Stedendriehoek
Foto: Rob Voss
Op woensdagavond 18 december 2019 werd Ton Heerts geïnstalleerd als burgemeester van de gemeente Apeldoorn. Een feestelijke gebeurtenis. Enkele uren later, in de nacht naar donderdag 19 december, vond een plofkraak plaats op een SNS-pinautomaat aan de Deventerstraat, schuin tegenover het stadhuis. Letterlijk een explosieve start van de ambtsperiode van de geboren Tubbergenaar. Zaterdag 12 december viert Heerts zijn 54e verjaardag. Hij is dan praktisch een jaar in functie als eerste burger van Apeldoorn. En wat voor een jaar…
Heerts knikt: “Om te beginnen wil ik zeggen dat ik als burgemeester meteen in een warm bad terecht kwam. Ik ging ook direct enthousiast aan de slag, totdat het inwerkprogramma in maart abrupt werd beëindigd. Voordat de coronacrisis begon, heb ik gelukkig nog diverse fysieke bezoeken kunnen afleggen. Aan wijken in Apeldoorn en stadsdeelmanagers, aan dorpen als Loenen en Beekbergen. Ik heb het vreugdevuur in Uddel mogen meebeleven.” Hij glimlacht wanneer een prachtige anekdote hem te binnen schiet: “Ik ging met twee politieagenten op patrouille in wijk De Maten en natuurlijk zat ik achterin de auto. Eén van de agenten zag een bekende met diens achtjarige dochtertje lopen en draaide zijn raampje open. Ze raakten aan de praat en het meisje zag mij ondertussen zitten. Ze vroeg in al haar onschuld: ‘Bent u de boef?’ Want de boef zit achterin, hè, haha. Een hoogtepunt in die beginperiode was verder mijn eerste Aftelfeest met oud & nieuw op het Marktplein. En toen kwamen we op 11 maart plotseling in een andere film terecht. En kreeg ik er als voorzitter van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) meteen een belangrijke taak bij.”
Ineens werd alles anders, voor iedereen in ons land en dus ook voor de burgemeester van Apeldoorn. Heerts denkt terug aan de alternatieve uitreiking van de Koninklijke onderscheidingen eind april: “Ik moest de gedecoreerden bellen om ze te feliciteren, zo stel je je een dergelijk plechtig moment niet voor. Gelukkig hebben we dit later nog kunnen overdoen met twee coronaproof bijeenkomsten in Theater Orpheus.” Want digitaal is toch echt niet hetzelfde als in levenden lijve, is ook de ervaring van deze burgemeester: “Dat je elkaar geen hand kunt geven, of iemand die in tranen is niet even kunt knuffelen, dat mis ik heel erg.” In zijn videoboodschappen die gericht waren aan de inwoners van Apeldoorn, was de afsluitende boodschap dan ook geregeld: ‘Houd vol, houd moed. En vooral, heb elkaar lief’.
Een crisis is vaak heftig, maar kort. Zo niet deze: het is zelfs de langstdurende crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. En voortdurend alleen maar crisis, dat houdt geen mens vol. Heerts: “Daarom hebben we in Apeldoorn ook telkens de insteek gekozen: wat kan nog wel? Zo hebben we ons erg ingespannen – en dat doen we nog steeds – om de markt door te laten gaan en hebben we extra terrasruimte toegestaan waar dat kon. En natuurlijk kun je het nooit voor iedereen goed doen, dat snap ik ook wel. In zo’n gezondheidscrisis als deze moest de overheid keuzes maken die economisch gezien niet goed uitpakken. Daarom zijn er ook een aantal keren steunpakketten afgekondigd, vanuit het rijk en de provincie.”
Al zijn er ook sectoren die het goed deden in de crisis, ziet de burgemeester: “Diverse ondernemingen hebben in dit bijzondere jaar ook goede omzetten behaald. Veel mensen hebben dit jaar bijvoorbeeld het koken herontdekt en er is een enorme run ontstaan op gezelschapsspelletjes en puzzels.”
Wat dit jaar echt in het water viel, zijn alle herdenkingen rondom 75 jaar vrijheid. Dat spijt de burgemeester bijzonder: “De aftrap van dat herdenkingsjaar zou nota bene in Tubbergen zijn, mijn geboortedorp… Maar los daarvan: dit is zo’n belangrijke mijlpaal, zo’n belangrijke herdenking. Stilstaan bij de waarde van onze democratische rechtsstaat kun je natuurlijk altijd en overal doen, maar zo’n kroonjaar geeft het natuurlijk wel meer gewicht.”
Met twee petten op moest Heerts de voorbije negen maanden de coronacrisis bezweren. “Het is continu laveren geweest tussen tegenstrijdige gevoelens. Ik heb als burgemeester en als voorzitter van de VNOG strenger moeten acteren dan me lief is, maar dat alles was erop gericht om de belasting voor de zorgsector zoveel mogelijk te beperken. Ik kan ook niet anders zeggen dan dat Apeldoorn zich over het algemeen voorbeeldig heeft gedragen. In beide coronagolven heeft één keer een politieauto door de Hoofdstraat moeten rijden om de drukte op te lossen, verder trof ik uitsluitend bereidwilligheid aan om mee te werken aan een veilig Apeldoorn.”
Als voorzitter van de veiligheidsregio VNOG schuift Ton Heerts wekelijks aan bij het Veiligheidsberaad, waar de voorzitters van alle 25 veiligheidsregio’s deel van uitmaken. Daar adviseren ze de bewindslieden over het coronabeleid. “Je mag best weten dat sommige veiligheidsregio’s geregeld een strengere lijn voorstaan dan de maatregelen die het kabinet uiteindelijk afkondigt. Wij spreken niet snel over versoepelingen hoor, eerder over verzwaringen, juist ook omdat we zulke nauwe contacten onderhouden met de zorginstellingen. En het aantal besmettingen daalt natuurlijk nog veel te langzaam.”
Ook voor burgemeester Heerts verliepen de contactmomenten binnen Apeldoorn veelal via de computer. “Daardoor heb ik een flinke achterstand opgelopen in de geplande bezoekjes. Maar contacten zijn er wel veel geweest, onder meer ook met de kermis- en vuurwerkbranche die flinke klappen hebben gekregen dit jaar. Ze waarderen het ook oprecht dat ik bel, al kan ik er fysiek even niet voor hen zijn. Die positieve houding bij het gros van de Apeldoorners maakt me blij. Zoals ik ook heel blij was met de overwegend fijne reacties op de brief die ik dit jaar aan alle inwoners heb verstuurd; liefst 250 mensen stuurden een reactie terug, dat gaf veel voldoening.”
Het jaar 2020 zit er bijna op, maar corona is nog niet weg. En niemand kan voorspellen wanneer wél. Heerts: “We zijn daar in de politiek natuurlijk ook veel mee bezig. Maar we gaan ondertussen wel voortvarend verder met het ambitiedocument Apeldoorn 2040, onze stip aan de horizon. De doorontwikkeling van het hoger- en beroepsonderwijs, de groei van de bevolking, infrastructurele zaken zoals de ondertunneling in de wijk Osseveld en grote sportevenementen. Maar ook ‘Apeldoorn als hoofdstad van de Veluwe’ en de samenwerking met Deventer en Zutphen, de versterking van de stedendriehoek. Tenslotte verheug ik me enorm op de heropening komend jaar van Paleis Het Loo en het samen optrekken met kinderburgemeester Jorn. En als de kans zich weer voordoet om échte bezoeken af te leggen aan inwoners, bedrijven, verenigingen en instanties, wil ik die inhaalslag ook graag zo snel mogelijk gaan maken.”
