Stedendriehoek
De gemeenteraad bespreekt donderdag de voortgang van het woonbeleid, zoals dat is vastgelegd in de Woonagenda 2018-2021. Het college heeft in dit kader een raadsbrief gestuurd, waarin het in het bijzonder de mening van de raad vraagt over het verlengen van de Woonagenda tot 2022-2023.
Afgesproken is om jaarlijks over het woonbeleid te spreken en dat te doen in september, als het college, de woningcorporaties en huurdersbelangenorganisaties in gesprek gaan over de nieuwe Prestatieafspraken voor het volgende jaar. De Woonagenda is sowieso al een heikel punt binnen de gemeente Apeldoorn, maar wordt des te urgenter nu de verwachting is geuit dat Apeldoorn al in het jaar 2035 180.000 inwoners telt. Dat is vijf jaar eerder dan was ingeschat, aangezien dit inwonersaantal is opgenomen in het ambitiedocument Apeldoorn 2040. Dat maakt de behoefte aan meer woningen nog dringender, concludeert de gemeente. Want de verwachting is dat ook de komende jaren veel mensen naar Apeldoorn willen verhuizen.
Robert van Vliet, raadslid van de progressief-liberale partij WijApeldoorn.
“Door het gebrek aan voldoende woningen, met name voor jongeren, is het thema wonen op dit moment wel zo’n beetje het meest besproken onderwerp onder inwoners”, zegt Robert van Vliet, raadslid van de progressief-liberale partij WijApeldoorn. “Ondanks dat we in Apeldoorn toch goed blijven doorbouwen, is het duidelijk dat er meer regie door de overheid gewenst is. Lieten we voorheen alles aan de markt over, nu moet ook de lokale overheid meer de regie nemen en sturend optreden.”
Dat kan vooral met maatregelen zoals een zelfbewoningsplicht, leegstandsmanagement en het weren van beleggers die de prijs opdrijven, zegt Van Vliet. “Ik snap helemaal waarom jongeren zijn gaan demonstreren tegen het woonbeleid van dit kabinet. Het remt een jonge generatie in haar ontwikkeling. Goed dat ze de barricaden hiervoor opgaan.”
Volgens Van Vliet kunnen we in Apeldoorn ook effectiever met ruimte omgaan. “Ik zie nog veel te veel jarenlange leegstand. Wat mij betreft maken we er beleid van om pandeigenaren aan te spreken na een jaar leegstand, om te onderzoeken of we kunnen helpen om de leegstand op te lossen. Het kan niet zo zijn dat we aan de ene kant woningnood hebben terwijl aan de andere kant panden leegstaan. Wonen is een grondrecht. Dat geldt voor het stedelijk gebied maar juist ook de dorpen. Daarom vinden we dat er, wat ons betreft, een volledig nieuw dorp gebouwd mag worden over de snelweg en de bestaande dorpen gefaciliteerd met nieuwe woningen.”
Ook moet er aandacht zijn voor voldoende voorzieningen in de dorpen, aldus Van Vliet, die over de Woonagenda zegt: “Ik lees dat nu ook de woonwagenbewoners weer meer plaatsen krijgen. Vanuit WijApeldoorn stimuleren we moderne woonvormen, zoals tiny houses. Dat heeft alles te maken met de gezinsverdunning en eenpersoonshuishoudens. Daar past de groei van woonwagenplaatsen wat ons betreft ook bij.” Ook heeft hij een mening over de kwaliteit van de te bouwen woningen: “Als het aan WijApeldoorn ligt, besteden wooncorporaties hun middelen aan circulair bouwen en realisatie van energieneutrale woningen. WijApeldoorn is ook tevreden over het functioneren van het energieloket. Een goed instrument om eigenaren van bestaande woningen te helpen bij het verduurzamen van hun woning. Tenslotte juichen we het bevorderen van unieke woonmilieus toe, zoals het ontwikkelen van een iconisch woongebouw als de Centraal Beheer-locatie.”
Sunita Biharie, fractievoorzitter van de SP. Foto Rob Voss
“Het is hartstikke mooi dat we als gemeente bouwen en meer willen gaan bouwen. Maar met alleen bouwen kom je er niet. We moeten ook betaalbaar bouwen”, zegt Sunita Biharie, fractievoorzitter van de SP. “Omdat we ook veel laten bouwen door projectontwikkelaars, is winst maken op bouw van onze woningen een belangrijke voorwaarde geworden. Maar wonen is een recht en geen markt. We moeten weer terug naar volkshuisvesting.”
