Stedendriehoek
DEVENTER – Op woensdag 21 december, rondom de laatste zonsondergang voor de winterzonnewende, laten Midwienterhoornbloazers en beiaardier zich traditiegetrouw horen vanaf de Lebuïnustoren. Als speciale gast is wethouder Ilse Duursma daarbij aanwezig.
De Veluwse Midwienterhoornbloazers staan met hun hoorns van zo’n anderhalve meter op de Lebuïnustoren en andere plekken in de stad. Om 16.00 uur opent stadsbeiaardier Bauke Reitsma op de beiaard met delen uit de 31ste Symfonie – bijgenaamd Hoornsignaal-Symfonie – van Joseph Haydn (1732-1809). Na enkele Adventsliederen nemen drie hoornblazers om 16.24 uur (zonsondergang) het stokje over om het licht tegemoet te blazen.
Door de Deventer binnenstad klinkt vanaf en naar de toren over en weer de zogenaamde Oale Roop, bestaande uit natuurtonen die vanuit de hoorns klinken. Aansluitend op de blazers improviseert de beiaardier op de tonen van de hoorns. Het geheel wordt in sfeer afgesloten met kerstliederen tot 17.00 uur.
Traditie midwinterhoorns
De oostelijke provincies van ons land, van de Achterhoek tot in Noord-Groningen, kennen vanaf het begin van de 19de eeuw de traditie van het midwinterhoornblazen. Deze traditie, die afstamt van de Germaanse joelfeesten, vindt jaarlijks plaats rondom de winterzonnewende. De Germanen verjoegen tijdens de donkere dagen de boze geesten met hun toeters. Vandaag de dag begint men op de eerste zondag van de Advent te blazen op handgemaakte houten hoorns van ongeveer anderhalve meter lang. Men blaast het komende licht (en het Kerstkind) tegemoet op de kortste dagen van het jaar tot aan Driekoningen, 6 januari. Daarmee heeft het gebruik ook een link met de kerkelijke traditie van het tegemoet blazen van het Christuskind.
Deventer traditie
Vanaf 2007 combineerde de voormalige Deventer stadsbeiaardier Jan Willem Achterkamp de beiaard van Lebuïnustoren met de Veluwse Midwienterhoornbloazers uit Epe. Bauke Reitsma, die vanaf januari 2020 Achterkamp opvolgde als stadsbeiaardier, houdt deze bijzondere Deventer traditie graag in ere. Tot op de dag van vandaag heeft men dit jaarlijks georganiseerd in Deventer. Twee uitzonderingen waren 2009 (restauratie van toren en beiaard) en 2020 (in verband met lockdown). De historie van Deventer en de midwinterhoorn gaat terug tot in de 19de eeuw. De van oorsprong Friese dominee Joost Hiddes Halbertsma, ruim dertig jaar predikant in Deventer, schonk in 1857 een ‘Steffenshoorn’ aan het Fries Museum in Leeuwarden. In 1888 werd aan het gemeentebestuur van Deventer een midwinterhoorn geschonken; dit exemplaar is vandaag de dag in bezit van Museum de Waag in Deventer.
