Stedendriehoek
Foto: Shutterstock
Vorig jaar kregen we te maken met temperaturen hoger dan 35 graden en dat zijn we in Nederland niet gewend. We zochten allemaal verkoeling met als gevolg dat airco’s en ventilatoren overal uitverkocht waren en het was bijna onmogelijk om te reserveren bij zwembaden. De kans dat we dit jaar weer met zulke temperaturen te maken hebben is aanwezig, dus wees goed voorbereid.
Bij warm weer is het algemeen bekend dat je voldoende water moet drinken. Een tip is om in de zomerperiode altijd een flesje met schoon, koel water mee te nemen. Wees je er bewust van dat ijskoude drankjes je lichaamstemperatuur tijdelijk laten dalen, maar… Je lichaam probeert zichzelf zo snel mogelijk weer op te warmen, waardoor je het warmer krijgt. Drink daarom iets wat (lauw)warm is om af te koelen. Dit doet het tegenovergestelde.
Op warme dagen hebben we over het algemeen minder trek, omdat je lichaam geen extra energie nodig heeft om zich warm te blijven. Toch is het wel belangrijk om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Het kan helpen om kleinere porties te verdelen over de dag. Wil je iets lekkers? Bezoek de lokale ijssalon of maak zelf ijsjes van bijvoorbeeld yoghurt en fruit.
Het dragen van dunne kleding kan je lichaam al een beetje verkoelen, maar ga met een hittegolf vooral niet in je zwemkleding in de zon liggen. Je verbrandt in no-time. Ook bij water is het oppassen geblazen. Zowel stranden als water weerkaatsen uv-stralen. Hierdoor word je sneller bruin, maar is de kans op huidschade ook groter. Je koelt heerlijk af van zwemmen op warme dagen, maar blijf je regelmatig en goed smeren. Heb je in de tuin geen plek voor een zwembad? Je kunt ook emmers water neerzetten of pak de tuinslang, maak waterballonnen en pak een waterpistool en houd een watergevecht.
Net als bij mensen is het belangrijk dat huisdieren voldoende drinken en een schaduwrijke plek hebben. Indien mogelijk, probeer je huisdieren zoveel mogelijk binnen te houden. Ga niet met je hond op het warmst van de dag wandelen en probeer beton, asfalt en zand te vermijden: de poten van honden (en katten) kunnen hierdoor zwaar verbranden.
Het bos kan wat verkoeling brengen voor de hond. Kijk ook eens of er een plek met een (zwem)vijver of riviertje in de buurt is waar de honden in kunnen afkoelen. Als je een tuin hebt kun je je hond ook natspuiten met de tuinslang. Voor in huis zijn er speciale koeldekens op de markt. Als je huisdier hier op gaat liggen ontstaat er wrijving, waardoor er kou wordt afgegeven. Je hebt ook koeljasjes voor huisdieren met een dikke vacht. Merk je dat je hond het echt heel warm heeft (door het hijgen met de tong naar buiten), doe ijsblokjes in het water of geef een bevroren komkommer. Dit laatste vinden de meeste honden lekker en leuk.
Wanneer we een hete auto instappen zijn we geneigd om de airco vol aan te zetten. Onverstandig, want hierdoor kan de al hete motor oververhit raken. Daarnaast kan een te groot temperatuurverschil tussen binnen en buiten zorgen voor een verkoudheid. Daarom kun je beter de airco een paar graden koeler zetten dan het buiten is. Om je auto koel te houden zonder airco kun je de ramen diagonaal tegen elkaar openzetten. Probeer de auto op een schaduwrijke plaats te parkeren en leg een aluminium raambekleding op de voorruit. Let op: laat geen kinderen of huisdieren in de auto als het heet is. Zeker niet als er geen airco aanstaat. Een raam openzetten is op hete dagen niet voldoende.
Wanneer de zon de hele dag op het huis schijnt kunnen de temperaturen ook binnen flink oplopen. Een airco is ideaal, maar wat als je die niet hebt en de ventilatoren uitverkocht zijn? Ventileer dan ’s morgens en ’s nachts je huis. Door de ramen en deuren tegen elkaar open te zetten verkoel je je woning op warme dagen. Houd daarnaast overdag de ramen en deuren dicht. Gordijnen en zonneschermen weren warmte. Doe ze al dicht voor de zon op je huis staat. Wist je dat elektrische apparaten ook warmte afgeven? Zet deze daarom zoveel mogelijk uit. Heb je het ’s nachts heel warm? Hang een nat laken voor het raam en zet het raam open. Zo blaast de wind koele lucht in je slaapkamer.
Of je nu even buiten in de zon zit, een fietstochtje maakt of boodschappen doet, wanneer je huid in aanraking met de zon komt is het verstandig om je in te smeren. Uit onderzoek van de dermatoloog Marjolein Leenarts uit 2019 blijkt dat we dit nog steeds niet genoeg doen en dat kan grote gevolgen hebben. Als de huid onvoldoende beschermt is kan die verbranden en beschadigen. Dit zorgt ervoor dat de huid sneller veroudert, je meer rimpels krijgt en de kans op huidkanker groter wordt.
Hoewel het niet zoveel uitmaakt of je zonnebrandspray of -crème gebruikt is het wel belangrijk om op te letten hoe je het gebruikt. Een deel van zonnebrandspray verdwijnt vaak in de lucht, terwijl crème gelijk op de huid wordt gesmeerd. Daarnaast is het belangrijk om bij het kiezen van een product te letten op het etiket. Alle zonnebrandproducten beschermen de huid tegen uv-B-straling. Deze straling bereikt de opperhuid en zorgt ervoor dat we bruin worden, maar ook dat onze huid zonder bescherming verbrandt. Uv-A-straling dringt dieper in de huid en daar verbrand je niet door. Wel speelt het een rol in het verkleuren van de huid, huidveroudering en huidkanker. Of een product hiertegen ook beschermt is te lezen op het etiket. Er staat dan een uv-A symbool.
Er zit ook verschil in welke factor je kiest. De factor zegt iets over het percentage straling dat de huid nog bereikt na het insmeren en heeft invloed op de tijd die je in de zon kunt doorbrengen zonder te verbranden. Logischerwijs kun je dus met een factor 30 langer in zon blijven dan met factor 15. Let ook op wat voor huidtype je hebt. Op de website van het Huidfonds vind je meer informatie over de zes huidtypes: van licht tot donker gekleurd.
Naast de bovenstaande tips is het verstandig om na te gaan wat je in de zon doet. Ben je veel buiten dan is het belangrijk om je vaker in te smeren. Het liefst iedere twee uur. Smeer je ook extra in als je gaat zwemmen of als je veel zweet en ter afsluiting: wees vooral niet zuinig.
Dit artikel verscheen in het recreatiemagazine Kijk Uit.
