Stedendriehoek
door Henk Ruseler
HOENDERLOO – In en bij het water van de vennen in Het Nationale Park De Hoge Veluwe leven verschillende soorten planten, insecten, amfibieĆ«n, reptielen en vogels. Veel van deze soorten komen algemeen voor in Nederland, zoals de rietorchis, houtpantserjuffer, rugstreeppad, heikikker, ringslang en de wilde eend.
Padden en kikkers gebruiken het water in het Park bijvoorbeeld om zich voort te planten en ook de metamorfose van eitje naar pad of kikker vindt plaats in het water. Ook de grootste Nederlandse slang, de ringslang, leeft bij het water in het Park. Ringslangen gebruiken het water om te zoeken naar prooien, de volwassen slangen eten voornamelijk groene kikkers, padden, salamanders, kleine visjes en insecten. Daarnaast leven er ook enkele zeldzame soorten in en bij de vennen, zoals de slangenarend, beenbreek en de zuidelijke heidelibel.
Bijzondere soorten in de vennen van het Park
Libellen
In het Park komen meer dan dertig soorten libellen voor, de meeste algemeen. Maar er zijn ook een aantal bijzondere soorten die in het Park voorkomen, zoals de gevlekte witsnuitlibel, venwitsnuitlibel en de zuidelijke heidelibel. Deze soorten staan als kwetsbare soort op de Rode Lijst.
Libellen leven het grootste gedeelte van hun leven in het water. De volwassen libellen leggen er eitjes, waarna de larven zich vervolgens in het water ontwikkelen. Afhankelijk van de libellesoort leven de larven een paar maanden tot zelfs wel vijf jaar onder water. Ze jagen hier op kleine visjes en andere waterdiertjes. In de periode dat libellen larven zijn, vervellen zij wel negen tot zestien keer totdat zij hun volwassen lichaam bereikt hebben. Voor de laatste vervelling kruipt de larf langs een stengel het water uit. De larf hangt vervolgens aan de stengel en vervelt hier nogmaals. De volwassen libellen leven vaak nog zes tot acht weken.
Bijzondere planten
Beenbreek is een van de bijzondere planten die in en bij de vennen van het Park voorkomen. Deze zeldzame plant staat op de Rode Lijst, maar komt nog veelvuldig in het Park voor. Vooral in de omgeving van de IJzeren Man is een grote populatie van de beenbreek te vinden. Wist u trouwens dat de beenbreek zo heet, omdat men lang dacht dat deze plant botbreuken bij met name schapen veroorzaakte? Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de plant uitsluitend groeit op zure bodems zonder of weinig kalk, terwijl kalk nodig is voor een skelet.
Bij het Deelense Veld kunt u de beenbreek zelf bekijken in de bloeiperiode van juni tot augustus. En in het najaar zijn de opvallende oranjerode doosvruchten van deze plant goed te zien.
Ook de kleine zonnedauw is een bijzondere plant die in het Park voorkomt bij de vennen. Dit bijzondere plantje komt vrij algemeen voor, maar is wel bijzonder, omdat het een vleesetende plant is. Deze plant groeit op een zeer mineraalarme bodem en vult het tekort aan mineralen aan met kleine insecten. De insecten worden gevangen door middel van druppels op de haren aan het uiteinde van de plant. In de druppels zitten ook enzymen die de gevangen prooien verteren.
Kinderen laten ontdekken wat in het water van het Park leeft
Van 28 april tot en met 5 mei kunnen de kinderen zelf met een leuke waterspeurtocht ontdekken welke planten en dieren er in de vennen van het Park leven. Onder begeleiding van een natuurgids gaan zij met een zoekkaart en een schepnetje zelf op zoek naar planten en dieren in het water. Kijk voor meer informatie op www.hogeveluwe.nl/agenda (link kinderactiviteit: www.hogeveluwe.nl/nl/agenda/kinderactiviteit-waterspeurtocht).