Stedendriehoek
Dit jaar gaat de gemeente proefdraaien met jeugdparticipatie. Ze wil kinderen en jongeren deelgenoot maken van de onderwerpen die hen aangaan en hoopt hiermee de maatschappelijke betrokkenheid onder jongeren te bevorderen.
In het plan Jeugdparticipatie Brede Koers staan drie belangrijke pijlers: 1. het betrekken en informeren van jongeren via (nieuwe) media, scholen en jongerenwerk; 2. een ‘jongerenraad 2.0’ voor de jongeren die echt zelf willen meedenken en meepraten; 3. het stimuleren van initiatieven van jongeren die liever doen dan praten. De oproep voor de jongerenraad 2.0 heeft liefst zestig aanmeldingen opgeleverd. Namens de gemeenteraad zijn drie zogenoemde ambassadeurs betrokken bij de jeugdparticipatie en de jongerenraad: Luz Maria Camacho (D66), Jarin van der Zande (ChristenUnie) en Gerry van Bruggen (Lokaal Apeldoorn). We spraken met twee van hen.
Jarin van der Zande (Foto: Rob Voss)
Jarin van der Zande is met zijn 28 jaar het jongste gemeenteraadslid in Apeldoorn. Hij zit dus qua jongerenparticipatie gevoelsmatig het dichtst bij het vuur. “Jongeren hebben vaak leuke en ook wilde ideeën en die horen we graag. We kunnen niet op voorhand beloven dat al die plannen realiseerbaar zijn, maar het levert wel leuke gesprekken op.”
Van der Zande pleit er overigens wel voor dat de ‘jongerenraad 2.0’ niet alleen een goede afsplitsing vormt van de Apeldoornse jeugd, maar dat de raad ook een continu karakter krijgt. Hij heeft namelijk van dichtbij gezien hoe een soortgelijk initiatief in andere gemeenten vroegtijdig is gesneuveld. “Vijf jaar geleden werd ik voorzitter van de jongerenorganisatie van de ChristenUnie, PerspectieF. Daar zag ik het al om me heen: de jeugd vindt aan het begin alles leuk en ook spannend; ze zijn ook vaak geneigd projectmatig iets te doen. Maar naarmate de tijd vordert zie je er toch een aantal afhaken. En dat is nou juist niet de bedoeling. De jongeren moeten enerzijds niet de illusie hebben dat alles wat ze voorstellen, ook daadwerkelijk bewaarheid wordt. Anderzijds moet het gemeentebestuur niet elk plan van de jongeren afvoeren met de motivatie dat er geen geld voor is. Hun ideeën moeten serieus worden besproken in de gemeenteraad.”
Van der Zande is zelf het schoolvoorbeeld van een jongere die de wens had om invloed uit te oefenen op het gemeentelijk beleid. Letterlijk. “Al in mijn tijd op het Christelijk Lyceum had ik de drive om de Gemeente Apeldoorn te bewegen iets voor jongeren te doen. Het initiatief in dezen moet ook altijd vanuit de jongeren zélf komen: wat vinden zij belangrijk en waar hebben zij affiniteit mee?” Tijdens de Politieke Markt van begin januari zette juist hij zijn vraagtekens bij 2021 als pilotjaar voor jeugdparticipatie, uiteraard vanwege de coronasituatie. “Ik was bang dat in een periode waarin er zoveel onplezierige dingen op jongeren afkomen, de jeugdparticipatie een beetje zou ondersneeuwen; dat er daardoor een vertekend beeld zou ontstaan. Het is essentieel dat de gemeente geen tijd verspilt en vol inzet op het fysieke en mentale welzijn van alle jongeren in Apeldoorn. De jongerenraad mag die inzet niet vertragen.”
Niettemin is hij tevreden met de zestig aanmeldingen voor de jongerenraad, al blijft deze naam ietwat ongelukkig omdat het geen democratisch gekozen, institutionele raad betreft. “Ik hoop oprecht dat er niet te veel kaders komen. Natuurlijk zal er een bepaald budget voor beschikbaar komen, maar het moet geen ‘gemeenteraad van jongeren’ worden met louter langetermijnplanningen: snelle, vluchtige projecten moeten ook de ruimte krijgen. Belangrijk is in dezen dat de jongeren iets moois gaan doen voor onze stad; dat ze initiatieven ontplooien en weten dat er naar hun geluisterd wordt.”
Gerry van Bruggen (Foto: Rob Voss)
Op de vraag wat zij van de jongerenraad verwacht, geeft Gerry van Bruggen meteen een helder antwoord: “Ik hoop vooral op heel veel enthousiasme onder de deelnemende jeugd. Want als je dat laat zien, enthousiasmeer je ook anderen. En zeker ook: wees trots op jezelf, toon wat jij belangrijk vindt.”
Daarmee geeft Van Bruggen aan dat de jongerenraad er in principe voor iedereen is: “Het mag natuurlijk gaan over ‘grote onderwerpen’ die iedereen raken, zoals het klimaat, maar ook over heel persoonlijke interesses, zoals jouw visplekje bij het kanaal. Essentieel voor de oprichting van de jongerenraad is dat we als gemeente op deze wijze verbinding leggen met de jeugd, rekening (leren) houden met elkaar; dat iedereen zich in Apeldoorn thuis voelt en blijft voelen, iedereen moet kunnen meedoen in de samenleving. Daarom zou ik het ook fijn vinden als jongeren vanuit alle opleidingen en achtergronden zich hiervoor aanmelden; dat het een brede weerspiegeling gaat zijn van alle jongeren!”
Terwijl Van der Zande zich in januari hardop afvroeg of deze coronatijd wel de geschikte periode was om te starten met jeugdparticipatie, zegt Van Bruggen dat het hiervoor juist ‘een perfect jaar’ is. “Daarmee geven wij als gemeentebestuur het signaal af dat de jongeren juist ook in deze bijzondere tijd gezien worden. Het mooi is dat we binnen het programma burgerparticipatie ook jongeren de ruimte geven. Belangrijk is jongeren meepraten over hun toekomst. Ja, het gebeurt vooralsnog allemaal online, maar dat is nu juist ook hun dagelijkse routine: de jongeren vínden elkaar veelal via social media en platforms als Young 055.”
Het raadslid vertelt als ambassadeur geen sturende rol te gaan vervullen voor de jongerenraad: “Het is de bedoeling dat de initiatieven juist vanuit de jeugd zelf komen; dat zíj ook zelf ideeën aandragen voor toekomstige ontwikkelingen, die hen aan Apeldoorn blijven binden. En zij dienen hiervoor ook zoveel mogelijk zelf middelen aan te dragen, bijvoorbeeld via crowdfunding of het gemeentelijke Initiatievenfonds. Maar het is zeker zo belangrijk dat we niet aan elk plan vanuit de jongeren meteen een prijskaartje hangen: iets wat niet gelijk gerealiseerd kan worden, kan dat later misschien wel.”
‘Ga als jongere zelf aan de slag. Denk in mogelijkheden, niet in wat eventueel níet zou kunnen. Er kan namelijk veel als je écht iets wilt’. Die boodschap heeft Van Bruggen nog voor de jongerenraad, die deze maand zijn beslag zal krijgen. “Het is vervolgens de planning dat we aan het begin van de zomer een concrete vorm met enkele uitgangspunten hebben gerealiseerd. En nogmaals: de jongerenraad die wij voor ogen hebben, hoeft niet uit te blinken in politiek engagement. Het is vooral zaak dat je binnen deze raad ook gewoon een jongere kunt zijn!”
