoningen worden. Juist ook voor de senioren en jonge starters dienen er nieuwe woningen te komen. En qua voorzieningen is het zaak dat we ons niet alleen focussen op speeltuinen, waar je bij Gezinsstad toch snel aan denkt, maar rekening houden met álle doelgroepen.”

En nu komt het: Haak en WijApeldoorn praten dan ook liever niet over Gezinsstad maar Familiestad. “Familie is groter en beslaat meer generaties dan het gezin. Met deze aanduiding betrek je wél iedereen erbij. In Duitsland wonen soms hele families onder één dak. Dat heb je in Nederland minder, maar met de term ‘familie’ mix je wel beter de verschillende generaties en kun je daar als gemeentebestuur ook beter op acteren. De klassieke typering van Gezinsstad maakt voor ons meteen duidelijk dat we op het gebied van inclusiviteit in Apeldoorn nog een wereld hebben te winnen.”

“De ‘Gezinsstad Apeldoorn’ is al een heel aantal jaren een speerpunt voor de gemeente. Voor de ChristenUnie betekent dit dat jong en oud zich, onafhankelijk van hoe je gezinssituatie er nu precies uitziet of wat je achtergrond is, welkom en veilig voelt in Apeldoorn. Er zijn de afgelopen jaren hele goede stappen gezet om een mooie gezinsstad te worden. Ik merk, met name in gesprekken in de randstad, dat Apeldoorn ook zo gezien wordt”, zegt Jarin van der Zande, raadslid van ChristenUnie.

“De ChristenUnie heeft zich met eigen initiatieven heel concreet ingezet om een bijdrage te leveren aan deze ambitie. Zo hebben we vorig jaar het initiatief genomen om met de gemeente deel te nemen aan de Jantje Beton Prijs voor meest speelvriendelijke gemeente in Nederland. We zijn in deze wedstrijd uiteindelijk tweede geworden. Daar ben ik erg trots op!”

Hij vervolgt: “Het belang van Apeldoorn als gezinsstad is de afgelopen twee jaar in mijn ogen alleen maar belangrijker geworden. We hebben tijdens de coronacrisis onze familieleden, vrienden en kennissen vaak moeten missen op de belangrijke momenten. Juist in deze periode werd voor mij opnieuw glashelder waar een samenleving echt op gebouwd is. Dat is namelijk niet op ongeremde economische groei, waar ambities, prestaties en competitie centraal staan. Onze samenleving draait om verbinding maken met de mensen om je heen, relaties beginnen en elkaar echt leren kennen. Als dat wegvalt, zoals we voor een deel hebben gezien de afgelopen twee jaar, dan verliezen we het vertrouwen in onze toekomst, en staat onze ambitie als gezinsstad onder druk.”

Op twee specifieke punten willen Van der Zande en zijn fractie de komende jaren blijven inzetten. “Het is niet vanzelfsprekend dat onze kinderen veilig opgroeien in Apeldoorn. In de wijk en op en rond scholen merken we een toename van bijvoorbeeld wapenbezit en (online) overschrijdend gedrag. Ook de mentale weerbaarheid van jongeren is het afgelopen jaar afgenomen. Eén op de drie jongeren geeft aan zich eenzaam te voelen, laat dat eens op je inwerken. Ik weiger dat te accepteren. Binnen de Euregio – samenwerking tussen gemeenten in Nederland en Duitsland – maak ik mij sterk voor de kennismaking en verbinding tussen verschillende culturen en inwoners. Zo leren we elkaar en de anderen steeds beter kennen, en voeden we daarmee het vertrouwen in elkaar en onze toekomst. Dat is voor mij de echte ambitie voor Apeldoorn Gezinsstad!”