Stedendriehoek
APELDOORN – Apeldoorn groeit en bloeit. Na jaren van stilstand toen het inwonertal maar zo’n beetje rond de 158.000 bleef hangen, is er nu een opeenvolgend aantal jaren sprake van bevolkingsgroei. De laatste jaren zelfs met duizend inwoners per jaar. Op het ogenblik telt ‘de hoofdstad van de Veluwe’ 163.000 zielen. En menige prominent in het nieuwste boek ‘Apeldoorn in de steigers’ van journalist Arnold Zweers (op 27 september in de winkels) voorspelt dat er over pakweg twintig jaar 180.000 Apeldoorners zullen zijn.
De wethouder die over wonen gaat, Nathan Stukker, beperkt zijn prognose tot circa 172.000 in het jaar 2027. Want tot dat jaar strekt het huidige woningbouwprogramma (4000 huizen erbij) zich uit. Over de periode daarna wil hij zich nu niet uitspreken. Eerst moet een politiek gevoelige discussie met de gemeenteraad worden gevoerd over de groeiambities van Apeldoorn waarbij die van de VVD het verst gaat. De grootste partij van Apeldoorn heeft er geen moeite mee als Apeldoorn de ‘natuurlijke grenzen’ van de autosnelwegen (A1 en A50) over gaat. De andere fracties zijn nog niet zover. In het boek wordt Apeldoorns groei en ambitie uitvoerig van alle kanten belicht.
‘Apeldoorn in de steigers’ is Zweers’ derde boek na ‘Popsporen, het babyboomboek’ (2014) en ‘Stiekem trots op Apeldoorn’ (2017). Waar het laatste boek eindigt, gaat ‘Apeldoorn in de steigers’ verder. Zweers richt zich hierin met name op de toekomst van Apeldoorn. En besteedt veel aandacht aan de ‘derde import’ van Randstedelingen in ruim een eeuw tijd waarmee Apeldoorn momenteel wordt geconfronteerd. Makelaars zien dat de vraag naar woningen in Apeldoorn van mensen uit Amsterdam, Utrecht en andere westelijke regio’s fors toeneemt; zij onderbouwen dat ook met cijfers. Die tendens wordt vooral veroorzaakt door de onbetaalbaarheid van het wonen in de grote steden. Ook de Randstedelijke drukte, files en stress spelen een rol.
Landelijke kopstukken op het gebied van wonen, stedenbouw en ruimtelijke ordening, prof. Peter Boelhouwer en prof. Friso de Zeeuw, voorspellen Apeldoorn een blijvende groei door de noodgedwongen verplaatsing van de bevolking van de Randstad naar de ‘ring van steden eromheen’ waartoe ook Zwolle, Deventer, Arnhem en Den Bosch behoren.
Niet alleen onderwerpen als wonen en ruimtelijke ordening komen aan bod in ‘Apeldoorn in de steigers’, ook wordt aan vele andere thema’s zoals zorg, de energietransitie en toerisme & recreatie uitgebreid aandacht besteed. Tal van al dan niet prominente Apeldoorners worden geïnterviewd: staatssecretaris (oud-wethouder) Paul Blokhuis over de zorg maar ook over het imago van Apeldoorn; een ten opzichte van zijn woonplaats kritische topvoetbalcoach Peter Bosz (“Apeldoorn heeft visionairs nodig, mensen met lef, die moeten we koesteren”), Paleis Het Loo-directeur Michel van Maarseveen (“Apeldoorn moet nog veel meer een Oranjestad worden”) en oud-FNV-topman Ton Heerts (“Of Apeldoorn in het westen een zwakke beeldvorming heeft? Onzin, overal waar ik ben, krijg ik positieve reacties als ik zeg dat ik uit Apeldoorn kom; Apeldoorn wordt geassocieerd met vakantie, natuur, een fijn woon- en leefklimaat”).
Het boek biedt ook een podium aan de vijf Apeldoornse wethouders. Mark Sandmann voorspelt dat Apeldoorn op termijn al met al wel 500 hectare (dat is een gebied bijna zo groot als De Maten) beschikbaar zal moeten stellen voor ‘parken’ vol zonnepanelen. Directeur Michael Boddeke van energiecoöperatie deA sluit zich daarbij aan: “Door windmolens en zonneparken zal het landschap rondom Apeldoorn absoluut veranderen.”
Arnold Zweers beperkt zich in zijn derde boek, net als in zijn beide vorige, niet tot het heden en de toekomst. Hij brengt in ‘Apeldoorn in de steigers’ ook verschillende verhalen uit het verleden – avonturen uit zijn eigen jeugd – terwijl hij zelfs teruggaat naar de periode honderd jaar geleden. Een tijd waarin enkele brute roofmoorden het dorpse Apeldoorn shockeerden en een aanleiding vormden tot de ontwikkeling van de particuliere en sociale woningbouw met name in het gebied beneden het spoor.
‘Apeldoorn in de steigers’ – dat ook letterlijk de vele steigers, kranen en bouwactiviteiten van toen en nu in beeld brengt – is kortom een zeer veelzijdig tijdsbeeld met 55 compacte hoofdstukken, gelardeerd met maar liefst 180 foto’s en andere illustraties. Voorin het boek staat een enthousiast voorwoord van waarnemend burgemeester Petra van Wingerden-Boers.
