Stedendriehoek
Peter Messerschmidt (Lokaal Apeldoorn): “Juist nu investeren in woningbouw en werkgelegenheid.”
Lilian Haak (Groei & Toekomst): “Inwoners helpen om hun zelfredzaamheid te vergroten.”
Martine Berends (PvdA): “Gruwelijk verbaasd als Plein van de Stad toch doorgaat.”
Donderdag 25 juni vergadert de gemeenteraad onder andere over de Meerjaren Programma Begroting (MPB). Tijdens de Politieke Markt van 11 juni is hier bij het agendapunt Financieel Perspectief al uitgebreid over gesproken. In het Financieel Perspectief, genaamd ‘Terug naar de toekomst’, is te lezen dat het tekort van de gemeente oploopt van €6,5 miljoen in 2021 tot €30,5 miljoen in 2024. De voorgestelde ombuigingen zorgen voor een negatief saldo van €2,7 miljoen in 2021 tot €27,9 miljoen in 2024.
Peter Messerschmidt, fractievoorzitter van Lokaal Apeldoorn, noemt de financiële situatie van de gemeente Apeldoorn, ‘zorgwekkend’. “Onze partij vindt het fundamenteel om te bezien wat we als overheid voor Apeldoorn kunnen doen, met als uitgangspunt dat we de gemeente en haar inwoners vooruit kunnen helpen.” Een van de onderdelen binnen het Financieel Perspectief betreft het Sociaal Domein, waarbinnen ook de Jeugdzorg en de Wmo vallen. Lokaal Apeldoorn maakt zich met name zorgen over de financiële kaders rond de Jeugdhulp. “Wij pleiten hier voor een systeemverandering; we willen graag doorpakken op de inhoudelijke transitie van de Jeugdzorg. Tijdens de Gemeenteraadsverkiezingen van twee jaar geleden stelden we al voor om de Jeugdzorg onder curatele te stellen. Wij zetten ouder en kind centraal en vragen alleen ‘wat het beste is voor het kind’. Het is wat ons betreft zeker bespreekbaar als dat meer gaat kosten dan nu het geval is, ook al moet de gemeente flink bezuinigen.”
Messerschmidt pleit vooral voor, zoals hij het noemt, ‘slimme investeringen’: “Geld uitgeven voor zaken die uiteindelijk ook weer (meer) geld opleveren. Het eerste waar ik dan aan denk, is meer woningbouw, in alle segmenten. Zo bevorder je de groei binnen Apeldoorn en los je meteen een groot sociaal probleem op. Ik denk aan groene wijken in de Kanaalzone; maken we er meteen een leuk, recreatief leefgebied van, met woonboten en een pannenkoekenboot, haha. En, juist nu in deze coronatijd moet je investeren in werkgelegenheid, bijvoorbeeld ook via lokale aanbestedingen. Wanneer wij Apeldoorners aan het werk houden in deze zware tijden, betaalt zich dat uiteindelijk ook dubbel en dwars terug.” Overigens deinst de fractievoorzitter van Lokaal Apeldoorn er niet voor terug om bij de slimme investeringen voor financiële hulp aan te kloppen bij de Provincie Gelderland of zelfs Politiek Den Haag. “Wanneer een soortgelijk project in Arnhem financieel kan worden ondersteund, kan het ook bij ons.”
Lilian Haak, fractievoorzitter van Groei & Toekomst, is het op veel punten met collega Messerschmidt eens: zeker wat betreft financiële hulp vanuit de Provincie en het Rijk, over meer woningbouw en investeren in werkgelegenheid. “Het is zaak dat de Gemeente Apeldoorn nu grootschalige keuzes maakt in plaats van zich druk te maken om dertig kleinere voorstellen die het uiteindelijk toch niet halen!” Als kleine fractie trekt Groei & Toekomst graag op met de voorstellen die grotere partijen hebben ingediend, geeft Haak grif toe. “In het verleden debatteerden we bijvoorbeeld over vier nieuwe woningen in Ugchelen, maar we zijn nu aanbeland in een tijd waarin we over hele wijken moeten nadenken. Meer woningbouw, meer industrieën aantrekken, betere voorzieningen, investeren in de toekomst.”
