Stedendriehoek
Per 1 januari 2025 moet Apeldoorn de vergunningen voor speelautomatenhallen (casino’s) op een transparante wijze verdelen. Daarmee komen de huidige vergunningen te vervallen en mogen alle geïnteresseerden meedingen naar een nieuwe vergunning. Dit jaar dient niettemin al de kadernota Casinobeleid door de gemeenteraad te worden vastgesteld. En dat terwijl er sinds 2018 binnen de raad niet meer over het ‘casinovraagstuk’ is gesproken.
Het college van burgemeester en wethouders heeft aangegeven dat het huidige casino-aanbod in Apeldoorn, bestaande uit vijf kleine hallen, vanuit ruimtelijk-economisch perspectief van weinig toegevoegde waarde is voor Apeldoorn.
Ook de behoefte van exploitanten verandert wat betreft omvang van het aantal kansspelautomaten per hal en wat betreft de locatie voor een groter casino in de stad: aan de rand van de stad in plaats van in het centrum en zo mogelijk in combinatie met leisure. Doel voor het college is dat het toekomstig aanbod aansluit bij het ambitiedocument Apeldoorn 2040 en het ontwikkelperspectief Stadspark van Apeldoorn.
Chris Schouten, raadslid voor de PvdA, licht meteen toe waarom er drie jaar lang geen aandacht in de raad is geweest voor de casino’s: “Daar is nooit aanleiding toe geweest. En blijkbaar is het ook geen onderwerp waaraan de politieke fracties tot de dag van vandaag prioriteit geven. Het huidige casino-aanbod, dat wil zeggen vijf kleine hallen, is zoals ons college aangeeft vanuit ruimtelijk-economisch perspectief van weinig toegevoegde waarde. De PvdA-fractie onderschrijft dit.”
Schouten geeft aan met zijn fractie niet per se voorstander te zijn van casino’s: “De PvdA-fractie heeft het casinobeleid altijd aangevlogen vanuit het gezondheidsperspectief. Dat wil zeggen: de verslavingsgevoeligheid van het gokken. Volgens de Kansspelautoriteit vallen de casino’s in de hoogste categorie als het om verslavingsgevoeligheid gaat.” Maar op het gevaar af dat Schouten en de zijnen voor wereldvreemd worden versleten, vult hij aan: “Gokken is een maatschappelijk fenomeen. Dit kan dan beter in de openheid plaatsvinden en door de overheid worden gereguleerd, dan dat het gebeurt in duistere achterkamertjes of online zonder toezicht.”
In de stukken die aan de gemeenteraad voorliggen, is te lezen dat de huidige exploitanten niet het centrum van de stad, maar meer de rand van de stad als een locatie zien voor verdere ontwikkelingen. “En dan met name groter en in combinatie met bijvoorbeeld een hotel. Hotel Van der Valk aan de A50 heeft daar drie jaar geleden, toen het casinobeleid in de raad is bediscussieerd, ook al voor gepleit”, zegt de PvdA’er. “Maar een casino aan de rand van de stad heeft geen spin-off naar het centrum van de stad. Als er al een uitbreiding moet plaatsvinden, zou dat wel het geval moeten zijn gezien de strategische doelstellingen die wij als politiek Apeldoorn hebben geformuleerd. Wij geven dus de voorkeur aan een locatie die bijdraagt aan een levendige binnenstad.”
Op de vraag hoe de PvdA de handhaving daar voor zich ziet, alsook de eventuele problemen rond gokverslaving, is Schouten helder: “Het aantal exploitanten is te overzien, ergo, afspraken over maatregelen om verslaving tegen te gaan kunnen eenvoudig – binnen de wettelijke kaders – worden gemaakt. Handhaving zou dus geen probleem moeten zijn. Bovendien, exploitanten van casino’s zijn wettelijk verplicht om op te treden bij (een vermoeden van) verslaving. Dit pleit er ook meteen voor om gokken juist in casino’s te laten plaatsvinden, waar deze controle gebeurt, in plaats van thuis achter de computer of in illegale gokhallen.”
Ben Bloem, fractievoorzitter van de ChristenUnie, blikt terug op de concrete aanleiding voor een casinobeleid in 2018. “Toen was enerzijds de wens van het college een groot casino als ‘publiekstrekker’ voor de binnenstad en anderzijds de wens van Hotel Van der Valk om een groot casino te realiseren aan de rand van de stad. Ik zet het bewust tussen aanhalingstekens, omdat wij als CU vooral risico’s zien van gokken en gokhallen en niet zitten te wachten op een ‘Las Vegas Veluwe’. Die wilde plannen zijn toen gelukkig gesneuveld in de raad.”
