Stedendriehoek
APELDOORN – De werkgroep Gedenkstenen Joods Apeldoorn legt op vrijdag 27 september de 300ste gedenksteen voor de familie Lobstein. Jacques Lobstein was voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog geneesheer-directeur van de Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch. Een schilderij van Willem Adrianus Grondhout dat tot 1943 in huis hing bij de familie Lobstein en daarna werd bewaard door de bevriende familie Simons, wordt diezelfde dag overhandigd aan CODA-directeur Carin Reinders om te worden opgenomen in de collectie Apeldoornsche Bosch.
De werkgroep Gedenkstenen Joods Apeldoorn legt sinds augustus 2018 gedenkstenen bij huizen van waaruit de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse Apeldoorners oppakte en naar de concentratiekampen deporteerde. Met deze stenen worden de mensen herdacht die zijn omgebracht en voor wie er geen graf is. Behalve ter nagedachtenis aan de slachtoffers zijn de steenleggingceremonies ook bedoeld als een moment van samenkomst en herdenken voor nabestaanden.
De familie Lobstein
Geneesheer-directeur Jacques Lobstein woont met zijn vrouw Alagonda en zoon Siegfried aan de Zutphensestraat 153 in Apeldoorn, tegenover de Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch. In de periode direct na de ontruiming in januari 1943 is het echtpaar Lobstein nog op het terrein aanwezig in verband met de ‘administratieve afhandeling van de inrichting’, zoals de nazi’s het noemen. Hun zoon Siegfried, die ook in Het Apeldoornsche Bosch werkt, is dan al met patiënten mee op transport gegaan naar Auschwitz. Hij wordt daar kort na aankomst vermoord. Jacques en Alagonda worden na de ontruiming naar Kamp Westerbork getransporteerd waar Lobstein als arts komt te werken. Vanuit Kamp Westerbork zijn ze later op transport gesteld naar concentratiekamp Bergen-Belsen. Jacques en Alagonda maken de bevrijding van Oost-Europa door het Russische leger nog mee, maar overlijden op respectievelijk 27 april en 7 mei 1945 door de vele ontberingen. Op de website van Het Joods Monument (www.joodsmonument.nl) is meer over de familie Lobstein te lezen.
Het schilderij
Voordat Het Apeldoornsche Bosch in januari 1943 ontruimd wordt, overhandigt Jacques Lobstein een schilderij dat altijd bij hem in huis heeft gehangen aan Christiaan Simons, een voormalig collega en eveneens arts. Simons is op 1 mei 1942 ontslagen omdat niet-Joden van de bezetter niet meer in Het Apeldoornsche Bosch mogen werken. Hij heeft het schilderij altijd bewaard. Zijn kinderen dragen het schilderij nu weer over aan de familie Lobstein. De nabestaanden van de familie Lobstein schenken het op hun beurt aan CODA Museum dat de collectie Apeldoornsche Bosch beheert. CODA-directeur Carin Reinders neemt het schilderij op vrijdag 27 september officieel in ontvangst in aanwezigheid van leden van de familie Simons en de familie Lobstein uit Israël.
Het schilderij is gemaakt door Willem Adrianus Grondhout (1878-1934) en toont een gezicht op de IJssel bij Hattem. Grondhout werd geboren in Dinxperlo en was graficus, kunstschilder en docent en wordt gerekend tot de Haagse School. Grondhout werd opgeleid aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Hij werkte niet alleen in Nederland, maar ook in Londen en Parijs.
Het volledige programma van vrijdag 27 september is te vinden op www.gedenkstenen-apeldoorn.nl/nieuws. Aanwezig zijn bij de gedenksteenlegging en/of de overhandiging van het schilderij? Dat kan door een e-mail te sturen naar info@gedenkstenen-apeldoorn.nl o.v.v. uw naam, telefoonnummer en het aantal personen waarmee u aanwezig zult zijn. Vermeld in uw bericht ook bij welke programmaonderdelen u aanwezig wilt zijn (gedenksteenlegging, overhandiging schilderij of beide).
