Stedendriehoek
De donkere dagen voor kerst zijn aangebroken. Met korte dagen en lange nachten is deze periode niet bij iedereen even geliefd. Toch is niet alleen de daglichtperiode de reden om van de donkere dagen voor kerst te spreken. Het weer is in deze tijd van het jaar ook vaak erg somber.
In de dagen voor kerst is de zon het kortst op, gemiddeld over het land nog geen acht uur. De dag met de kortste daglichtperiode valt op het noordelijk halfrond op 20, 21, 22 of 23 december, meestal 21 of 22 december. De zon staat op deze dag recht boven de Steenbokskeerkring, die op ongeveer 23 graden zuiderbreedte ligt. Bij ons staat de zon dan ’s middags het laagst boven de horizon. Hiermee begint ook de astronomische winter. Dit jaar is dat op 21 december om 16.59 uur.
Vroegste zonsondergang was al op 12 december
Rond 21 december gaat de zon niet het vroegst onder en komt ook niet het laatst op. Deze momenten vallen namelijk niet op dezelfde dag. Dit komt doordat de baan van de aarde om de zon geen perfecte cirkel vormt, maar een beetje een ellips, is de uitleg van Johnny Willemsen, meteoroloog bij Weeronline.
‘Er zitten zeventien à achttien dagen tussen deze twee momenten. De vroegste zonsondergang vond dit jaar al plaats op 12 december. Sinds die dag wordt het ’s middags al langzaam iets later donker. De laatste zonsopkomst valt dit jaar op 29 december. Tot die tijd wordt het ’s ochtends nog steeds wat later licht.’
Somber weertype speelt ook een rol
‘Als het in december de hele dag zonnig is dan is het nog best een tijdlang licht, maar zonnige dagen zijn in deze maand juist schaars. Gemiddeld schijnt de zon in december ongeveer 58 uur. Dit is ongeveer 1 uur en 52 minuten per dag. Geen enkele maand is daarmee zo somber als december. Gemiddeld over het land is de zon slechts 24% van de daglichtperiode te zien. Vaak wordt het grootste deel van de zonuren in enkele zonnige decemberdagen behaald en verlopen veel andere dagen geheel somber.’
In januari schijnt de zon 26% van de tijd en worden de dagen langer. De kleine toename in daglicht en zonneschijn ervaren we positief en daarom spreken we niet van de donkere dagen na kerst.