‘Deel van de geschiedenis ligt nog op straat’

Hoewel sommige mensen nog altijd beweren dat Apeldoorn een dorp is, is het dat al lang niet meer. Honderd jaar geleden, op 13 juli 1917, besloot de Apeldoornse gemeenteraad dat de Dorpstraat voortaan Hoofdstraat moest heten. Het voorstel hiervoor was afkomstig van de plaatselijke middenstand; die vond dat ‘Hoofdstraat beter past bij een gemeente die zijn dorpse karakter heeft verloren’.Aan dat besluit ging de meest enerverende, spannende en inspirerende periode in de geschiedenis van Apeldoorn vooraf. Het rustige Veluwse dorp raakte bevangen door een ongekende energie. Dit verhaal van Apeldoorn start op 13 mei 1876, de dag dat Koning Willem III het Oranjepark opende én dat station Apeldoorn en de Oosterspoorlijn feestelijk in gebruik werden genomen. In de daaropvolgende 41 jaar zou Apeldoorn zich ontpoppen tot een moderne stad met allure.

Enkele weken geleden opende Carin Reinders, directeur van CODA Apeldoorn, op feestelijke wijze de tentoonstelling ‘Apeldoorn 1917’. “Een prachtig overzicht van de geschiedenis van de Hoofdstraat. Maar de historie ligt niet louter opgesloten in een eeuw geleden; een deel van de geschiedenis ligt tegenwoordig nog op straat. Ik spreek dan ook graag van ‘de stad als museum’: de expositie is eigentijds, met een verwijzing naar wat is geweest. De binnenstad fungeert deze weken als buitenmuseum; op diverse locaties en gebouwen vind je foto’s die laten zien hoe het er vroeger uitzag.”

Samen met de Vereniging Oud Apeldoorn en het Erfgoedplatform Apeldoorn roept Carin Reinders de inwoners op om de ‘schoonheid van deze stad te bezingen’. “Apeldoorners, wees trots op uw stad en werpt u op tot ambassadeurs van uw stad. Wees trots op het verleden van Apeldoorn en koester de mooie parels – zoals ik het noem – in deze stad. Maar dat doet u vermoedelijk al, want onderzoek heeft aangetoond dat Apeldoorn de zevende plek inneemt op de ranglijst van de gelukkigste mensen.”

Het nieuwe Erfgoedfestival Apeldoorn 1900 wordt een jaarlijks terugkerend evenement. Dit festival is een initiatief van Stichting Cultuurkwartier (CODA, ACEC, Gigant-Markant), in samenwerking met Stichting Apeldoorn Marketing, Stichting Centrummanagement Apeldoorn, Erfgoedplatform Apeldoorn, Wijkraad Centrum, Gemeente Apeldoorn en Comité Open Monumentendag. Samen willen zij de historische identiteit van de stad tot leven brengen.

“Het leuke van dit alles is, dat ik nu zelf ook anders door de Hoofdstraat wandel. Je bent gewend om recht voor je uit te kijken en om je heen, maar werp de blik ook eens naar boven! Bewonder de prachtige gevels, want er zitten echt juweeltjes bij”, aldus Carin. Ze vindt de historische tentoonstelling en het Erfgoedfestival ook juist zo belangrijk, omdat Apeldoorn een van de snelst vergrijzende gemeenten van ons land is. “Ik hoop van ganser harte dat de Apeldoornse jongeren zich aan de hand van dit evenement gaan interesseren voor het verleden van hun stad.” Tenslotte, gevraagd naar haar persoonlijk favoriete plekje in Apeldoorn, beginnen haar ogen te glinsteren: “Het Prinsenpark. Al onze parken zijn trouwens ontzettend mooi. Het vele groen, dat maakt Apeldoorn nu juist zo uniek!”     

Zie voor het volledige programma van het Erfgoedfestival ‘Apeldoorn 1900: 100 jaar Hoofdstraat’ de websites www.apeldoorn1900.nl en www.apeldoorn-binnenstad.nl