Het liefst ziet de CU helemaal geen gokhallen, gaat Bloem verder. “Gokken is verslavend en leidt tot grote problemen bij een kwetsbare doelgroep. Wij hebben er al vaker een punt van gemaakt dat er gek genoeg géén gokhallen in Berg en Bos zijn, maar wel meerdere in Apeldoorn-Zuid. Hetzelfde geldt overigens voor coffeeshops. Het leidt tot maatschappelijke en financiële problemen bij mensen die het vaak toch al niet breed hebben. En qua ‘entertainment’-waarde zien wij er de humor niet van in.”
En dan komen we op het punt van handhaving. Ook daar is de fractievoorzitter stellig in zijn mening: “Handhaving is natuurlijk belangrijk, maar preventie van verslavingsproblematiek is dat natuurlijk nog veel meer. Ik meen dat Arjen Lubach vrij recent een interessant item wijdde aan het belang van de Nederlandse Staat bij allerlei kansspelaanbieders, en daarmee ook belang heeft bij het promoten van gokactiviteiten in plaats van bezoekers te wijzen op de risico’s ervan. Als er dan toch casino’s zijn of komen in Apeldoorn, zien wij het liefst dat er streng wordt toegezien op het actief wijzen van bezoekers op de risico’s, het geven van voorlichting en zo nodig actief verwijzen naar hulpverlening van bijvoorbeeld Tactus verslavingszorg en het desnoods weren van bezoekers die te vaak komen en/of zich in een te kwetsbare positie bevinden. Hier zijn in het verleden soms mooie toezeggingen over gedaan, maar in hoeverre die worden nagekomen is in onze ogen maar zeer de vraag.”
Nogmaals, de ChristenUnie ziet de casino’s liever gaan dan komen. En Bloem moet er al helemaal niet aan denken dat een gokhal straks gekoppeld wordt aan een entertainmentcomplex voor diverse doel- en leeftijdsgroepen. “Nee, die moet je niet gaan vermengen wat ons betreft. Wij hebben dan ook al fel geageerd tegen de komst van een ‘kindercasino’ aan de Hoofdstraat. Wij zien het als een gevaarlijke ontwikkeling om kinderen al van jongs af aan kennis te laten maken met kansspelen.”
Ben Hendrikse, raadslid voor Lokaal Apeldoorn, deelt de mening van Ben Bloem en de ChristenUnie: “Ook wij willen geen Las Vegas op de Veluwe!” Niettemin spreekt hij zijn waardering uit voor de ondernemers van de gokhallen die onder het huidige casinobeleid vallen. “Het feit dat we drie jaar lang niet over dit onderwerp hebben gesproken is een positief signaal. Er was simpelweg geen aanleiding voor. Dat er geen reuring, klachten of zorgen waren, is een teken dat de huidige ondernemers het goed doen. En dat ze vergunningwaardig zijn!”
Hoe ziet Lokaal Apeldoorn de rol van het casino in Apeldoorn voor de toekomst? Geen kleine hallen meer maar een grotere ruimte? is de volgende vraag waar Hendrikse een duidelijk beeld bij schetst. “Heden spoort het goed. Lokaal Apeldoorn ziet op dit moment geen reden om de huidige situatie op zijn kop te zetten. Met grotere hallen ontstaat immers de volgende vraag: willen we ons als Apeldoorn profileren met gokken? Welnu, wat onze fractie betreft zeker niet! Wij zeggen, nogmaals: géén Las Vegas op de Veluwe.”
De huidige vergunningen van de exploitanten van casino’s/gokhallen gaan vervallen, nieuwe moeten vervolgens worden verleend. Dit betekent ook dat de gemeenteraad zich mag uitspreken over de locaties ervan. Hendrikse knikt: “Ja, wat is dan wenselijk hè? Aan de rand van de stad zoals in de stukken wordt geopperd of toch liever in het centrum?” Lokaal Apeldoorn toont zich in elk geval tevreden over het huidige aantal. “Heden is het maximum vijf locaties. Dat lijkt ons voldoende: drie in de binnenstad en twee erbuiten. We hebben op het ogenblik een evenwichtig spreidingsbeleid, zo lijkt het. Daarbij moeten we in ogenschouw nemen dat het online gokken in toenemende mate de bestaande, fysieke gokhallen beconcurreert.”
Lokaal Apeldoorn verwacht in de nieuwe situatie ook geen problemen met de handhaving rond de gokhallen of een toename in gokverslaving, zo zegt Hendrikse: “Het gokken in fysieke casino’s is beter te beheersen dan online. Daar heb je er veel minder zicht op! Weinigen weten hoe streng de handhaving momenteel al is: gecertificeerde portiers, een vrijwillig of verplicht toegangsverbod, een maximaal verliesbedrag, de wet Bibob tegen ongewenste criminaliteit etc. Kortom, vele waarborgen tegen (het ontstaan van) probleemgokken.”