Stedendriehoek
ZUTPHEN – Dichter en columnist van deze krant Eke Mannink doet in haar nieuwe bundel Van tafel, van bed poëtisch verslag van de pijn die een echtscheiding teweeg kan brengen. Het is een miniatuurbundel, met de hand gebonden door boekbinder Leonard Beuger, oud-docent van de Vrije School. De voorzijde toont een doek van de Zutphense kunstenaar Hugo Pasman. Met beide kunstenaars werkte Mannink eerder samen.
Waarom een bundel over zoiets persoonlijks als een scheiding? Mannink: “Waarom niet, werp ik graag op als tegenvraag. Poëzie is de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie – dat zei Willem Kloos, een Tachtiger. Nou ben ik het niet altijd met dichter Kloos eens, maar ik vind wel dat je overal over kunt dichten. Over mieren, over bomen. Over zowel voor- als tegenspoed. Dus ook over dit soort ellende. Daar komt bij dat ik om me heen zie hoeveel er gescheiden wordt. Ingewikkeld en triest vaak, voor de betrokken kinderen helemaal.”
“Het is niet zo dat ik stond te juichen toen deze verzen af waren. Ze hebben een tijd in de kast gelegen. Wanneer ik mensen in scheidingsmineur tegenkwam, merkte ik dat ze konden werken als een hart onder de riem. Ik houd ervan om poëzie als medicijn in te zetten, het draagt een helend vermogen in zich. Gedichten kunnen ‘werkzame bestanddelen’ bevatten, om met de woorden van collega-dichter Sander Grootendorst te spreken. Daarom, én omdat Leonard Beuger bereid was er zo’n prachtig miniatuurtje van te maken, heb ik ervoor gekozen ze uit te brengen. Ik houd van boekbinden, maar ben er niet handig genoeg voor. Bovendien is het geweldig om samen te werken, dus het idee was snel ontstaan.”
Culturele circuit
Mannink en Beuger kennen elkaar uit het culturele circuit in Zutphen. “In de goede oude pre-coronaperiode was er een tijd lang maandelijks een Literair Café in De Deur, aan de Turfstraat”, vertelt Mannink. “Ik presenteerde soms een boek dat ik voor een euro in kringloopwinkel De Hand had aangeschaft. Op een avond was dat een prachtig ingebonden werk met verzamelde gedichten, van onder meer de Tachtigers. Er stond geen samensteller of uitgever op. Aan het eind van mijn praatje hield ik het boek omhoog en vroeg aan het publiek of iemand het toevallig kende. Een man links achterin liep een beetje rood aan, boog zijn hoofd en stak tegelijkertijd een arm in de lucht. ‘Ik denk dat ik het gemaakt heb’, sprak hij zacht.”
Het was het begin van een vriendschap, die uitmondde in een aantal boekjes. Onder meer Voor altijd vallend, een initiatief om filmtheater Luxor te steunen tijdens de pandemie. “We zijn allebei gek op mooi papier en bijzondere boeken”, vertelt Mannink. “Onlangs was ik in een kunstzaak in Berlijn, waar ik een leporello voor Leonard tegenkwam, jeweetwel, zo’n uitklapboekje met aaneengesloten gevouwen bladzijden. Bij een koffie zei-ie meteen: ‘Moeten we niet eens zoiets gaan maken?’ Van zulke ontmoetingen word ik enthousiast, gelukkig zelfs. Iets samen maken is het mooiste wat er is, of dat nou muziek is of een boek. En mijn volgende thema? Ik vermoed de liefde.” (Foto: Jente Kramer)