Ze vervolgt: “Een groot deel van het probleem ligt bij de landelijke politiek en de keuzes die gemaakt worden door onder andere de VVD en D66. Denk hierbij aan de verhuurdersheffing die er nog steeds niet af is of alle huisjesmelkers die vrij spel hebben gekregen door landelijk beleid. Maar dat betekent niet dat we helemaal niks kunnen lokaal. Wij vinden dat de focus moet liggen op betaalbaar wonen. En hierin sluiten we niemand uit. Ook de woonwagenbewoners moeten betaalbare plekken krijgen. Betaalbaar in hun portemonnee en niet betaalbaar met een rekenmodel op papier, dat in de praktijk voor velen niet te betalen is.”
Naast betaalbaar moet ook wonen überhaupt mogelijk zijn, vindt ze. “Neem bijvoorbeeld jongeren; velen kunnen geen betaalbare kamer vinden en wonen nog thuis. Jongeren die in Apeldoorn geboren en getogen zijn, kiezen hierdoor er soms voor om niet meer in Apeldoorn te blijven terwijl ze dit wel het liefste zouden willen. Apeldoorn is hun thuis en daar hoort dan ook hun huis.”
Ouderen moeten wonen op een plek die bij hun past en betaalbaar is, gaat Biharie verder. “Neem bijvoorbeeld ouderen met dementie. Het is te zot voor woorden dat kleine wooneenheden verdwijnen en er niet gekeken wordt naar wat het beste is voor onze ouderen, maar of het rendabel is. Ook hebben wij in onze stad arbeidsmigranten die uitgebuit worden en met z’n allen in een huis ‘gepropt’ worden. Dit is een verdienmodel geworden. Het is slecht voor de arbeidsmigranten, want zij worden uitgebuit, maar het zorgt er ook voor dat betaalbare woningen minder beschikbaar zijn voor iemand die geboren en getogen is in Apeldoorn.”
Maar wonen is ook meer dan alleen de rekening van de huur. “Wat denkt u van de energierekening en de energiearmoede die groeit in ons land? Daarom ben ik erg blij dat onze motie, die we samen met Lokaal Apeldoorn en VVD indienden, voor zonnepanelen ook op sociale huurwoningen – en te zorgen dat de huurder hier financieel profijt van heeft – is aangenomen.”
Hans Weevers – 50PLUS Fractie, Apeldoorn. Foto Rob Voss
“De Verenigde Senioren Partij (VSP) heeft in haar algemene beschouwingen over de Woonagenda zoals die nu van kracht is, wel een paar opmerkingen”, zegt fractievoorzitter Hans Weevers. “Uiteraard kunnen wij stellen dat de plannen goed waren en dat het college voldoende energie heeft gestoken in de uitwerkingen. Het is echter nu wel zo dat wij ons grote zorgen maken over de dreigende tweedeling in onze samenleving.”
Weevers haalt in zijn vergelijking zelfs een zeer brede en diepe kloof in de Amerikaanse staat Arizona aan. “Aan de ene zijde van deze Grand Canyon hebben we de huiseigenaren en zittende huurders, aan de andere zijde de koopstarters, de flexwerkers en de zoekenden naar een passende huur- of koopwoning. De aantallen woningen die in Apeldoorn worden gerealiseerd zijn aanzienlijk, maar wel gewoon te weinig. Er moeten op korte termijn zo’n duizend woningen extra – met de nadruk op extra – worden gebouwd, verdeeld over lage- en middenhuur, maar ook in koop in het middensegment en dat dan allemaal verdeeld over starters en senioren, maar ook verdeeld over grondgebonden woningen en appartementen. Als we al deze invullingen vertalen naar bouwwerken, dan spreken we al snel over een dorp op zich.”
Alle andere actiepunten vallen in het niet bij de morele verplichting om te bouwen, durft de fractievoorzitter zelfs te stellen. “Het belangrijkste is: iedereen een thuis. De doorstroming van senioren en scheefwoners kan meehelpen om de mensen aan de andere zijde van de Grand Canyon een zorgeloze start te geven, want ook hier geldt: een goed begin (van je woonleven) is het halve werk.”
Weevers vervolgt: “Dezelfde problematiek speelt in de dorpen. Een huis bouwen kost 70.000 euro aan materiaal en nog eens 70.000 euro aan arbeid: zonder grond dus een huis op maat voor 140.000 euro. Per maand dus zo’n 500 euro als de gemeente de grond in erfpacht geeft, en waarom zou een gemeente dat niet doen? Niet het maken van een woonregeling is belangrijk, maar het uitventen daarvan. Dus geef de regeling woonaanpassing ouderen eens handen en voeten; combineer die met verduurzaming en collectieve energieopwekking door bewoners. Want juist de senioren willen mee in de vaart der volkeren, maar het is ook juist die groep die toch wel een kortere terugverdientijd heeft.”
