Stedendriehoek
Op 25 mei van dit jaar ging de nieuwe privacywet AVG in werking, de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Een wet die de burger meer moet beschermen, die ons meer inzage moet geven welke gegevens door bedrijven worden verzameld en waarom dit gebeurt. Voor de hele Europese Unie geldt dezelfde privacywetgeving, waarmee mee eenheid en transparantie wordt gecreëerd.
Dit klinkt allemaal mooi, helemaal gezien we in een tijd leven waarin privacy ver is te zoeken. We zijn bijna 24 uur per dag online en dus traceerbaar. Ja hoor, ook als je de instellingen op je smartphone ‘goed’ hebt staan. Zodra je je telefoon start, kijken bedrijven mee. Overal hangen camera’s voor de veiligheid, winkels traceren je wifi zodat ze je kunnen lokken met aantrekkelijke advertenties en aanbiedingen en denk je veilig te zijn tijdens een ouderwets telefoontje? Vergeet het maar, ongeacht de privacy-instellingen van je telefoon, vliegen daarna de ‘vriendschapsvoorstellen’ van de diverse social media je om de oren.
Voor de AVG was er de WbP (Wet bescherming Persoonsgegevens), die was gebaseerd op de wetgeving in Europa van 1995. In die tijd stond internet nog maar in de kinderschoenen, waarmee het tijd werd voor nieuwe privacywetgeving. Internet heeft op het gebied van privacy natuurlijk heel wat veranderd.
Onderzoek naar wat wij weten over onze privacy laat geen goede resultaten zien. Onder andere Accountantskantoor KPMG deed onderzoek. Vrijwel elke Nederlander had wel over de AVG gehoord, maar er blijkt nog maar weinig gebruik te worden gemaakt van onze nieuwe rechten. En die nieuwe rechten zijn zeker de moeite waard.
Meer rechten en plichten
De AVG geldt voor alle organisaties in de Europese Unie en geeft aan hoe om te gaan met persoonsgegevens. Organisaties en bedrijven zijn verplicht om aan de verscherpte regelgeving te voldoen. Vandaar dat iedereen in het voorjaar per mail werd overladen met de vraag of je opnieuw toestemming wilde geven voor nieuwsbrieven die per mail worden verstuurd. Hoewel er ook tijdens de WBP al regels waren over privacy, zijn de regels nu niet alleen verscherpt, maar hebben mensen ook meer rechten gekregen als het om hun privacy gaat.
Een van de belangrijkste voordelen is het recht hebben op inzage welke persoonsgegevens er over je verzameld worden, voor welke doeleinden deze worden gebruikt en met wie de gegevens worden gedeeld. Bedrijven moeten de klanten goed informeren hoe en wat er met de gegevens gebeurt en als mensen gebruik maken van hun recht op inzage, dan mag een bedrijf daar geen geld voor vragen. Nog een belangrijke nieuwe regel is het recht op vergetelheid. Als een bedrijf, bijvoorbeeld een app of website, gegevens heeft verzameld van iemand die jonger is dan 16 jaar, of als de verzamelde data niet meer relevant is, dan heb je als burger (onder voorwaarden) het recht om de persoonsgegevens te laten verwijderen uit de bestanden van die bedrijven.
Nog meer goede gevolgen voor gebruikers! Bijvoorbeeld voor de muziekliefhebber. Bij de nieuwe AVG-wetgeving hoort namelijk ook het recht op dataportabiliteit. Denk daarbij aan muziekstreamingdiensten. Wil jij je favoriete muziek, die je op Spotify hebt staan, meenemen naar Apple Music? Dan moet dat kunnen via de nieuwe regelgeving.
De nieuwe wet betekent voordelen voor de burger. Althans, als de mensen gehoord worden als zij ingaan op hun nieuwe rechten. Reageert een bedrijf niet op het verzoek van iemand die inzage wil in gegevens of wil een bedrijf niet meewerken aan het recht op dataportabiliteit of het recht op vergetelheid? Dan is de Autoriteit Persoonsgegevens. Deze toezichthouder heeft een meldpunt waar inmiddels duizenden klachten zijn ingediend. Volgens de organisatie gaan deze voornamelijk over bedrijven die vragen en klachten over de nieuwe rechten niet goed werden afgehandeld. In zo’n geval grijpt de Autoriteit Persoonsgegevens in door middel van een schrijven of een sanctie.
Privacy op het internet; wat kun je zelf doen?
Het is even een werkje, maar door alle apps op je telefoon na te lopen op de privacy- en veiligheidsinstellingen ben je minder goed traceerbaar en kunnen bedrijven minder gemakkelijk bij je gegevens. Maar daarnaast kun je ook nog het nodige ondernemen als je gaat surfen op het internet. Zo geeft Bits of Freedom, de Nederlandse organisatie die opkomt voor jouw rechten in het digitale tijdperk, het advies om Bing en Google links te laten liggen als zoekmachine en bijvoorbeeld StartPage te gebruiken. Deze zoekmachine gebruikt geen cookies en registreren geen IP-adres en browser. Over deze laatste volgt meteen nog een tip. Aangezien Google, Google Chrome, Safari van Apple en Internet Explorer van Windows zich echt niet druk maken om privacy van de gebruiker, raden zij aan Firefox te gebruiken. In deze browser is het gemakkelijk de privacy-instellingen aan te passen.
Door kleine dingen is het mogelijk beter je privacy te waarborgen, maar in hoeverre dit is? Tja, dat weten alleen de grote bedrijven. De bedrijven die graag weten waar wij zijn en wat wij doen.
