Stedendriehoek

De historie van de watermolens

APELDOORN – Met terechte trots presenteerde Henk Weltje onlangs bij Boekhandel Broekhuis zijn boek ‘De Apeldoornse Watermolens in heden en verleden’. Bijna zes jaar heeft hij aan dit boek gewerkt en daarmee een naslagwerk afgeleverd dat er zijn mag. Vlot geschreven, vol met wetenswaardigheden, leuke anekdotes en doorspekt met foto’s en kaarten uit het heden en verleden.

Henk Weltje heeft zijn roots voor een deel in Ugchelen liggen en is nog steeds nauw betrokken bij de sprengen en beken die Ugchelen kenmerken. Bijna vijftien jaar geleden heeft hij op de fiets alle sprengen en beken in de omgeving van Apeldoorn op foto vastgelegd. Dit resulteerde in 2018 in het boek ‘De Apeldoornse Grift en haar stroomgebied’, dat hij samen met twee vrienden heeft geschreven.

Inmiddels is hij een bekende bij de gemeente Apeldoorn en vroeg men hem een inventarisatie te maken van de watermolens in Apeldoorn en de omliggende dorpen Loenen, Ugchelen, Beekbergen en Wenum Wiesel. Zelfs bij Paleis het Loo waren er ooit zeven molens en ook naast de sluizen bij het kanaal heeft men watermolens in gebruik gehad.

Het verzoek dat daarop volgde, was deze inventarisatie om te zetten in een boek. Een hele klus als je bedenkt dat er op 67 locaties meer dan honderd watermolens hebben gestaan. Dat varieerde van korenmolens, papiermolens, kopermolens en oliemolens tot molens die leer verwerkten. Echter was er al veel materiaal door onder anderen de Apeldoornse historicus Reinier Hardonk verzameld en gepubliceerd. Die had al geconcludeerd dat Apeldoorn voor het grootste deel zijn groei aan de watermolens te danken heeft gehad. En al zijn de meeste watermolens verdwenen, toch is er nog van alles over terug te vinden.

In zijn boek heeft Weltje de functie van elke watermolen beschreven en de locaties aangeduid met oude en recente kaarten en foto’s. Bij het boek krijgt men een (knooppunten)routekaart, waarmee men een fietstocht kan maken langs alle genoemde molenlocaties. Een cadeautje van de gemeente Apeldoorn als waardering voor het werk van Weltje. Het is een prachtig en mooi uitgegeven, lezenswaardig boek geworden dat ook bijzondere wetenswaardigheden over de Apeldoornse geschiedenis bevat.

Voor €35,- is het te koop bij de Primera Westra-winkels (Ugchelen, Orden en Kerschoten), de boekhandels Nawijn &  Polak en Broekhuis en The Read Shop in wijk De Maten.