Stedendriehoek
Ik ben Abel en ik heb moeite met de werkelijkheid.’ Een man eind twintig vermoed ik ligt op een cirkel aarde in het grasveld naast de psychiatrische instelling GGNet Warnsveld op landgoed Groot Gaffel. Om hem heen een kring van stoelen. Op die stoelen mannen en vrouwen met naamstickers op hun kleding. Zij kijken en luisteren naar de man op de grond. Hij ligt op zijn buik praat verder over zijn psychose de strijd die hij leverde om ‘normaal’ te worden de moeite die hij deed om niet met schreeuwende gekken opgesloten te worden maar om te werken aan een leven met een vriendin een baan en een hond.
‘Zo’n mooie husky. Die hebben veel energie en je moet vaak met ze lopen. Maar dat is helemaal niet erg.’ De man is inmiddels opgestaan en loopt af en toe tegen een muur op om daarna weer terug te keren naar de kring met stoelen en uit te leggen hoe hij het aan gaat pakken: normaal worden.
Hij is een acteur de zitters zijn publiek.
Mijn dochter onze vriend de violist en ik zitten. We zijn muisstil en net als de rest van de groep onder de indruk. Op de achtergrond horen we roeken en merels ruisende populieren. Zaadpluisjes vliegen door de lucht. De acteur is aan het einde van zijn monoloog en loopt weg. Gids Ingrid staat op en gebaart ons mee te komen. Verderop wacht de volgende voorstelling.
Zo gaat het iedere keer. We willen duidelijk maken hoe indrukwekkend het is en luid applaudisseren maar voor we het weten moeten we dóór. De acteurs zijn vertrokken de gids maant ons voort. De groep een man of veertien de meesten vreemden voor elkaar raakt aangeslagen. Op een mooie manier. Het doet wat om zo geconfronteerd te worden met psychisch leed op een locatie waar dergelijke pijnen dagelijks geleden worden en vertolkt door acteurs die in elk geval deels zelf weten wat het is om te kampen met een psychose.
WAAN is een locatievoorstelling geïnspireerd op de ervaringen van jongvolwassenen die een psychose ondergingen. In anderhalf uur volgen de groepen hun eigen route langs vijf scènes op bijzondere locaties.
We zijn getuige van een weergaloze choreografie op beatmuziek. Up tempo. Een jongen met een expressief gezicht worstelt met zijn innerlijke demonen verbeeld door twee andere dansers. De bewegingen zijn eerst miniem worden groter en feller. Gaan van wanhoop naar uitbundigheid van onrust naar verlichting. Wat een kracht.
Even later staan we bij te komen als groep.
‘Ik heb ze vanmiddag ook gezien zegt Anton, GGNet-medewerker. Toen waren ze goed. Maar déze versie – fenomenaal!’
Gerrit een heer op leeftijd met een hoed beaamt dat. ‘Ik zag precies verbeeld hoe het in het echt gaat zo’n psychose. Ongelooflijk.’
We vallen stil. Vriend zondert zich even af.
Dochter fluistert: ‘Wat is dit heftig zeg.’
We lopen door naar de volgende scène.
Dit gaat eens niet over de waan van de dag. Dit is de dag van de waan.
‘