Stedendriehoek

De Hanze in de middeleeuwen

ZUTPHEN – De Hanze spreekt tot de verbeelding door haar combinatie van solidariteit, daadkracht en ondernemerschap, zeker nu in Europa wordt gezocht naar pragmatische vormen van samenwerking. Maar hoe werkte de Hanze precies? Op vrijdag 23 juni wordt de Sint Walburgiskerk gevuld met 130 liefhebbers en professionals die meer willen weten over deze belangengemeenschap van steden en kooplieden.

De Hanze was geen uitgekristalliseerd bestuursorgaan, maar een open gemeenschap van kooplieden en steden, die optrad wanneer dat door de deelnemers nodig werd geacht. De vele regionale en politieke belangen zorgden echter ook voor verdeeldheid. Door hun gunstige geografische ligging ten opzichte van Vlaanderen, Engeland en het Rijnland speelden steden in het huidige Nederland een vanzelfsprekende rol in het economisch systeem van havens, stapelplaatsen en jaarmarkten tussen Noord- en Oostzee.

 

Het Middeleeuwen Symposium 2017 laat zes onderzoekers aan het woord die letterlijk en figuurlijk de grenzen van de Hanze verkennen: wat zochten Hamburgse en Bremer kooplieden op IJsland en andere noordelijke eilanden? Hoe borgden kooplieden hun samenwerking in het buitenland en wat gebeurde er wanneer die solidariteit verdampte? Hoe moest Brugge haar onstuimige groei logistiek in goede banen leiden? Maar ook: hoe losten steden hun financiële problemen op als de grenzen van de groei waren bereikt?

 

De dag bestaat uit een ontvangst om 10.30 uur met koffie en lekkernij, drie blokken en een afsluitende borrel om 16.45 uur. Het eerste blok over handel, markten en havens start om 11.15 uur, met sprekers van de Universiteit van Leiden en Gent. Het tweede blok begint om 13.45 uur en gaat over ‘in het kielzog van noord-Duitse kooplieden’ met verschillende Duitse sprekers. Het derde blok start om 15.30 uur over netwerken van kooplieden en steden, met sprekers van Radboud Universiteit Nijmegen en van de Rijksuniversiteit Groningen. Het volledige programma is te vinden op de website www.middeleeuwen-symposium.nl.

 

Organisator van het symposium is Hans Busio: “De Hanze was natuurlijk een internationaal fenomeen en daarom zijn we blij dat we dit jaar ook sprekers namens buitenlandse instituten mogen ontvangen.” Het Middeleeuwen Symposium sluit dit jaar aan bij de Internationale Hanzedagen in Kampen. “In Kampen wordt veel aandacht besteed aan actuele culturele en economische samenwerking. In Zutphen vertellen we hoe dat in de middeleeuwen verliep.”

 

Dit jaar werkt het Middeleeuwen Symposium voor het eerst samen met de Musea Zutphen, net als de Walburgiskerk gelegen aan het ‘s-Gravenhof. De slotborrel vindt plaats in het museumcafé en de deelnemers kunnen gebruik maken van een verlengde openstelling. Hans Busio hierover: “Onze deelnemers komen uit het hele land en dan is het mooi als ze het symposium efficiënt kunnen combineren met een museumbezoek. Het museum heeft ook een aantal fantastische Hanze-objecten. Dat levert Zutphen weer veel nieuwe ambassadeurs op.”