Stedendriehoek
Hij staat voor de deur met een koffer en een glimlach. Kelsang de kok. Zijn lichtblauwe overhemd zit onberispelijk. De randen van de kragen zijn met zwarte biezen afgezet, daardoor oogt het hemd Japans. En dat is precies de bedoeling.
Want hij kan wel in de Bakkerstraat wonen, maar in hoofd en hart is Kelsang geregeld in het land van de rijzende zon. En in het echt was hij er ook al meerdere keren. ‘Zijn jullie er klaar voor?’ grijnst hij vriendelijk, de trap oplopend met zijn bagage. ‘Dan beginnen we.’
Met de kok is er een plechtige sfeer het huis binnengekomen. We hebben de tafel leeggemaakt. Ik zet een ketel op het fornuis. Kelsang, vriend en ik gaan zitten. We vegen wat denkbeeldige kruimels van het tafelblad. Uit de koffer komt een tasje, uit het tasje komt een hoesje, uit het hoesje komt een kom. Het is een grote porseleinen kom, met een afbeelding van bloemen, een houten kar, een kist, een gouden lint met een strik.
‘Dit is een handgemaakte matchakom,’ vertelt Kelsang. Hij heeft hem teder in zijn handen genomen. ‘Als je goed kijkt zie je dat er zowel lente- als zomerbloemen opstaan. Dat is heel speciaal. Sowieso is het een intrigerend beeld.’ Hij staat op en loopt met een thermometer naar de keuken. Het water moet tussen de zeventig en tachtig graden zijn, dat gaat hij even controleren.
We zijn beland in een matcha-ceremonie. Kelsang heeft er een aantal meegemaakt in Japan en zal ons nu inwijden in de details.
Hij loopt terug met het water, zet de ketel op de houten plank die op tafel ligt.
Dan opent hij een Japans ogend zakje.
Voorzichtig schept hij daar een paar lepels groene poeder uit.
Daaroverheen schenkt hij wat water.
‘Eerst ga ik het mengsel maken,’ zegt hij, onderwijl met een bamboekwastje in de kom kloppend. ‘De chlorophyl bindt schadelijke metalen in je lichaam en voert ze af. Het procedé ontgift je lijf dus. En matcha bevat theanine, dit heeft een kalmerend effect. Deze stof staat erom bekend stress en angst te verminderen en je hartslag te kalmeren.’ Kelsang kijkt uiterst geconcentreerd terwijl hij gestaag doorklopt en vertelt hoe het ritueel in elkaar zit. Dan zwijgt hij.
De merels en mezen in de achtertuin klinken luider dan gewoonlijk. Hun getsjilp benadrukt de stilte. De kok schuift de kom, met een schuimend, zachtgroen mengsel, naar me toe. Ik vouw mijn handen om de ronding en til hem op. Bestudeer, zoals Kelsang ons zojuist heeft geïnstrueerd, wat ik zie. De kom voelt warm, de kleuren van de afbeelding zijn intens, de vogels op het balkon zingen zwaar melodieus. Ik voel me rustig en geconcentreerd, ben me enorm bewust van het moment. Verrek, dit lijkt wel mindfulness.
Dan laat ik voorzichtig iets van de lauwwarme massa tussen mijn lippen glijden.
Eerst is er het ‘mondgevoel’, waar de kok het over had. Een fluweelzachte sensatie, die meteen overgaat in smaak. Tja, hoe omschrijf je de smaak van matcha? Kwalificaties al ‘zoet’ of ‘zuur’ volstaan niet. Er is een hint van zoetheid, er valt iets bitters te proeven – het smaakt mij vooral groen. Puur groen. Eerbiedig geef ik de kom door aan mijn vriend die hem al even gebiologeerd aanpakt. Ik weet nu al dat dit ritueel ons goed doet. Al is het alleen maar omdat we even op de pauzestand staan.
Eke Mannink is schrijver & voormalig stadsdichter van Zutphen. Vanuit het hart van de stad houdt ze wat ze ziet poëtisch tegen het licht. Want als je goed kijkt, zie je méér. Iedere week weer.
