Stedendriehoek
Onze aarde bestaat volgens wetenschappers 4,5 miljard jaar, maar de precieze leeftijd staat niet vast. En in haar bestaan zijn alle natuurlijke grondstoffen zoals mineralen, ertsen, steenkool, aardgas en aardolie gevormd en huidige voorraden opgebouwd. Zo ontstond aardolie uit de organische resten van afgestorven plankton in de toenmalige wereldzeeën.
De eerste moderne mens Homo Sapiens is 300.000 jaar geleden en mogelijk nog eerder in Afrika ontstaan. Hij heeft zich geleidelijk verspreid over alle werelddelen. In de afgelopen 2 eeuwen is de wereldbevolking sterk gegroeid: van 1 miljard mensen in het jaar 1800 tot 7,5 miljard mensen nu met alle gevolgen van dien. Zo heeft 1 op de 7 wereldburgers hongersnood, terwijl een derde van ons voedsel op de afvalhoop eindigt. En volgens het World Economic Forum zijn milieurampen en klimaatverandering (extreem weer, natuurrampen, watertekorten) momenteel de grootste bedreigingen voor de mensheid met grootschalige migraties en politieke instabiliteit tot gevolg.
De sterke groei van de wereldbevolking heeft geleid tot een megaverbruik van natuurlijke grondstoffen, fossiele energiebronnen, water en voedsel. Zo wordt aardolie al 2.000 jaar gewonnen: aan het begin van onze jaartelling konden de Chinezen al diepe olieputten boren. Tijdens het industriële tijdperk ontstond de grootschalige oliewinning rond 1850. Momenteel dekt aardolie 40 % van de wereldenergiebehoefte, en steenkool en aardgas ieder 25 %. Maar duurzame energie is in opkomst.
We verbruiken onze natuurlijke grondstoffen steeds sneller. Dit laat zich goed illustreren aan de hand van de berekende datum, waarop de menselijke consumptie groter is dan wat onze aarde jaarlijks produceert: dit wordt Earth Overshoot Day genoemd. In 1987 was deze datum op 19 december, in 2007 op 26 oktober en vorig jaar al op 2 augustus! Deze vervroeging is een serieuze wake up call voor ons. En iedereen moet hierbij zijn/ haar verantwoordelijkheid nemen.
De holenbeer, het reuzenhert en de wolharige mammoet stierven 50.000 jaar geleden uit. Thans voorspellen doemdenkers ook het uitsterven van de Homo Sapiens. Maar ik ben zelf optimistischer en ik heb een rotsvast vertrouwen in het vernuft van de mens en de ontwikkelingen van nieuwe technologieën om voedsel, water en energie duurzaam te produceren. Maar dat we verstandiger met onze aarde en haar natuurlijke grondstoffen zullen omgaan door grondstoffen hernieuwbaar te maken en materiaalkringlopen te sluiten. De evolutie van de Homo Sapiens tot Homo Cleantech.
Het huidige milieudenken en het denken in kringlopen is pas 50 jaar oud: een druppel op de tijdschaal van de evolutie. Zoals de huidige industriële al 2 eeuwen duurt, kan het ook wel eens 2 eeuwen duren voordat er sprake is van een circulaire (kringloop)economie en duurzame energieopwekking en -opslag. Samen voor 1 wereld: One Cleantech World!
