Stedendriehoek
Op woensdag 8 januari ging de campagne ‘Leer over de Holocaust’ officieel van start. Dit initiatief, geleid door de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB), vraagt aandacht voor Holocausteducatie en herdenking. De hele maand januari zijn er door het hele land activiteiten om kennis te vergroten over antisemitisme, de Holocaust en het Joodse leven in Nederland. De campagne is onderdeel van een bredere strategie om discriminatie en antisemitisme in onze samenleving tegen te gaan.
Met de slogan ‘Nooit meer’ willen de initiatiefnemers mensen aanzetten tot nadenken over de Holocaust en de lessen die we uit deze geschiedenis kunnen trekken. De website leeroverdeholocaust.nl is het centrale platform voor informatie over evenementen, materialen en locaties die dit thema belichten.
Waarom is deze campagne belangrijk?
De Holocaust was een van de donkerste periodes uit de moderne geschiedenis. Het systematische antisemitisme dat leidde tot de moord op zes miljoen Joden en talloze anderen, is een waarschuwing voor de gevaren van haat en intolerantie. Toch raken de gebeurtenissen uit die tijd steeds verder verwijderd van ons dagelijks bewustzijn, zeker nu er steeds minder overlevenden zijn om hun verhaal te delen. Eddo Verdoner, Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding, onderstreept dit belang: “Holocausteducatie is niet alleen een manier om onze geschiedenis te leren kennen, maar ook een krachtig middel om onze samenleving te beschermen tegen haat. Het is cruciaal dat we deze kennis blijven doorgeven.”
Brede samenwerking voor een groot bereik
De campagne wordt ondersteund door een breed netwerk van samenwerkende organisaties, waaronder de Anne Frank Stichting, het Joods Cultureel Kwartier, Herinneringscentrum Kamp Westerbork en Nationaal Monument Kamp Vught. Door hun krachten te bundelen, bereiken ze een divers publiek en bieden ze een breed scala aan activiteiten. Een belangrijk aspect van de campagne is dat herdenken niet beperkt blijft tot musea, scholen of overheidsinstanties. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van de hele samenleving. Van sportclubs tot culturele instellingen, iedereen kan een rol spelen in het levend houden van deze geschiedenis.
De cruciale rol
Scholen spelen een centrale rol in het overdragen van kennis over de Holocaust. Voor veel jongeren is school de plek waar zij voor het eerst leren over deze periode in de geschiedenis. Toch kan het voor docenten een uitdaging zijn om dergelijke complexe en gevoelige onderwerpen op een goede manier te bespreken.
Om leraren hierbij te ondersteunen, werkt de NCAB samen met verschillende ministeries, zoals Onderwijs, Volksgezondheid en Sociale Zaken. Het ministerie van Onderwijs heeft een enquête uitgezet om inzicht te krijgen in de behoeften van docenten en te onderzoeken welke ondersteuning zij nodig hebben. Daarnaast biedt de campagne trainingsmaterialen, lespakketten en toegang tot gastsprekers. Overlevenden van de Holocaust en hun nazaten spelen hierbij een onmisbare rol. Hun persoonlijke verhalen brengen de historische feiten tot leven en laten een diepe indruk achter op jongeren. Een docent die eerder met een overlevende werkte, vertelt: “Het verhaal van een ooggetuige raakt leerlingen op een heel ander niveau. Het helpt ze om te begrijpen dat deze geschiedenis niet alleen feiten in een boek zijn, maar echte mensenlevens.”
Activiteiten en materialen
Tijdens de campagne in januari worden door het hele land tentoonstellingen, lezingen, documentaires en andere evenementen georganiseerd. De website leeroverdeholocaust.nl biedt een overzicht van alle beschikbare activiteiten. Hier kunnen mensen ook materialen vinden om meer te leren over de Holocaust: van lespakketten tot boeken en interactieve middelen. Een van de hoogtepunten van de campagne is een speciale tentoonstelling in het Joods Historisch Museum, die zich richt op de persoonlijke verhalen van Holocaustslachtoffers en hun families. Daarnaast organiseert Kamp Westerbork een reeks lezingen waarbij overlevenden hun verhaal doen.
Een gezamenlijke verantwoordelijkheid
De kracht van de campagne ligt in de gezamenlijke aanpak. Door verschillende organisaties, scholen en culturele instellingen te betrekken, wordt een breed publiek bereikt. Maar de verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij deze instellingen. Het is aan ons allemaal om actief bij te dragen aan het levend houden van deze geschiedenis. Of je nu een tentoonstelling bezoekt, een boek leest of een gastlezing bijwoont, elke stap helpt om de boodschap van ‘Nooit meer’ uit te dragen. Zoals Verdoner zegt: “Herdenken is niet alleen een taak van professionals. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van iedereen in onze samenleving.”
Lessen trekken uit het verleden
De Holocaust herdenken is meer dan het louter herhalen van feiten. Het gaat om het eren van de slachtoffers, het begrijpen van de mechanismen achter haat en uitsluiting, en het leren hoe we dergelijke tragedies in de toekomst kunnen voorkomen. In een tijd waarin antisemitisme en andere vormen van discriminatie weer toenemen, is het belang van Holocausteducatie groter dan ooit. De campagne hoopt mensen bewust te maken van de parallellen tussen het verleden en het heden, zodat we haat en intolerantie al van het begin kunnen stoppen.
Doe mee
De campagne ‘Leer over de Holocaust’ is meer dan een herdenkingsinitiatief. Het is een oproep tot actie en een kans om bij te dragen aan een inclusieve en verdraagzame maatschappij. Bezoek leeroverdeholocaust.nl om meer te leren over activiteiten, materialen en hoe je mee kunt doen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat de lessen uit het verleden ons blijven inspireren om te bouwen aan een betere toekomst.
door Sterre Pennekamp