De gemeente Apeldoorn moet weer vet op de botten krijgen, vindt Haak. Ze kan ook zo een paar posten ophoesten waar, naar haar mening, te veel geld voor wordt vrijgemaakt. “We moeten inwoners helpen om hun zelfredzaamheid te vergroten. Voorbeeldje? Er gaat veel geld om in de huishoudelijke zorg, ook voor jongeren van dertig jaar. Dat kan best minder. We mogen best bekijken wat mensen nog prima zelf kunnen. Daarmee bezuinig je al een substantieel bedrag. Te makkelijk ook worden jongeren met bijvoorbeeld ADHD aan zorg toevertrouwd, terwijl we dit probleem ook best anders kunnen oplossen. Vroeger bestond de term ADHD niet eens en werden dergelijke situaties binnen het eigen sociale netwerk opgelost. En daar kom ik meteen aan de kern van mijn betoog: te snel worden situaties geproblematiseerd in plaats van genormaliseerd. Vijftien jaar geleden had iedereen opeens RSI, nu niemand meer, zo lijkt het. Je hoort er in elk geval nooit meer iets over. Hoe kan dat? Is de werkomgeving dan voor iedereen zoveel verbeterd? Ik bedoel maar.”
Wat betreft het ‘druk maken om kleine zaken’ heeft de coronacrisis, volgens Haak, veel issues tot de basis teruggebracht. “Het is de hoogste tijd dat we daarop voortborduren en afscheid nemen van de rommel uit het verleden. Een luchtballon kan alleen maar stijgen als we alle ballast overboord gooien.” Lilian Haak was in het verleden raadslid voor de VVD, maar sinds precies één jaar heeft ze haar eigen fractie Groei & Toekomst. “Maar ik blijf op en top liberaal, strijdend voor vrijheid en eigen verantwoordelijkheid. Ik noem mezelf weleens gekscherend ‘GroenRechts’, als tegenhanger – uiteraard – van GroenLinks. Ik maak me sterk voor een mooie toekomst voor Apeldoorn, waarin ik functionaliteit boven esthetiek stel. Met andere woorden: ja, graag geld vrijmaken voor de broodnodige renovatie van het Marktplein maar geen houten keet erop voor ‘de leuk’. En alstublieft geen koperen standbeeld van een ‘half mens, half konijn’, waarover al gesproken is. Ook voor ‘de leuk’. Hou op, zeg!”
De PvdA heeft een flink voorschot genomen op het debat rond het Financieel Perspectief. “We hebben de afgelopen periode drie moties ingediend”, vertelt raadslid Martine Berends. “De eerste betreft het Plein van de Stad. Wij vinden het in deze tijd niet passend dat er alsnog extra miljoenen hiervoor zijn vrijgemaakt en andere projecten in verband met de bezuinigingen zouden moeten worden stopgezet. Onze fractie acht het weliswaar heel verstandig om te blijven investeren in tijden van crisis, maar in dit kader vinden wij het Plein van de Stad geen verstandige keuze. Zeker ook vanwege de hoge kosten in de Jeugdzorg.”
Een tweede motie betreft de aangekondigde bezuinigingen op de zogenoemde Activeringscoaches, waar de PvdA pertinent op tegen is. Berends: “Die begeleiden vanuit de gemeente mensen naar werk. Dat is sowieso altijd al een belangrijke functie, maar in deze coronatijd al helemaal, omdat de toekomst voor zoveel werkende Apeldoorners momenteel erg onzeker is.” De derde motie, tenslotte, gaat over het hoger onderwijs in Apeldoorn en de half miljoen euro die daarvoor gereserveerd is. “Ten eerste is ons nog volkomen onduidelijk waarom dit bedrag puur voor het hoger onderwijs klaarligt en bijvoorbeeld niet voor het mbo”, zegt Berends. “Een eventuele toestroom van meer hbo-studenten helpt Apeldoorn niet echt vooruit, omdat zij veelal toch niet in Apeldoorn gaan wonen en daarmee een substantiële bijdrage leveren aan onze economie. Met deze uitspraak baseer ik me op een vergelijkbare situatie in Deventer; de studenten gaan naar school in Deventer en daarna terug naar huis elders.”
Maar afgezien van deze drie moties steunt de PvdA veel maatregelen van het college wél. “In deze crisis is het ook nodig dat coalitie en oppositie dichter bij elkaar komen, omdat we allen hetzelfde doel nastreven: Apeldoorn zo goed mogelijk door de moeilijke tijd heen slepen. Zo steunen wij het strategisch partnerschap in het Sociaal Domein, met een afgebakend aantal, kwalitatief goede zorgaanbieders en daardoor beter beheersbare kosten. Overigens willen wij hier wel een zogenoemde ‘hardheidsclausule’ inbouwen; daarmee laat je incidentele ‘gevallen’ de ruimte om toch buiten die bindende afspraken met een andere zorgaanbieder in zee te gaan.”
Kortom, als het aan de PvdA ligt, kan het debat donderdag in alle rust en vrede plaatsvinden, maar Berends maakt aan het einde van het gesprek nog wel even één ding heel duidelijk: “Ik zou echt gruwelijk verbaasd zijn als het Plein van de Stad uiteindelijk toch doorgaat!”
