Stedendriehoek
‘Ik deed nooit iets wat bij de wet verboden is’
door Elisa De Bruijn
APELDOORN – Apeldoorn, de groene hoofdstad van de Veluwe. Een stad met veel geschiedenis en historische ondernemers, die tegenwoordig steeds meer uitsterven. Nieuwsblad Stedendriehoek besteedt aandacht aan deze groep ondernemers. Deze week ga ik langs bij Boudewijn Hettema, bonthandelaar aan de Hoofdstraat 168.
Hettema runt al bijna 45 jaar zijn bontjassenzaak aan de Hoofdstraat in Apeldoorn. In juni 2024 zal zijn zaak definitief sluiten en zal Hettema zijn verleden met bontjassen achter zich moeten laten. Iets wat een grote stap blijkt te zijn voor de 84-jarige.
Handenschuddend in de deur verwelkomt Hettema mij in zijn zelf opgerichte zaak. Plaatsnemend aan de ronde tafel glijden mijn ogen over de talloze bontjassen die hij door de jaren heen geïmporteerd en verzameld heeft. Hettema, die verrast blijkt te zijn van mijn aankomst als jonge journaliste, stelt mij gelijk de doeltreffende vraag: “Wat vind jij zelf van bont?” Ik geef mijn mening en baseer mijn antwoord op zijn uitleg over de procedure van de maak van de jas, iets waar hij veel over te zeggen heeft.
Lammy Coat
“Bonthandelaren krijgen over het algemeen alleen maar negatieve reacties van buitenstaanders door roddels en geruchten over hoe de bontjassen gemaakt zouden zijn.” Met interesse vraag ik door, benieuwd hoe deze handel nu echt van start gaat. “Veel mensen denken dat de dieren die gebruikt worden voor onze jassen afgeschoten worden in het wild of op een lugubere manier om het leven worden gebracht. Dit is echter een totaal verkeerd geschetst beeld”, zegt Hettema, wijzend naar een speciaal soort jas, die een Lammy Coat wordt genoemd. “Lammy Coats worden gemaakt van lammeren die speciaal gefokt zijn voor het vlees dat mensen eten. Producenten gebruiken de vacht, die eigenlijk overblijft als afval, voor het maken van de jassen. Tijdens dit proces wordt er rekening gehouden met het dierenwelzijn en wordt er met respect omgegaan met het dier”, legt hij uit.
“Soms snap ik niet waar mensen zo’n probleem van maken. Lamsvlees eten en de huid weggooien is wel oké, maar een mooie jas, kraag of muts maken van de overblijfselen is een probleem.” Luisterend naar zijn verhaal wekt hij de indruk van iemand die verstand van zaken heeft en zich houdt aan regels. “Ik doe niets wat bij de wet verboden is”, zegt hij.
Dierenactivisten
Bonthandelaren kregen door de jaren heen te maken met ontzettend veel haat van activisten en protesteerders. Hettema vertelt hoe er tegen zijn ramen is geschopt door activisten en hoe zij hebben staan protesteren met spandoeken met daarop afgebeelde gestroopte honden uit Korea en ‘moordenaar!’ riepen. Een diersoort die Hettema helemaal niet verkocht zou hebben. “Het was voor mij in het begin heel moeilijk om hier mee om te gaan. Later heb ik mij er overheen kunnen zetten. Het is pas een probleem als je er zelf een probleem van maakt.”
Corona lockdown
Door de coronajaren kregen vele ondernemers, onder wie ook Hettema, een enorme klap. Winkels bleven dicht en de verkoop stopte. “Voor de jaren van de coronacrisis was ik van plan te stoppen, maar tijdens de lockdown heb ik het erg zwaar gehad en dus de sluiting een aantal jaar uitgesteld. Ik ben de pensioenleeftijd al lang gepasseerd. Stoppen kon ik niet. Ik haalde er zoveel plezier uit en van de een op de andere dag stoppen met je werk omdat je een bepaalde leeftijd bent gepasseerd vind ik onzin”, klinkt het vastberaden.
Tijdloze jassen
Ondertussen geeft Hettema mij een kijkje tussen de vele bontjassen die er allemaal stuk voor stuk uniek en kwalitatief goed uit zien. Mijn blik valt op een bonte jas, die Hettema mij even later aanreikt om te passen. Ook de Lammy Coats worden niet overgeslagen. Met gekheid geslagen kijk ik Hettema aan als ik voel hoe licht de Lammy Coats zijn vergeleken met normale jassen. “De Lammy Coats die ik verkoop zijn onder andere van het Duitse merk Christ, eveneens de lichtste variant die er bestaat en toch warm. Zulke jassen zijn tijdloos”, zegt hij met trots. “Uit de mode raken ze dus nooit en je doet er zeker zo’n vijftien jaar mee.” Hettema neemt voor iedere klant de tijd en spendeert veel aandacht aan de wensen van iedereen. “Vrijwel alle jassen kunnen op verzoek worden aangepast. Alles is mogelijk. Voor iedereen is een jas zeg ik altijd.”
Stoppen
Na het passen van verschillende jassen en hoeden vraag ik Hettema hoe hij de toekomst voor zich ziet. “Het wordt moeilijk om het achter me te laten. Het helpen van mensen vind ik prachtig. In al die jaren heb ik misschien één dag gemist. Ook tijdens ziekte kon ik simpelweg niet op bed blijven liggen en niks doen. Het werken in de winkel en het zien van blije gezichten maakt de dag dan weer compleet en geeft je positieve energie. Stoppen wordt dus wel gek, maar voor eeuwig doorgaan is ook geen optie.” Door de sluiting van volgend jaar zitten op veel jassen hoge kortingen tot wel 90%.
Na ons gesprek staan we beiden op, en lopen we langs het bordje met de tekst: ‘Bodywarmer dragen = thermostaat verlagen’. Met een handdruk bedank ik Hettema voor zijn tijd en de unieke ervaring. Met een glimlach schudt hij mij de hand en grapt hij dat ik altijd langs mag komen om jassen te passen. Wie ooit een jas bij Hettema heeft gekocht zal hem altijd met volle trots dragen…
